Przychody na poziomie 3 669 mln euro i ich wzrost o 4,5% w porównaniu z I półroczem 2022 r. EBITDA 185 mln euro, przy marży EBITDA na poziomie 5% oraz portfelem zamówień na 88 statki i okręty o wartości 22 mld euro. Dołączając do tego zamówienia na projekty, systemy i wyposażenie, portfel kontraktów osiągnął na koniec czerwca br. wartość 34,2 mld euro – to najkrótsza recenzja możliwości jednej grupy stoczni w realiach europejskich. Zarząd Grupy Fincantieri ogłosił wyniki za pierwsze półrocze 2023 r. 

Polski przemysł okrętowy z ciągle z nie w pełni wykorzystanym majątkiem ma szansę zaistnieć na rynku, jeśli wyciągnie nauki z działań tej samej branży w innych krajach, jak choćby we Włoszech. 

Fincantieri to marka z ponad 230-letnią historią, chociaż historia okrętownictwa włoskiego, a właściwie szkutnictwa, sięga czasów rzymskich. Zresztą wiele stoczni należących do Grupy Fincantieri działa w historycznych miejscach we Włoszech, a także w Norwegii, Stanach Zjednoczonych i Brazylii. To w dokach Monfalcone, należącej do grupy stoczni Cantieri Riuniti dell’Adriatico zbudowano polskie transatlantyki TSS Piłsudski i TSS Batory. 

19 tys. zatrudnionych pracuje w 18 stoczniach i w strukturze przypominającej polski przemysł budowy statków i okrętów w czasach swej największej świetności. Tyle, że upaństwowiona w 1959 r. Fincantieri z siedzibą w Trieście utrzymuje się na rynku mimo zawirowań w europejskim okrętownictwie. Grupa przechodziła szereg przekształceń i dostosowywała się do potrzeb rynku, dywersyfikując ofertę i wchodząc na nowe rynki. 

Przejęcia i innowacje

Do spektakularnych przejęć należało włączenie amerykańskich stoczni Manitowoc Marine Group (MMG) do Fincantieri– Cantieri Navali Italiani. Włoska grupa przejęła stocznie od Lockheed Martin Corporation za około 120 mln dolarów w gotówce. Lockheed zgodził się być mniejszościowym udziałowcem. W ten sposób  Fincantieri weszła na dynamicznie rozwijający się amerykański rynek budowy okrętów i jednostek dla straży przybrzeżnej.

W połowie tego roku firma Newcleo podpisała umowę z Fincantieri. Brytyjska firma z siedzibą w Manczesterze, to producent zajmujący się czystą i bezpieczną technologią jądrową. Proponuje innowacyjne reaktory IV generacji, wykorzystujące jako paliwo odpady nuklearne. Partnerem umowy jest również RINA (inspekcja, certyfikacja, klasyfikacja statków i międzynarodowe doradztwo inżynieryjne).

Te trzy firmy łączą swoje kompetencje,  by wspólnie przeprowadzić studium wykonalności zastosowań jądrowych w przemyśle morskim, w tym technologii małych reaktorów modułowych (SMR) firmy Newcleo. Grupa Fincantieri buduje swoje przewagi konkurencyjne na rozwoju projektów innowacyjnych i przyszłościowych. 

W efekcie nawet trudne czasy, jak okres pandemii, Fincantieri przechodzi względnie łagodnie, co nie znaczy, że nie bez trudności. Efekty widać w finansach za I półrocze br. Skorygowany zysk netto Grupy osiągnął wynik dodatni na poziomie 3 mln euro, podczas gdy był on ujemny, na poziomie 94 mln euro, w I półroczu 2022 r. Wciąż sprzedaż netto Grupy jest ujemna (22 mln euro). Jest to wynik znacznie lepszy niż w I półroczu 2022, kiedy wynik ujemny wyniósł 234 mln euro. Przy czym 33 mln euro poniesiono w ubr.  z powodu zdarzeń nadzwyczajnych. 

Włoski portfel i  luksusy 

W produkcji znajduje się 88 statków o wartości 22 mld euro, które mają zostać dostarczone armatorom do 2029 r. W I półroczu br.  przekazano armatorom 11 statków z 8 stoczni i planowane jest przekazanie 4 statków wycieczkowych w 2 połowie 2023 r. 

Strategia stawiania na innowacyjność i wysoką jakość przynosi efekty. W czerwcu br. menedżerowie Fincantieri podpisali umowę z Marc-Henry Cruise Holdings LTD, współwłaścicielem i operatorem jachtów Four Seasons, na budowę drugiego ultraluksusowego statku. Kontrakt opiewa na ponad 400 mln euro, a statek zostanie wykonany do 2026 roku. W 2022 roku Fincantieri pozyskało zamówienie na pierwszy statek tej klasy, który zostanie przekazany armatorowi w IV kwartale 2025 r. 

W 1 połowie  2023 r. wprowadzono na rynek dwa statki wycieczkowe. Viking Saturn, to dziesiąta jednostka odebrana przez Viking Line. We wrześniu ubr. Grupa podała, że łączna wartość umów z tym armatorem to około 1,7 mld euro. W końcu ubr. Fincantieri i Viking wprowadziły w życie kontrakty na trzeci i czwarty statek. Spółki podpisały również umowę na piąty i szósty statek pasażerski, pod warunkiem uzyskania kolejnego finansowania. Dostawy zaplanowano odpowiednio na 2026, 2027 i dwie kolejne w 2028 roku.

W br. na oceany wypłynął również Oceania Vista. To pierwszy z dwóch statków wycieczkowych nowej generacji wykonany na zamówienie Oceania Cruises. Jest to pierwszy z dwóch statków wycieczkowych nowej generacji, który rozpoczyna serię statków Allura dla Oceania Cruises, marki działającej w ramach Norwegian Cruise Line Holdings Ltd. Na szerokie wody statek wypłynął ze stoczni Sestri Ponente (Genua) w maju br. 

Vista to luksusowa jednostka o nośności 67 tys. GT. W kabinach ma miejsce dla 1200 pasażerów, których obsługiwać będzie 800 członków załogi Vista wyróżnia się wysokim poziomem innowacyjności, poświęconym zasadom zrównoważonego rozwoju. Statek przez pierwszą część swojego inauguracyjnego sezonu będzie przyjmował pasażerów na Morzu Śródziemnym i Riwierze Francuskiej. W sierpniu zostanie skierowany do obsługi pasażerów na rejsach między Los Angeles i Miami. Oceania Allura, siostrzany statek Oceanii Vista, jest obecnie w budowie w Fincantieri i wejdzie do służby w 2025 r.

W ostatnich latach Fincantieri, Norwegian Cruise Line Holdings Ltd. i Lloyd's Register współpracowały, dostarczając statki nowej generacji. Fincantieri dostarczył Marinę w 2011 r. i Rivierę w 2012 r. firmie Oceania Cruises w stoczni Sestri Ponente. Norwegian Cruise Line Holdings Ltd. 

Armator jest również operatorem marki Norwegian Cruise Line (NCL), dla której Grupa Fincantieri buduje sześć statków wycieczkowych nowej generacji klasy Prima. Klientem z najwyższej półki jest Regent Seven Seas Cruises.  W br. do floty dołączył on luksusowe statki  Seven Seas Explorer i Seven Seas Splendor. Zbudowane zostały one odpowiednio w 2016 r. w Sestri i w 2020 r. w Ankonie. 

Okręty i offshore

W br. otrzymano również nowy kontrakt na czwartą jednostkę programu Constellation (FFG-62) dla Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, przyznany amerykańskiej filii FMM. W lipcu uzyskano również zamówienie na trzeci okręt podwodny programu U212NFS (Near Future Submarine) dla Marina Militare - włoskiej Marynarki Wojennej. 

W I półroczu br. dostarczono czwartą i ostatnią korwetę Semaisma Ministerstwu Obrony Kataru oraz LCS (Littoral Combat Ship) USS Marinette Marynarce Wojennej Stanów Zjednoczonych.  

– W portfelu Grupy znajdują się kontrakty na 8 jednostek CSOV[5]: 4 jednostki dla Edda Wind z opcją na 4 dodatkowe jednostki, 2 dla North Star z opcją na 2 dodatkowe jednostki, 2 dla Purus Wind z opcją na 2 dodatkowe jednostki – informuje kierownictwo Fincantieri Group w raporcie półrocznym. 

Norweskie stocznie Grupy przekazały 7 jednostek, w tym 4 CSOV. Dwie jednostki odebrało North Star Renewables, jedną Rem Wind i jedną Norwind Offshore. DO służby wszedł okręt Norweskiej Straży Przybrzeżnej. Jednostkę Marine Robotic do odebrał operator Ocean Infinity. I na tym nie koniec. 

W maju br. Vard, jeden z głównych światowych producentów statków specjalistycznych, podpisał kontrakt na zaprojektowanie i budowę dwóch statków typu Commissioning Service Operation Vessels (CSOV) z opcję na budowę dwóch dodatkowych statków dla brytyjskiej North Star, która wcześniej zakontraktowała  cztery statki Service Operation Vessels (SOV).

Dwa CSOV zostaną wyposażone w siłownie i silniki pozwalające na wykorzystanie metanolu. Wejdą one do floty armatora wykorzystującej hybrydowe napędy w pierwszej połowie 2025 r. CSOV będą miały kadłuby zoptymalizowane pod kątem zmniejszenia zużycia paliwa i klasę lodową. Projekt został opracowany specjalnie dla North Star, z innowacyjnymi układami napędu hybrydowego. 

W 2021 roku North Star złożyła zamówienia na budowę czterech SOV w Vard w Wietnamie. Ta stocznia też należy do Grupy Fincantieri. Te jednostki będą obsługiwać największą na świecie morską farmę wiatrową, Dogger Bank. Już zapewniono im długoterminowe czartery. Pierwsze trzy statki rozpoczną działalność jeszcze w tym roku, przed terminem, a ostatni ma zostać dostarczony w 2024 roku.

Wypełnianie portfela

W sumie portfel zamówień Fincantieri w I połowie br. wzrósł o 2,1 mld euro w porównaniu do 1,5 mld euro w pierwszej połowie 2022 r. Głównie przyczyniły się do tego zamówienia luksusowych statków, marynarki wojennej i operatorów działających na rynku Wind Offshore i jednostek specjalistycznych. Stoczniowcy Fincantieri mają w efekcie zapewnione intratne kontrakty o wartości 482 mln euro. 

Działalność Grupy Fincantieri stanowi przykład, jak można przekształcić krajowy przemysł stoczniowy w sprawnie działającą branżę. Włoska grupa elastycznie dostosowała się do potrzeb rynku, wchodząc na zagraniczne rynki z innowacyjnymi, własnymi projektami. W efekcie stocznie włoskie mogły utrzymać siłę roboczą i zmodernizować produkcję, przy kosztach wyższych niż w Polsce. 

Dziś prawie 30% przychodów generuje produkcja statków dla offshore i jednostek specjalistycznych (dokładnie 27,9% w czerwcu br.). Dochodowe są również stocznie rumuńskie, gdzie ulokowano produkcję sekcji statków wycieczkowych. Segment obejmujący produkcję osprzętu na statki i okręty, systemów i innych urządzeń wyposażenia statków i okrętów wzrósł o 45,8%. Na dzień 30 czerwca 2023 roku 83% przychodów generowali klienci zagraniczni.

Wiele mówi się o rozwinięciu produkcji stoczniowej w Polsce. W strefach przemysłowych Gdańska, Gdyni, Szczecina oraz Świnoujścia wciąż jest przestrzeń dla produkcji krajowej i eksportowej. Wszak dla wielu europejskich krajów jest to wciąż biznes dochodowy. Może warto podejrzeć, jak Włosi wykorzystują potencjał produkcji statków i okrętów, a następnie zaadoptować pewne rozwiązania w Polsce?