Kolejne dwa tygodnie nowego roku, to kontynuacja silnego trendu podaży ładunków w segmencie przewozów kontenerowych, wzmacnianie warunków frachtowych dla jednostek wielozadaniowych a także ro-ro. Dalszej intensywnej transformacji podlega rynek promowy, który nie dość, że wskutek pandemii został mocno dotknięty, jeśli chodzi o zmniejszone ilości przewiezionych pasażerów, to na dodatek wielu z zachodnioeuropejskich armatorów musiało dokonać istotnych zmian swoich serwisów w związku z Brexitem.  

W wyniku światowych dynamicznych zmian społeczno – ekonomicznych, międzynarodowy handel morski nadal podlega istotnej transformacji. W tej nowej sytuacji wielu z armatorów i przewoźników próbuje odnaleźć się na nowo. Dla wielu jest to moment na przeobrażenie swojej działalności i podejmowanie dalszej ekspansji. Czy nadchodzący okres chińskiego nowego roku spowolni tempo zmian? 

W naszej regularnej serii analiz rynków żeglugowych przyglądamy się aktualnej światowej i lokalnej sytuacji w branży kontenerowej, ładunków inwestycyjnych i ponadgabarytowych a także rynkowi związanemu z ładunkami tocznymi oraz promami pasażerskimi i wycieczkowcami.

RYNEK STATKÓW WIELOZADANIOWYCH I CIĘŻAROWCÓW

Rynek frachtowy i czarterowy

Dla statków wielozadaniowych, uprawiających żeglugę bazującą na ładunkach inwestycyjnych, ale ostatnio wspieranych również podażą w kontenerach warunki frachtowe nadal powoli, ale stopniowo poprawiają się. Zapewnia to armatorom nieco oddechu, ponieważ zarówno ostatnie miesiące jak i lata nie należały dla tego segmentu do najłatwiejszych. Według analityków Drewry stawki czarterowe dla jednostek wielozadaniowych mają wzrosnąć w styczniu o więcej niż 1%. 

Drewry Multipurpose Time Charter Index w grudniu osiągnął poziom USD 6,289, natomiast według projekcji styczeń ma zakończyć się wzrostem 1,4%, tj. do poziomu USD 6,375. Również inny z indeksów segmentu jednostek wielozadaniowych, tj.: Toepfer’s Mulitpurpose Index wykazał wzrost w styczniu i powinien utrzymać poziom ponad USD 7,000.

Rynek tonażowy

Główna aktywność w zakresie obrotu tonażem dotyczyła transakcji statków z drugiej ręki a także umów czarterowych. Jednakże jak informowano w mediach branżowych niemiecki armator United Heavy Lift (UHL) odebrał nowy statek m/v „UHL Faith”, który jest pierwszym z serii 8 nowoczesnych jednostek typu F900 Eco-Lifters. Statek posiada nośność 14,100 ton i został wybudowany przez chińską stocznię CSSC z Hudong.

RYNEK PRZEWOZÓW KONTENEROWYCH

Rynek frachtowy

Według najnowszych danych nadpodaż ładunków w ostatnich tygodniach nadal zasypuje ograniczoną dostępność przestrzeni przewozowych. Według danych statystycznych Ocean Insight nawet około 37% całego wolumenu ładunków skonteneryzowanych jest przebukowywana na kolejne okazje załadowcze. Powoduje to powstawanie zamieszania, które dodatkowo pogłębia powstałe opóźnienia. 

Stawki frachtowe na trasie Azja – Europa biją kolejne rekordy. Za kontenery 40-to stopowe (FEU) do Wielkiej Brytanii osiągnęły poziom nawet do 10,000 USD. Niemniej jednak w ostatnich dniach mówiono też o wyhamowywaniu szalonych wzrostów na co z nadzieją spoglądali importerzy towarów. Według analityków rynku stawki frachtowe na trasie z Azji do Europy spadły w piątek 22 stycznia o 0,4%. Jednak licząc rok do roku były one nadal o 335% większe.

Rynek tonażowy

W związku z zwiększającym się wolumenem ładunków dostępnych do przewozów, armatorzy i operatorzy jednostek kontenerowych starają się sprostać temu wyzwaniu i dostarczyć jak najwięcej efektywnie dostępnego tonażu. Stawki czarterowe dla wszystkich wielkości kontenerowców mocno wzrastają. Zapełnianie luk odbywało się poprzez wycofywanie z uwiązania jednostek dotychczas wyłączonych z eksploatacji, czyli tzw. lay up’ów, odkładaniem decyzji, co do złomowań jednostek, uzupełnianiem flot czarterowaniem jednostek wielozadaniowych (głównie w celu repozycjonowania pustych kontenerów). Przyspieszane są także odbiory zupełnie nowych jednostek. 

Na rynku pojawiła się informacja, iż chiński armator statków kontenerowych, firma Zhonggu Logistics złoży w krajowej stoczni zamówienie na 12 jednostek 4,600 TEU każda. Dodatkowo kontrakt będzie zawierał opcję na budowę kolejnych 6 statków tego samego typu. Całkowita wartość kontraktu wyniesie około 695 mln USD a dostawy gotowych jednostek będą miały miejsce w przeciągu 4 lat. Również inny azjatycki armator firma Taicang Container Lines złożyła zamówienia na 3 jednostki dowozowe o pojemności 1,091 TEU każda w stoczni Tsuneishi Zhoushan z planowaną dostawą w 2022 roku.

W samym tylko 2 tygodniu nowego roku doszło też do 9 transakcji kupna – sprzedaży statków kontenerowych na łączną kwotę 76,4 mln USD.

RYNEK PRZEWOZÓW PASAŻERSKICH i RO-RO

Rynek morskich podróży turystycznych

W branży wielkich wycieczkowców nadal panował marazm.

Jak podała agencja informacyjna Reuters, 11 stycznia Carnival Corporation poinformował, że strata za ostatni kwartał 2020 roku była wyższa niż się spodziewano i wyniosła prawie 2 miliardy USD.

Najwięksi operatorzy statków wycieczkowych przygotowują się na szybki powrót do operacji, jednakże daty te ze względu na sytuację pandemiczną cały czas są przesuwane. Po raz kolejny podawane są nowe terminy powrotów poszczególnych linii do zwykłych rozkładów. Poniższe przykłady ukazują ogólną tendencję w polityce zawieszania i przesuwania aktywizacji rynku:

- Viking Cruises nadal wstrzymuje wszystkie swoje plany rejsów wycieczkowych do 31 marca;

- Cunard Line również zawiesza swoją działalność do maja / czerwca

- American Cruise Lines – planowana data powrotu do operacji, to 31 marca br.

Rynek promowy i ro-ro

Jak podawała Stena Line, jej najnowszy statek „Stena Embla” rozpoczął swój serwis na trasie Rosslare (Irlandia) – Cherbourg (Francja). Pierwotnie statek miał obsługiwać połączenie Irlandii z Wielką Brytanią, ale ze względu na Brexit i przetasowań w przepływach ładunków doszło właśnie do takiej zamiany.

W dniu 18 stycznia również i Brittany Ferries wcześniej niż planowano otworzyło nowe połączenie, łączące Cherbourg z Rosslare Europort. Linia obsługiwana jest przez jednostkę ro-pax. 

Jak informował rynek także włoski armator Grimaldi Lines od połowy stycznia rozpoczął eksploatację nowej linii pomiędzy Sycylią a Sardynią.

Na Morzu Śródziemnym dzieje się poza tym dużo więcej. Corsica Ferries również wystartowała z nowym serwisem pomiędzy francuskim Tulonem a Kartegeną w Hiszpanii, a Grupa FRS uruchomiło połączenie Algeciras – Gibraltar.

A jacy operatorzy, z jakimi liniami wejdą do nowego terminala promowego w Gdyni? Rozstrzygnięcia już niebawem, ale najpierw zaproszenie do składania ofert, negocjacje i ostatni etap. Stena Line, która obecna jest już w porcie Gdynia wiele lat ma miejsce zapewnione, natomiast swoje wnioski zainteresowaniem wykorzystywania terminala w latach 2021 – 2025 złożyła dodatkowo w konkursie Polska Żegluga Bałtycka oraz niemiecki TT-Line. Obie firmy zostały zakwalifikowane do kolejnego etapu.

Rynek tonażowy

Jak można było to sprawdzić na portalu marinetraffic.com kolejny ze znanych statków wycieczkowych, tym razem „Magellan” zmierzał w celu zezłomowania na indyjską plażę Alang, gdzie miał dotrzeć w okolicach 22 stycznia.

Jednak pomimo coraz bardziej intensywnego recyklingu najstarszych i najmniej efektywnych statków wycieczkowych nie ma wiadomości o nowych zamówieniach. Są za to informacje na temat dokańczania nowych jednostek zamówionych przed kryzysem. I tak o takim wydarzeniu poinformowała ostatnio Costa, której najnowszy statek „Costa Toscana” (statek siostrzany do „Costa Smeralda”) o napędzie wykorzystującym LNG został zwodowany i rozpoczął się proces jego wyposażania przy nabrzeżu stoczni Meyer w Turku.

Niestety w większości przypadków budowy statków wycieczkowych i ich dostawy są celowo opóźniane. Jak poinformował 11 stycznia Carnival Corporation, armator ten zamierza odebrać w 2021 roku jedynie jedną nową jednostkę, zamiast planowanych 5. Przewidziana do dostarczenia w tym roku jednostka będzie przeznaczona dla marki Holland America. Jej całkowity koszt szacowany jest na około 520 mln USD. Pojemność GT wyniesie 99,000, a pojemność pasażerska 2,660 osób.

Poza tym dość intensywnie wiele z jednostek zmienia swoich właścicieli. Jak informowała o tym 21 stycznia firma Princess Cruise sprzedano statek „Pacific Princess” do bliżej nieznanego armatora. Jest to kolejna jednostka, która opuszcza w ostatnim czasie flotę Grupy Carnival Corporation.  

Tymczasem DFDS odebrał statek ro-ro „Scandia Seaways”. W Chinach odbyło się również wodowanie nowego promu dla Britanny Ferries typu E-Flexer.

Przetasowania w obrocie tonażem ro-ro następują też na rynku wtórnym. Przykładowo jak informuje branża doszło też do transakcji zakupu używanego statku ro-ro „Baltic Bright” wybudowanego w 1996 roku. Jednostka o długości linii ładunkowej 1,068 metrów zostanie jednak ze względu na zakontraktowaną pracę przekazana przez szwedzką firmę UPM-Kymmene do firmy Godby Shipping dopiero w wakacje.

W dniu 21 stycznia w polskim Sejmie odbyła się debata na temat kondycji przemysłu stoczniowego i realizacji programu „Batory”, w tym budowy promów ro-pax. Opozycja określiła dotychczasowe działania mianem klęski, natomiast Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury, twierdzi iż program „nie został zahamowany, został wstrzymany (…)”.

Więcej na ten temat w naszej relacji:

Gróbarczyk: program Batory nie został zahamowany 

Radosław Marciniak