Dziesiąta edycja Seminarium Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego, która odbyła się w zeszłym tygodniu w Kołobrzegu, stanowiła dobrą okazję do sprawdzenia, na jakim etapie rozwoju offshore wind jesteśmy, jak odnajduje się w rodzącym sektorze rynek stoczniowy i czego w związku z nim oczekują przedsiębiorcy.

X Seminarium Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego odbyło się w dniach 30 listopada – 2 grudnia w kołobrzeskim hotelu Seaside Park. Wydarzenie było kierowane do wszystkich zainteresowanych rozwojem sektora offshore wind, ale także partycypacji w nim polskiego sektora stoczniowego. Seminarium stało się okazją do podsumowania dotychczasowych postępów z perspektywy województwa zachodniopomorskiego, ale także skonkretyzowania oczekiwań w stosunku do nowego rządu.

– To seminarium jest kontynuacją tematów, które mamy od kilku lat. Oczywiście zawsze istotnym elementem jest przemysł stoczniowy. Mamy zawsze też stałe punkty, które są bardzo pomocne przedsiębiorcom, bo są to i kwestie podatkowe, kwestie rynku pracy, na którym – jak wiadomo –mamy problem absolutnego niedoboru pracowników. Zastanawiamy się gdzie ich znaleźć – zapowiadał przed rozpoczęciem debat i prezentacji Andrzej Montwiłł, prezes Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego.

Seminarium rozpoczęło się w czwartek wieczorem od nieformalnej części. Pierwsze merytoryczne spotkania wystartowały natomiast w piątek 1 grudnia. Zaczęło się od razu od ważnej debaty zatytułowanej „Offshore Wind & Shipbuilding. Co dalej z polską energetyką wiatrową i flagowymi projektami stoczniowymi?”. Debatę poprowadził prezes Pomorskiego Forum Technologii Morskich i wydawca portalu GospodarkaMorska.pl Mateusz Kowalewski. Wzięli w niej udział Andrzej Montwiłł, prezes Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego, zarazem pełnomocnik marszałka województwa zachodniopomorskiego ds. OZE i H2, Rafał Zahorski – pełnomocnik marszałka woj. zachodniopomorskiego ds. gospodarki morskiej, Arkadiusz Marchewka, poseł na Sejm RP, zastępca przewodniczącego Sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Dariusz Wieczorek, poseł na Sejm RP, członek Sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Wojciech Zdanowicz – dyrektor Urzędu Morskiego Szczecin oraz Maciej Styczyński, naczelnik Wydziału Przemysłu Okrętowego i Analiz Gospodarki Morskiej w Ministerstwie Infrastruktury.

– Jako przedstawiciel Polskiego Forum Technologii Morskich oraz GospodarkaMorska.pl miałem przyjemność poprowadzić bardzo ciekawy panel dyskusyjny na dziesiątym jubileuszowym Seminarium Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego. To ciekawa dyskusja, mająca na celu ocenę sytuacji i zapewnienie jak największego udziału polskich firm w inwestycjach morskich farm wiatrowych. Dotyczyła również szeroko pojętej gospodarki morskiej, przemysłu stoczniowego oraz portów morskich. Myślę, że sporo padło ciekawych wniosków – komentował tuż po zakończeniu debaty jej moderator Mateusz Kowalewski.

Debata nie tylko pokazała, że jest jeszcze sporo do zrobienia w kwestii udziału polskiego przemysłu stoczniowego w offshore wind, ale była także prawdopodobnie pierwszą rozmową, w której udział wzięli reprezentanci koalicji, która najprawdopodobniej wkrótce będzie tworzyć rząd – Dariusz Wieczorek reprezentuje bowiem w Sejmie Nową Lewicę, zaś Arkadiusz Marchewka Koalicję Obywatelską.

– Myślę, że branża musi zdać sobie sprawę z jednej rzeczy: że firmy z zachodniopomorskiego i firmy z pomorskiego muszą ze sobą współpracować, bo to jest nasz wspólny biznes – mówił po debacie Dariusz Wieczorek. – Oczywiście wszystkim nam powinno zależeć na tym, aby przy realizacji tych gigantycznych projektów dotyczących offshoru mogło funkcjonować maksymalnie dużo polskich firm. Mam wrażenie, że to jest szansa dla pomorskiego i dla zachodniopomorskiego. My musimy być rzeczywiście doliną offshorową i doliną wodorową. TA technologia, która jest bardzo istotna z punktu widzenia wykorzystania energii elektrycznej, powinna być głównie lokalizowana właśnie na tych terenach tych dwóch województw i mam nadzieję, że również w strategii energetycznej będzie to uwzględnione – mówił poseł.

Pierwszy dzień merytorycznych dyskusji podczas X Seminarium ZKM zamykały trzy prezentacje dotyczące możliwości wsparcia finansowego przemysłu stoczniowego. Instrumenty wsparcia dla sektora stoczniowego i MEW z oferty Agencji Rozwoju Przemysłu i Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju przedstawili Joanna Kwitowska-Zawadzka oraz Andrzej Rosiek reprezentujący dyrektorzy Cetrów Obsługi Przedsiębiorców w oddziałach ARP odpowiednio w Gdyni i Poznaniu. Dominika Alicja, doradca podatkowy w Deloitte Doradztwo Podatkowe omówiła nowe zasady, programy i możliwości wsparcia inwestycji w sektorze stoczniowym i offshore, skupiając się na dotacjach i zwolnieniach podatkowych wynoszących aż do 60% dla woj. zachodniopomorskiego i 50% dla woj. pomorskiego. Z kolei Marcin Wieliński, ekspert ds. dotacji unijnych w firmie doradczej Inve, opowiedział, jak podejść do aplikacji o finansowanie z UE, na co zwrócić szczególną uwagę i jak wygląda cały proces.

– Przy okazji różnych spotkań, tak jak dzisiaj, staramy się w dalszym ciągu odczarować tą pomoc publiczną w sektorze morskim. Ona od czerwca tego roku jest już w pełni dostępna. Każda firma z tej branży stoczniowej może ubiegać się o pomoc publiczną, zarówno w postaci dofinansowań, grantów, ale również instrumentów podatkowych – mówił Krzysztof Wojtowicz, Partner Associate w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte.

Drugi blok prezentacji zdominowały tematy stricte techniczne, ale nie zabrakło również wątków prawnych i finansowych. Rozpoczął Bartłomiej Stępień, dyrektor w firmie Elektryka Morska, który opowiedział o możliwości budowy polskich jednostek CTV na potrzeby offshore. W techniczne detale przetłaczania mieszanin gazów na rynku offshore i morskim, co ma niebagatelne znaczenie m.in. dla celów dekarbonizacyjnych, jakie stawia sobie żegluga, zagłębił się Mateusz Bortkiewicz, dyrektor operacyjno-finansowy z Nyborg-Mawent. O innowacyjnych rozwiązaniach w badaniach nieniszczących w budownictwie okrętowym i sektorze MEW mówił prezes Zarządu Navitest & Technic Control Daniel Opara. Marek Lewandowski, dyrektor Biura Underwritingu i Zarządzania Ubezpieczeniami Morskimi, Lotniczymi i Transportowymi w Warta S.A. opowiadał o dostępnych opcjach ubezpieczeń dla przemysłu stoczniowego, bez których nie może powstać żadna nowa jednostka. O przydatnych dla stoczni detalach w kwestiach rachunkowości i umów między polskimi i zagranicznymi kontrahentami oraz usługodawcami mówił doradca podatkowy Bartosz Olechowski z EOL Kancelarii Doradztwa Podatkowego. Do kwestii badań nieniszczących, tym razem w ocenie materiałów, powierzchni i złożonych laminatów powrócił Jan Podgórski, przedstawiciel naukowy Shim-Pol. Ostatnią prezentację przedstawił Łukasz Żak z Legal Support Office. Dotyczyła ona zmian na rynku pracy, w szczególności przy zatrudnianiu cudzoziemców, co jest coraz bardziej rozpowszechnioną praktyką w polskich stoczniach.

Seminarium kończyło się oficjalnie podsumowaniem ostatniego dnia, w sobotę 2 grudnia. W międzyczasie, poza prezentacjami i debatami, uczestnicy skwapliwie korzystali z możliwości spotkań B2B z ekspertami i specjalistami, a także reprezentantami innych instytucji.

Organizatorzy już przekazali, że dziesiąta, jubileuszowa edycja Seminarium Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego zostało tak dobrze ocenione przez uczestników, że ruszyły prace nad kolejnym spotkaniem, które odbędzie się 4-6 kwietnia 2024 roku. „Będzie to okazja, by posłowie wypowiedzieli się o efektach swojej pracy w zakresie realizacji omawianych postulatów uczestników seminarium, mających na celu podniesienie konkurencyjności polskiego przemysłu stoczniowego na rynkach zagranicznych” – czytamy na stronie ZKM. Organizatorzy zachęcają także do zgłaszania tematów i zagadnień wymagających szybkich działań ze strony posłów lub władz samorządowych na adres biuro@klastermorski.org.