Gospodarka morska to branża kształtowana w przeważającej mierze globalnie. Popyt i podaż zależą od rynku światowego i jego kondycji. Wpływ ogólnoświatowej pandemii jest zatem silnie widoczny w niemal wszystkich aspektach tej gałęzi gospodarki. Oddziaływanie to zaznaczyło swoje piętno zarówno na transporcie morskim jak i branży stoczniowej stoczniowa. Pierwsza z nich jest niezbędna do utrzymania handlu światowego, druga zaś  dostarcza narzędzia dla branży shippingowej, w postaci statków – ich remontów, ale też bieżącego utrzymania ruchu. Poniżej przedstawione zostało spojrzenie na węzłowe zagadnienia dotyczące globalnej branży stoczniowej na tle utrzymującej się epidemii koronawirusa.

Budowa statków

Ogólnoświatowy kryzys Covid-19 nie oszczędził przemysłu stoczniowego. Bezpośredni wpływ rozprzestrzeniania się Covid-19 można było najpierw zaobserwować w Chinach. Wprowadzone ograniczenia w podróżowaniu, przedłużenie świątecznego okresu związanego z Księżycowym Nowym Rokiem, braki w sprzęcie i materiałach doprowadziły do ograniczenia produkcji w stoczniach lub też do ich zamknięcia. Chińskie stocznie w lutym przekazały armatorom tylko 4 statki, jest to najmniejsza ilość od 15 lat. W marcu produkcja w stoczniach została wznowiona i wyniosła około 60% poziomu produkcji z analogicznego okresu z 2019 roku. W kwietniu, produkcja w stoczniach odbywała się już na „normalnym” miesięcznym poziomie, zrealizowano kontrakty na dostawę 10 jednostek (przy czym w kwietniu globalnie dostarczono 19 jednostek).

Po Chinach, Covid-19 uderzył w kolejne gospodarki na świecie. Stocznie na całym świecie stanęły w obliczu takich samych problemów z jakimi przyszło zmierzyć się Chinom. Jak dotąd, w skali globalnej produkcja w 2020 r. spadła o 14% rok do roku w ujęciu DWT. Dla pozostałej części bieżącego roku utrzymuje się ryzyko "poślizgu" dostaw związane nie tylko z wprowadzonymi ograniczeniami i restrykcjami, ale także słabymi nastrojami wśród inwestorów. Prognozy zakładają, że globalna produkcja spadnie w całym roku 2020 do 74 mln DWT, co stanowi 18 % spadek w porównaniu z prognozami z początku roku i 25 % spadek w ujęciu rok do roku.

Portfel zamówień

Kryzys spowodowany Covid-19 pogłębił jeszcze bardziej globalny dołek w zamówieniach na nowe statki. Ponadto, wzmocnił obawy inwestorów odnośnie wyboru technologii i paliwa dla nowych statków. Stocznie wskutek pandemii mają ograniczone możliwości zawierania nowych kontraktów. Mimo, że w kwietniu widoczna była lekka poprawa, to jednak światowy portfel zamówień skurczył się o 56 % w ujęciu rok do roku. Jak dotąd złożono zamówienia na 184 nowe statki. Scenariusz podstawowy zakłada, że portfel zamówień wyniesie w całym 2020 roku około 750 jednostek, co stanowi około 8 % floty. Najgorszy scenariusz zakłada rekordowy spadek liczby zamówień, choć biorąc pod uwagę liczbę zamówień nowych jednostek to nie spadnie aż tak znacząco jak w poprzednich okresach. Dla porównania, w 2016 roku odnotowano 724 zamówienia, co oznaczało spadek o  74% r/r, w II kwartale 2009 roku odnotowano tylko 122 zamówienia  co stanowiło spadek o 88%.

Recykling statków

Na początku wybuchu epidemii koronawirusa działalność związana z recyklingiem statków była stabilna, czemu sprzyjała sytuacja rynkowa w niektórych sektorach.

Jednak wprowadzone ograniczenia związane z Covid-19 w dużym stopniu wstrzymały działalność na subkontynencie indyjskim – światowym centrum złomowania statków. W kwietniu odnotowano sprzedaż zaledwie 10 statków przeznaczonych do złomowania. Dla porównania, podczas poprzednich kryzysów złomowanie statków rosło, może też tak być i w tym roku ale na rynku panuje co do tego niepewność.

Zakłócenia z powodu pandemii Covid-19 prawdopodobnie zdominują całą branżę shippingową, jednak, biorąc pod uwagę obecny portfel zamówień nowych statków, jest on dużo łatwiejszy do zarządzania niż w przeszłości (9 % floty na początku 2020 r.)

Opracowanie: Wydział Przemysłu Okrętowego MGMiŻŚ na podstawie materiałów własnych, World Shipyard Monitor Volume 27, No. 5 ISSN: 1358-8788 i in.