Zbiornikowce LNG w stoczniowym portfelu

- Powody zamówień LNG są oczywiste dla wszystkich – to realna wymiana rurociągów na mile morskie, która prawdopodobnie będzie trwała, bo statki [umożliwiają elastyczny – MG] wybór dostawców, a świat czuje się teraz znacznie mniej pewny [pod względem bezpieczeństwa dostaw gazu – MG] – ocenia sytuację Andrew Craig-Bennett, główny felietonista Splash komentując portfel zamówień na zbiornikowce LNG. 
Wypchane portfele  kontraktów  właścicieli kontenerowców i gazowców, które skumulowały się w ciągu ostatnich kilku lat cieszą stoczniowców z Republiki Korei i Chin, bo zapełniły stoczniowe doki. Jednocześnie utrudniły armatorom  zbiornikowców ropy i masowców odnowienie floty. 

- Ale to może się wkrótce zmienić – uważają brokerzy Braemar.  Zauważyli oni, że ostatnio   ceny nowych zbiornikowców LNG osiągnęły rekordowy poziom 259,5 mln USD za standardowy statek, co obecnie zniechęca niektórych operatorów do kontraktowania większej serii. A należy zauważyć, że 20% floty pływa pod banderą japońską,  15% nosi obecnie na kominach znaki armatorów z Grecji, a 12% znajduje się w zarządzaniu operatorów z ChRL – podaje Banchero Costa i zapowiada: w 2023 r. do flot tych trafi około 35 jednostek, w 2024 r. – 71 statków, a w 2025 r.  – 88 zbiornikowców LNG. 

Mimo ograniczonej ilości statków, rynek LPG radził sobie lepiej niż oczekiwano. Istotnie wzrósł eksport LNG z USA, co dało się zauważyć również w terminalu LNG w Świnoujściu, który przyjął rekordowe ładunki gazu ze Stanów Zjednoczonych. Mimo, że rynek przewozów morskich LNG eksperci Clarksons uważają, że „należy „pilnować” programu budowy nowych VLGC”.

Statki LNG w stoczniach i na morzu

Prognozy popytu na morskie przewozy LNG szacowane są na 650 mln ton do 2030 r. Stawki czarterów są wciąż wysokie, a Clarksons prognozuje, że w tym roku seria nowych kontraktów utrzyma tempo. Eksperci szacują, że stoczniowe portfele na nowe zbiornikowce wzbogacą się o kolejnych 100 zamówień. Uzasadniają to, nasileniem się nacisków na aktywne kontynuowanie transformacji energetycznej oraz skoncentrowanie się wielu krajów na  bezpieczeństwie energetycznym.

Zamówienia na nowe gazowce komplikuje sytuację na rynku stoczniowym. Zauważa to Steve Gordon, Dyrektor Clarksons Research.

- Stocznie są już w pełni zarezerwowane na 3 lata, a program dostaw jest zdominowany przez kontenerowce (29% zamówionej floty) i LNG (49% w porównaniu do 31% statków „z tradycyjnym zasilaniem”) – powiedział Gordon i prognozuje: „Przewidujemy wzrost floty o zaledwie 2,5% w 2023 r. i około 1% w 2024 r. Pomimo starzejącej się floty i potrzeb w zakresie jej odnowienia, recykling jest na niskim poziomie. Przy ograniczonej dostępności stoczni i wysokich cenach nowych statków, operatorzy byli aktywni na rynku wtórnym S&P. Ceny zbiornikowców wzrosły o 51% na początku 2022 r. Ceny  masowców spadły o 6%, a teraz ponownie rosną. Ceny kontraktowe na  kontenerowce spadły o 52%”. 

Mimo wysokich zamówień na zbiornikowce LNG i kontenerowce, sytuacja przemysłu budowy statków wcale nie jest różowa. 

- Strona podażowa ze strony żeglugi handlowej  generalnie pozostaje „zachęcająca” – stwierdza Gordon ale stwierdza wiele zagrożeń: „Ogólny portfel zamówień jest bliski historycznym minimom (10% floty w porównaniu z >50% w 2008 r.), a zdolność produkcyjna stoczni, choć obecnie nieznacznie wzrasta po kilku reaktywacjach, jest o 40% niższa od wartości szczytowej. Aktualnie jest 133 aktywnych „dużych” stoczni w porównaniu do  320 w 2009. 

Dla właścicieli zbiornikowców LNG wciąż świeci słońce. Popyt na przewozy LNG raczej nie spadnie w najbliższym czasie. Zbliża się druga faza ogromnego programu kontraktów w Katarze i potrzebne będą dodatkowe moce produkcyjne dla nowych projektów terminali i systemów do regazyfikacji skroplongo gazu u odbiorców LNG, które znajdują się  w trakcie projektowania (jak np. pływający terminal LNG w Zatoce Gdańskiej).

Według Drewry około 25 mln ton rocznie (tpa) nowych zdolności skraplania gazu ma zostać uruchomionych w tym i następnym roku, a projekty na ponad 20 mln ton rocznej zdolności skraplania w terminalach wysyłkowych mają zostać zatwierdzone (FID) do 2024 r. 

Rośnie eksport, czartery maleją

Optymistyczne  prognozy dla armatorów wynikają z analiz rynkowych ekspertów Banchero Costa.  Eksport LNG w 2022 r. wzrósł o 5,2% r/r do 404,9 mln ton. Największym eksporterem jest Australia, która wyprzedziła Katar, wieloletniego lidera. Wschodzący eksporterzy to przede wszystkim USA i wykorzystująca sytuację Rosja. Unia Europejska wyprzedziła Chiny i Japonię i jest obecnie  jako największym importerem LNG.  W 2022 r. zrósł również import  Wielkiej Brytanii.

W 2023 r. korzystana sytuacja dla morskich przewoźników utrzymała się w trendzie z 2022 r. W okresie styczeń-czerwiec 2023 r. globalny eksport LNG osiągnął 206,3 mln ton, według morskiego oddziału analitycznego Refinitiv. Zanotowano w tym okresie 1,9% wzrost r/r.  21% LNG drogą morską wysłano z terminali gazowych USA, 20% z Australii, 19% z Kataru, 10% z ASEAN, 7% wyeksportował Rosja. Dostawy  z Kataru wzrosły o 1,8% r/r, z USA o 3,3% r/r, Australia zwiększyła eksport drogą morską o 0,9% r/r, natomiast  Rosja zmniejszyła eksport zbiornikowcami LNG o 11,2% r/r.

W pierwszej połowie 2023 r. UE-27 importowała 53,2 mln ton LNG, według danych Refinitiv na podstawie analizy ruchu statków. Kraje Unii Europejskiej importowały o 9,1% więcej LNG niż w I półroczu 2022 r. 42% dostaw do UE pochodziło z USA, 17% z Rosji, 12% z Kataru, 11% z Afryki Zachodniej. W tym roku  z USA dotarło statkami 1,9% więcej LNG r/r, z Rosji 0,7% r/r, Katar zwiększył dostawy do Europy o 17% r/r, a Zachodnia Afryka o 0,7% rok do roku. 

Operatorzy gazowców mają więc swoje 5 min. Jednak przewozy LNG nie są już tak intratne jak w 2022 r. Stawki czarterowe spot dla przewoźników LNG były wyjątkowo niestabilne w ostatnich latach. Indeks Baltic Exchange BLNG1 (Australia-Japan RV) zmalał ze szczytowego poziomu 430 tys. USD/dzień w listopadzie 2021 r., do 31 tys. USD/dzień w lutym 2022 r. Ponownie wzrósł ponad 500 tys. USD/dzień w listopadzie 2022 r., by spaść do 70 tys. USD/dzień w czerwcu 2023 r. Orientacyjne długoterminowe (powyżej 15 lat) stawki TC dla standardowego zbiornikowca LNG w czerwcu 2023 r. oszacowano na około 120 tys. USD/dzień, podczas gdy krótkoterminowe (1 rok) na około 95 tys. USD/dzień.

Polski serwis LNG

W końcu czerwca z dostawą skroplonego gazu ziemnego dotarł do Świnoujścia dotarł drugi statek z floty gazowców czarterowanej przez Grupę ORLEN. Metanowiec „Grażyna Gęsicka” przetransportował do Polski około 65 tys. ton LNG. Załadunek odbył się w  terminalu Freeport nad Zatoką Meksykańską, na południe od Texas City. Kontrakt na dostawę odbył się na rynku spotowym. 

Pierwszy zbiornikowiec LNG "Lech Kaczyński" zawinął w do terminalu LNG w Świnoujściu w marcu br. Wyczarterowana przez PGNiG jednostka dostarczyła około 70 tys. ton skroplonego gazu przywiezionego z USA. To był pierwszy z ośmiu metanowców zamówionych przez PGNiG. 

– Kolejna jednostka z floty budowanej na potrzeby Grupy ORLEN planowo rozpoczęła swoją służbę na międzynarodowych wodach, wzmacniając pozycję koncernu na globalnym rynku skroplonego gazu ziemnego. Dywersyfikacja kierunków i źródeł dostaw surowców oraz niezależność w dysponowaniu transportem są gwarantem bezpieczeństwa energetycznego. Wykorzystanie własnej floty zapewnia stabilność  dostaw LNG do Polski, a zarazem zwiększa elastyczność operacyjną koncernu – mówił Daniel Obajtek, Prezes Zarządu PKN ORLEN.

Statek „Grażyna Gęsicka” to drugi statek zbudowany został w koreańskim koncernie stoczniowym Hyundai Heavy Industries w Ulsan. To statek, zakontraktowany  przez operatora zagranicznego, który będzie dzierżawiony poprzez spółkę zależną Grupę ORLEN. PGNiG, poprzez zależną niemiecką firmę PGNiG Supply & Trading, podpisało ponad rok temu umowę czarteru czterech zbiornikowców do przewozu LNG. Dwa z nich miały być wydzierżawione  PGNiG przez firmy z norweskiej grupy Knutsen OAS Shipping AS, a eksploatowane przez Knutsen LNG France. Pozostałe jednostki będą eksploatowane przez grecki Maran Gas Maritime, podmiot będącą częścią koncernu Angelicoussis Group. PGNiG będzie czarterować w sumie 8 gazowców. Cztery będą zarządzane przez operatora norweskiego, a kolejne cztery eksploatowane przez armatora z Grecji. 

Dostawa zrealizowana pod koniec czerwca przez zbiornikowiec LNG „Grażyna Gęsicka” jest 30. odebraną przez Grupę od początku tego roku i 236. od momentu rozpoczęcia przyjmowania statków przez gazoport w Świnoujściu.