Sukcesem zakończył się Projekt EU Wind Assisted Ship Propulsion (WASP). Projekt WASP (statku z napędem wspomaganym wiatrem) został  sfinansowany  kwotą 5,4 mln euro z programu Interreg North Sea Europe, w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). 

Istotą projektu było zainstalowanie urządzeń wykorzystujących wiatr na już działających statkach. Wypróbowano kilka rozwiązań. Choć nowe instalacje się już sprawdziły, w dalszym ciągu prowadzone są badania. Montaż sprawdzonych instalacji wiatrowych na statkach to również szansa dla polskich stoczni remontowych. 

W ramach projektu siły połączyły uniwersytety i dostawcy technologii wspomagania wiatru z operatorami statków handlowych i promów.   Chodziło o zaprojektowanie napędu wiatrowego,  zbadanie jego funkcjonowania, wypróbowanie działania napędu w czasie pływania statku.  Do badania wybranych rozwiązań w realnych warunkach wybrano urządzenia działające na pięciu statkach. Nieprzypadkowo wybrano operatorów na Morzu Północnym, gdzie energia wiatru może być wykorzystywana w sposób bardzo efektywny. 

Projekt UE-Interreg Region Morza Północnego „WASP: Wind Assisted Ship Propulsion” pozwolił na przetestowanie trzech różnych technologii napędu wiatrowego. Badania oszczędności paliwa został przeprowadzane przez strony trzecie w celu zweryfikowania rzeczywistych oszczędności paliwa.  Zakończono również inne kluczowe prace dotyczące wskaźników wydajności, standardowych prób morskich, narzędzi do podejmowania decyzji – informują uczestnicy projektu.

Żagle na Morzu Północnym

Projekt trwał trzy i pół roku i przyczynił się do pozyskania wielu bardzo istotnych informacji dotyczących  wyboru najlepszej  instalacji i sposobu eksploatacji urządzeń statkowych wykorzystujących  napęd wiatru. Zdaniem uczestników projektu badania zamontowanych urządzeń „znacznie przyczyniły się do ogólnego rozwoju sektora [wykorzystania na do napędu statków – MG] wspomagania wiatru zarówno w regionie Morza Północnego, jak i poza nim”.

Zamontowanych na statkach pięć instalacji napędu wiatrowego będzie nadal wykorzystywane  jako demonstratorzy i przykłady, jak systemy napędu wiatrowego mogą być zastosowano do modernizacji na różnych typach statków. Zgodnie z oczekiwaniami oszczędności paliwa dzięki tym systemom zapewniają w najlepszych warunkach do 10% zmniejszenia zużycia paliwa. Oszczędności paliwa uzyskuje się  w zależności od trasy i profilu operacyjnego statku. 

Instalacje te przyczyniły się również do stworzenia trzech punktów odniesienia dla różnych technologii napędu wiatrowego i segmentów żeglugi, które będą wspierać właścicieli statków w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych w przyszłości – informują członkowie  projektu WASP.

- Jesteśmy dumni, że możemy być częścią tego niesamowitego projektu. W przypadku instalacji WASP zrealizowanych i ocenionych w trakcie trwania projektu, technologia wiatrowa okazała się ważnym elementem procesu dekarbonizacji żeglugi – podkreśla  Marko Möller, kierownik ds. projektów specjalnych w Scandlines, jednej ze spółek będących operatorami statków zaangażowanych w projekt WASP i zauważa, że :„Dla Scandlines pozytywne wyniki były decydującym czynnikiem do zainstalowania kolejnego żagla rotorowego na siostrzanym promie „Copenhagen”. 

Johan Boomsma, współwłaściciel Boomsma Shipping, kolejnego przedsiębiorstwa będącego właścicielem statku biorącego udział w projekcie powiedział: „Wierzymy, że efektywność energetyczna jest kluczowa i zawsze jesteśmy otwarci na nowe rozwiązania. Dlatego pływamy z eConowind VentiFoils na  mv Frisian Sea. 

Wiatr tnie koszty

- Myślę, że trzy główne czynniki – koszty jednostkowe, ceny paliw i europejskie przepisy ETS – łączą się w taki sposób, że napęd wspomagany wiatrem wkrótce stanie się jednym ze standardowych rozwiązań – prognozuje Johan Boomsma.

Projekt WASP odegrał kluczową rolę w opracowaniu standardowych procedur prób morskich dla statków wyposażonych w instalacje napędu wiatrowego oraz w tworzeniu standardów KPI we współpracy z International Towing Tank Conference (ITTC). Są to zalecenia, które zmniejszają bariery dla wdrażania rozwiązań w zakresie napędu wiatrowego.

Oprócz opracowywania technicznych rozwiązań na statkach, uczestnicy projektu kładli duży nacisk na edukację.  Na uczelniach partnerskich projektu zorganizowano dwanaście wydarzeń edukacyjnych, które miały miejsce w Akademii Morskiej w Enkhuizen, Politechnice w Delft i Światowym Uniwersytecie Morskim.

Chociaż projekt dobiegł końca, jego uczestnicy postanowili informować o efektach wykorzystania instalacji w eksploatacji statków. Zdaniem uczestników projektu, dziś wiadomo, że przyczynił się on do powstania nowej wiedzy przydatnej w  sektorze żeglugi. Dziś ich zdaniem, region Morza Północnego nadal przoduje w rozwoju i zastosowaniach   technologii napędu wiatrowego w transporcie morskim.

Witryna projektu WASP – https://northsearegion.eu/wasp/photo-gallery/ – pozostanie aktywna, a partnerzy projektu podkreślają, że będą nadal budować na fundamentach stworzonych przez projekt. Odwiedzający stronę mogą uzyskać dostęp do obszernych informacji na temat instalacji technologicznych, a nawet śledzić statki wyposażone w technologię napędu wiatrowego w ramach projektu. Można również śledzić wykorzystanie konkretneych rozwiązań na filmach jak np. https://youtu.be/DMBYprA0_3w. W sekcji dotyczącej wyników na stronie internetowej znajdują się kopie wszystkich rezultatów uzyskanych od partnerów projektu, w tym raportów naukowych, opracowań politycznych, artykułów naukowych, narzędzi finansowych i wspomagających podejmowanie decyzji. Operatorzy, uczelnie oraz projektanci i stocznie, którzy zamierzają skorzystać z doświadczeń projektu WASP maję więc dostęp do rozległej bazy wiedzy pod rozszerzeniem: https://northsearegion.eu/wasp/output-library-publications/. Projekt realizowało 14 partnerów z siedmiu krajów regionu Morza Północnego, a dokładniej: z Holandii, Belgii, Niemiec, Danii, Norwegii, Szwecji, Wielkiej Brytanii.

Co ważne International Windship Association (IWSA), kluczowy partner projektu, zobowiązał się do włączenia wyników projektu WASP do swoich prac, a także do utrzymywania bazy danych ekspertów na stronie internetowej IWSA.

Źródło: IWSA, WASP