Niedawno opublikowano wytyczne klasowe dla morskich autonomicznych statków nawodnych (Maritime Autonomous Surface Ships, MASS). Warto przyjrzeć się im bliżej.

ClassNK opublikowało wytyczne MASS w dwóch celach. Pierwszym z nich jest prawidłowe zrozumienie, jaki rodzaj technologii jest obecnie opracowywany od fazy projektowania koncepcyjnego i udostępnienia go odpowiednim stronom. Dzięki właściwemu przestrzeganiu tego procesu przepisy dotyczące klasyfikacji mogą być aktualne, a właściciele systemów mogą tworzyć konkretne pomysły do komercjalizacji, podczas gdy dostawcy i integratorzy systemów mogą pracować nad wyznaczeniem kierunku rozwoju.

Drugim celem jest wyjaśnienie procedury certyfikacji statków autonomicznych. Ułatwi to dostawcom systemów, ich integratorom i systemów zrozumienie, kiedy i co robić, i powinno służyć przyspieszeniu praktycznej realizacji autonomii. Przy podejmowaniu decyzji o procedurach szczególną uwagę zwrócono na to, aby nie odbiegały one od konwencjonalnej metodologii przemysłu morskiego, aby uniknąć nieporozumień. Wytyczne zostały stworzone w sposób mający na celu zintegrowanie nowej koncepcji statków autonomicznych z istniejącymi metodami.

Z praktycznego punktu widzenia autorzy wytycznych twierdzą, że w pierwszej kolejności wykonalne będzie wdrożenie technologii do zadań systemu manewrowania statkiem, w tym automatycznego unikania kolizji, automatycznego cumowania oraz zdalnej obsługi statku.

Manewrowanie rozwija się najszybciej

W przyszłości ClassNK planuje skoncentrować się na technologiach bliskich praktycznemu zastosowaniu, ustaleniu metody i narzędzia do oceny ich bezpieczeństwa oraz doprecyzowania normy. Docelowo dąży do ustanowienia wspólnych procedur i wskaźników, które mogą obiektywnie ocenić bezpieczeństwo różnych jednostek MASS.

Z punktu widzenia opłacalności i trudności technicznych, zmiany ukierunkowane na manewrowanie statkami prawdopodobnie będą postępować najszybciej w ciągu najbliższych pięciu lat. Jednak praca na pokładzie jest zróżnicowana i wymaga rozważenia zadań związanych z silnikiem, ładunkiem i konserwacją. Na przykład próg całkowicie autonomicznej pracy mógłby zostać znacznie obniżony poprzez przejście z systemów silników tłokowych na akumulatory, ale jest to zależne od początkowych specyfikacji statku.

W przypadku statków przybrzeżnych istnieje wiele możliwości wykorzystania lądowej infrastruktury komunikacyjnej do obsługi operacji statków na odległych obszarach w zatłoczonych obszarach, podczas gdy połączenie systemów kontroli torów (TCS) i zdalnego monitorowania można zastosować na obszarach niezatłoczonych. Te metody operacyjne będą prawdopodobnie stopniowo wprowadzane. Jednak nadal należy gromadzić dane, aby ustalić, w jaki sposób obecne praktyki robocze będą łączyć się z wyższymi poziomami automatyzacji i systemów zdalnego sterowania. Podobnie, jeśli liczba marynarzy pracujących na statkach przybrzeżnych ma zostać zmniejszona lub ich kwalifikacje zmienione, przepisy krajowe dotyczące ich zatrudnienia będą musiały zostać dostosowane. Różne kraje będą musiały stawić czoła różnym wyzwaniom, jeśli chodzi o ilość możliwych zmian w ciągu pięciu lat.

W przypadku statków oceanicznych koncepcja autonomicznego statku z załogą jest już w fazie rozwoju. Zautomatyzowane systemy manewrowania, w tym algorytmy manewrowania w celu uniknięcia kolizji statków, również zostały opracowane do poziomu, który można zastosować w praktyce, zapewniając stały monitoring przez załogę.

Potrzeba przepisów krajowych i międzynarodowych

Trudno przewidzieć, jaka będzie sytuacja za 10 lat. Według ClassNK będzie to zależeć od tego, co wydarzy się w ciągu najbliższych pięciu lat. Już teraz wiadomo, co można osiągnąć przy użyciu istniejącej technologii w zakresie usprawnienia eksploatacji statków przybrzeżnych i oceanicznych na pokładzie. Reszta zależy od stopnia, w jakim przepisy krajowe i międzynarodowe dostosowują się do tych zmian. Wdrożenie technologii i jej dalszy rozwój mogą być promowane, jeśli przepisy będą utrzymane; jeśli opracowanie przepisów zajmie dużo czasu, tempo takiego rozwoju technologicznego nieuchronnie zwolni. Jednak nawet jeśli rozwój zasad przebiega płynnie, można się spierać, czy sam potencjał postępu technologicznego zmieni się znacząco w ciągu najbliższych 10 lat.

Wymagania dotyczące autonomii i automatyzacji klasy ClassNK obejmują każdy etap życia statku, od projektowania i rozwoju po instalację, obsługę i konserwację. Okres eksploatacji statku może potencjalnie wydłużyć się do 20 lub 30 lat.

– Wytyczne ClassNK wyjaśniają również role, które dostawcy i właściciele systemów powinni pełnić po zakończeniu eksploatacji. Jeden przykład dotyczy dostawców systemów. Ogólnie rzecz biorąc, dostawca systemu powinien przeprowadzić aktualizację wersji systemu automatyki i zająć się wszelkimi błędami, które zostaną znalezione przez cały cykl życia systemu automatyki – informuje ClassNK.