Saab zaoferuje Estonii okręty patrolowe? Firma wychodzi z dużą propozycją

We współpracy z singapurską firmą ST Engineering szwedzki koncern Saab przedstawił zaskakującą ofertę dla Sił Morskich Estonii (Eesti Merevägi). Dwa podmioty łączą siły, aby sprzedaż okręty patrolowe o wysokim stopniu automatyzacji. Byłyby to największe i najbardziej zaawansowane jednostki w historii estońskich sił morskich.

Oferta jest pokłosiem podpisanego 13 września, podczas targów DSEI 2025 w Wielkiej Brytanii, porozumienia o współpracy (MoU) szwedzkiej i singapurskiej firmy, celem wdrożenia projektu nowej gamy „wielozadaniowych okrętów bojowych” (Littoral Mission Vessel, LMV), wykorzystując doświadczenie z prac nad projektem podobnych jednostek dla Marynarki Wojennej Singapuru, które obecnie znajdują się w budowie (stępkę położono w październiku ub.r.). Określane tam jako „wielozadaniowe okręty bojowe” (Multi-Role Combat Vessel, MRCV), wyróżniają się, pomimo dużych rozmiarów, małą liczebnie załogą i implementacją wielu rozwiązań technologicznych, szczególnie w zakresie automatyzacji systemów pokładowych oraz współdziałania z bezzałogowymi pojazdami, tak nawodnymi, podwodnymi, jak i latającymi. W efekcie okręt, obok posiadanego uzbrojenia ofensywnego, staje się tez platformą do obsługi tych jednostek, tym samym rozwijając już wdrażane rozwiązania w siłach morskich i tworząc coś innowacyjnego.

Czytaj więcej: Położono stępkę pod wielozadaniowy okręt dla Marynarki Wojennej Singapuru. W budowie bierze udział Saab

Partnerstwo wiąże się z zapowiadanym, 10-letnim planem rozwoju estońskiej floty, co będzie się wiązało przede wszystkim z zakupem nowych okrętów i uzbrojenia, biorąc pod uwagę wiele wyzwań, jak małe rozmiary kraju, liczbę ludności i zadania. Stąd Saab i ST Engineering intensywnie pracują nad znalezieniem lokalnych partnerów, którzy mogliby zaoferować zaangażowanie w prace nad nowymi okrętami, choćby w zakresie budowy na miejscu kadłubów. Obie firmy też podkreślają, że ich oferta spełni wszelkie możliwe wymagania dotyczące lokalnych komponentów.

– Podpisanie tego porozumienia jest wynikiem 30 lat współpracy między Saab a ST Engineering. Partnerstwo pozwoli obu firmom wspólnie tworzyć najlepsze w swojej klasie rozwiązania technologiczne dla naszych klientów, zarówno lokalnych, jak i międzynarodowych. Z niecierpliwością oczekujemy głębszej współpracy, która z pewnością przyniesie korzyści obu stronom – wskazał Dean Rosenfield, starszy wiceprezes i dyrektor ds. marketingu w Saab przy okazji podpisania porozumienia.

– ST Engineering od dawna współpracuje z Saab i wierzymy, że możemy pogłębić tę współpracę, aby wspólnie wykorzystywać możliwości nie tylko na rynku krajowym, ale także na szerszym rynku globalnym, wykorzystując wzajemnie swoje mocne strony i pozycje rynkowe – zaznaczył Chua Jin Kiat, wiceprezes wykonawczy i dyrektor ds. Międzynarodowego Biznesu Obronnego, Obrony i Bezpieczeństwa Publicznego.

Choć te okręty dla Singapuru wciąż są w budowie, Saab oraz ST Engineering stworzony projekt chcą przekuć w rozwiązanie eksportowe, występujące w różnych wariantach i rozmiarach. Zaproponowany LMV to okręt dużo zmniejszy, mający do 80 metrów długości i do 1200-1300 ton wyporności, gdy MRCV jest długi na 140 metrów, a jego wyporność sięgać ma nawet do 10 000 ton. Pod uwagę bierze się podobieństwo do singapurskiej serii LMV typu Indpendence, liczącej osiem okrętów i zbudowanej w latach 2017-2020.

Oferowana jednostka byłaby największą, jaka weszłaby w skład estońskiej floty. Kluczowa w projekcie jest niewielka załoga okrętu, licząca mniej niż 30 osób. Biorąc za wzór serię typu Independence, prędkość maksymalna podobnych okrętów to 27 węzłów, a przy ograniczeniu do 18 węzłów zasięg działania to 3000 mil morskich. Napęd to cztery silniki MTU 20V 4000 M93L o mocy 4300 kW. Wyposażenie tworzą też  m.in. W skład uzbrojenia wchodzą radar poszukiwawczy: Thales NS 100, wielofunkcyjny radar z aktywnym skanowaniem elektronicznym, pasmo S, radar nawigacyjny Kelvin Hughes SharpEye czy też system kontroli ognia Sagem i system obserwacji STELOP 360. W skład uzbrojenia wchodzą armata morska OTO Melara 76 mm, dwa systemy RCWS Hitrole 12,7 mm, system obrony bezpośredniej (CIWS) Mk38 Mod2 Typhoon Weapon Station 25 mm, a także 12-komorowa wyrzutnia pocisków przeciwlotniczych MICA VL i dwa urządzenia dźwiękowe dalekiego zasięgu (LRAD) 500 Xtreme. Należy wziąć pod uwagę, że wiele elementów wyposażenia może zostać zastąpione innymi rozwiązaniami, szczególnie produkcji Saab i innych podmiotów europejskich.

Wspomniany sprzęt uzupełniają lotnisko do obsługi śmigłowców i dronów. Do tego dochodzi obecność dwóch szybkich łodzi, możliwych do spuszczenia na wodę i np. działań pościgowych. Pod uwagę bierze się też modułowe rozwiązanie w postaci implementacji wymiennego wyposażenia, tj. do czterech kontenerów. Pozwalałoby to zwiększyć wielozadaniowy aspekt okrętu, który miałby być uniwersalny, gotowy do działania jako jednostka patrolowa, bojowa, czy nawet przeciwminowa. Mała liczebność załogi sprzyjałaby też wyższej autonomiczności, biorąc pod uwagę długotrwałe wyjścia w morze w ramach wykonywanych zadań.

Obecnie Estońskie Siły Morskie (Eesti Merevägi) liczą zaledwie 330 osób. Posiadają głównie mniejsze, zwykle starsze jednostki nawodne, co stanowi ogromne wyzwanie dla tego państwa, mającego ok. 1,3 mln ludności, w tym znaczny odsetek rosyjskojęzycznej. W skład formacji morskiej wchodzą cztery niszczyciele min (duński typu Lindormen i trzy brytyjskie typu Sandown), cztery patrolowce (mające 30-70 metrów długości) i okręt-baza nurków. Dwie łodzie patrolowe typu Roland, w służbie w latach 2020-2024 zostały przekazane Ukrainie. Potencjalnie kolejne zostaną zamówione w krajowej stoczni Baltic Worboats, specjalizującej się w produkcji tego rodzaju jednostek.

Wspomniana firma jest obecnie głównym wykonawcą projektu Euroguard, w które zaangażowano ponad 20 podmiotów z Europy, w tym polskie, celem stworzenie półautonomicznej platformy patrolowej. Stępkę pod prototypową jednostkę położono w czerwcu tego roku, gotowa będzie miała 45 metrów długości. Całkowity budżet projektu wynosi 95 milionów euro, z czego 65 milionów euro pochodzi od Komisji Europejskiej i 30 milionów euro od krajów uczestniczących i samych firm. Po testach stworzona jednostka potencjalnie miałaby stać się zapowiedzią całej serii, szczególnie z myślą o działaniach przybrzeżnych. Biorąc pod uwagę zaangażowanie Baltic Worboats, nie będzie dziwne jeśli to ten podmiot byłby brany pod uwagę w kwestii zaangażowania w budowę LMV.

Czytaj więcej: Położono stępkę pod innowacyjny patrolowiec powstający z udziałem polskich podmiotów. Nowy etap projektu Euroguard

Jeśli Saab i ST Engineering  zdobędą zainteresowanie władz w Tallinie, byłoby to prawdopodobnie największe tego rodzaju przedsięwzięcie okrętowe w historii estońskiej marynarki wojenne. Podkreślałoby to też istniejące od trzech dekad partnerstwo Saab i ST Engineering w zakresie programów morskich, podwodnych, radarowych i rakietowych w Singapurze. Dzięki zawartej podczas DSEI 2025 umowie o współpracy obie firmy rozszerzą partnerstwo i zbadają możliwości w obszarach integracji i wsparcia radarowego, integracji systemów obrony powietrznej, systemów bezzałogowych, szkoleń i symulacji oraz autonomiczności platform morskich.