Rynek turystyczny na Bałtyku w 2025 r. ożywił się. Rosną szanse Trójmiasta i Pomorza

Niedawno Cruise Baltic i Cruise Norway ogłosiły ponowne uruchomienie zaktualizowanego Itinerary Planner (Planera Tras Rejsów Statków Pasażerskich). Itinerary Planner to cyfrowe narzędzie zaprojektowane, aby pomóc operatorom cruisów w planowaniu tras, dostarczając informacji o dostępności portów i kluczowych danych portowych w regionie Morza Bałtyckiego i Norwegii. Na mapie turystycznej Cruise Baltic i Cruise Norway znalazł się jedynie Gdańsk. Rosną szanse Trójmiasta i Pomorza. Ale trzeba na nie zapracować. Porty Gdynia i Gdańsk bez aktywnego wsparcia organizacji turystycznych i samorządów nie przełamią dominacji pierwszej piątki, z Kopenhagą i Kilonią na czele. 

W 2024 r. nastąpił niewielki spadek liczby pasażerów rejsów, zawinięć i postojów w regionie Morza Bałtyckiego – informuje Cruise Baltic, podsumowując wyniki za 2024 r. i stawiając prognozy na 2025 r. w Market Review 2025. Na 2025 r. prognozy są dość optymistyczne dla północnoeuropejskich portów wycieczkowych. W 2024 r. szczególnie widoczny spadek odwiedzin portów przez statki pasażerskie nastąpił w sezonie. Natomiast znaczny wzrost liczby zawinięć zanotowano poza sezonem. Była to próba ratowania sprzedaży usług i ratowania przychodów. Sprawdzano również rentowność połączeń i możliwość przejście na całoroczne rejsy.

Źródło: Itinerary Planner

W 2024 r. (w porównaniu do 2023 r.) liczba gości bukujących rejsy na statkach pasażerskich spadła o 2,8%. Na identycznym poziomie zanotowano zmniejszenie liczby zawinięć (-2,8%). W efekcie mniejsza była całkowita liczba postojów (-1,6%) – podaje Cruise Baltic na podstawie danych armatorów. W 2024 roku sezon wycieczkowy w Gdańsku trwał od 22 kwietnia do 19 grudnia. W Gdańsku wycieczkowce cumowały 60 razy. Największe z nich, to "Marina" i "Balmoral". Do Gdańska dopłynęło cruisami ponad 28 tysięcy turystów z 87 krajów. W Gdyni sezon trwał od 2 maja do 22 października.

W Porcie Gdynia, przy Muzeum Emigracji, cumowało 41 wycieczkowców, na których do Gdyni dotarło 99 tysięcy pasażerów. Sezon wycieczkowy w Gdyni rozpoczęła AIDAdiva. Statek AIDAmar odwiedził Gdynię 9 razy i zakończył sezon 22 października. W Porcie Szczecin w 2024 roku cumował tylko jeden statek wycieczkowy z 470 pasażerami. 

Źródło: Cruise Baltic, Market Review 2025 

2025 r. – więcej cruisów w portach Bałtyku

W 2025 r. ma być znacznie lepiej. Oczekiwania są bardzo optymistyczne, szczególnie dla portów wycieczkowych działających na Północy Bałtyku i Morza Północnego. To efekt kompleksowego podejścia do turystyki i włączenie się do promocji całych regionów przez morskie klastry, w których aktywne są nie tylko porty ale również organizacje turystyczne i władze samorządowe. Dzięki tym działaniom w 2025 r. (w porównaniu do 2024 r.) całkowita liczba gości cruisów ma wzrosnąć o 8,5%, liczba zawinięć statków pasażerskich ma być wyższa o 10,1%, a liczba postojów ma wzrosnąć o 2,1%. 

W latach 2018–2024 liczba gości na statkach pasażerskich zmniejszała się średniorocznie o 3,3% (z 5 420 927 w 2018 r. do 4 423 473 w 2024 r.). Liczba zawinięć w 2024 r. spadła w porównaniu do 2023 r. i wyniosła 1802 zawinięcia (spadek o 2,8%). W 2020 było jednak o około 90% zawinięć mniej. Pandemia Covid-19 miała również swoje odbicie w 2021 r. (-75%) oraz skutki widoczne były w 2023 (-35%). 

Źródło: Cruise Baltic, Market Review 2025 

Porty bałtyckie oczekują na wzrost o 10,1% całkowitej liczby zawinięć i spodziewają się na podstawie awizacji 1984 zawinięć w 2025 r. W latach 2018–2024 liczba zawinięć zmniejszała się średniorocznie o 6,5% (z 2692 w 2018 r. do 1802 w 2024 r.). Przy czym lata 2020-2021 były tragiczne (praktyczny zastój). Od 2022 r. jest już lepiej.  Łącznie 29 portów należących do Cruise Baltic przyjęło statki wycieczkowe w 2024 r. Nieznacznie zmalała liczba postojów cruisów, z 438 w 2023 do 431 w 2024 r. W 2025 r. porty bałtyckie przekroczą wielkości z 2023 r. i 2024 r. W portach bałtyckich zaplanowano 440 postojów.

Podobnie jak w 2023 r., lipiec był najbardziej aktywnym miesiącem statków pasażerskich w 2024 r. (378 zawinięć). Kolejnym dobrym biznesowo miesiącem był sierpień (338 zawinięć) oraz czerwiec (297 zawinięć). Maj i wrzesień określa się jako miesiące pracowite, z łącznie 480 zawinięciami statków pasażerskich.

Poza sezonem i pół dnia w porcie

Rejsy poza sezonem, to nowe zjawisko, które zaobserwowano w 2024 szczególnie dało się to zauważyć w I kw. ubr. W tym czasie porty bałtyckie odnotowały łącznie 44 zawinięcia cruisów w porównaniu do łącznie 3 statków z pasażerami w I kwartale 2023 r. Próby przedłużenie sezonu turystycznego podjęto jeszcze w październiku. W tym miesiącu liczba odwiedzin wzrosła z 70 w 2023 r. do 122 w 2024 r. Utrzymano na dobrym poziomie ofertę pod nazwą „rejsy świąteczne”. W grudniu 2024 r. zorganizowano ich łącznie 47, o 3 więcej niż w 2023 r.

Mimo zwiększonej podaży usług i silnej promocji rejsów wycieczkowych oraz połączenia sił z Norwegami, przewiduje się, że średnia liczba pasażerów rejsów wycieczkowych zmniejszy się w 2025 r. w porównaniu z 2024 r. Dla porównania, w 2024 r. średnia liczba gości na zawinięcie wynosiła 2455, a w 2025 r. ma spaść do 2419. W okresie od 2013 r. do 2024 r. średnia liczba gości rejsów na zawinięcie wzrosła z 1734 do 2455. Rynek jest więc znacznie lepszy przy znacznie zwiększonej ofercie przestrzeni dla pasażerów i pojemności statków.  

Od 2017 r. monitorowana jest przez Cruise Baltic liczba dłuższych postojów w portach na Morzu Bałtyckim. Od czasu gdy z planów rejsów wypadł St. Petersburg, a wcześniej Leningrad, dominują pobyty 1-dniowe. Postoje 2-dniowe zmalały w ciągu ostatnich dwóch lat o ponad 42%,  z 295 w 2023 r. do 171 w ubr. Zmodyfikowane plany biznesowe operatorów statków wycieczkowych sprawiły, że w 2024 r. 13 cyklów rejsów przyjęło połączenia z jednym noclegiem, a 5 destynacji proponuje morskim turystom połączenia z dwoma lub więcej noclegami. W 2023 r. 15 połączeń oferowało pobyty w portach z jednym noclegiem, a 7 destynacji przyjęło połączenia z dwoma lub więcej noclegami.

Źródło: Cruise Baltic, Market Review 2025 

Liderem na rynku jest Kilonia, mimo że zanotowała spadek o 11,3% liczby gości rejsów w latach 2023–2024. Na południowym Bałtyku, Rostock osiągnął najwyższy wskaźnik wzrostu pasażerów o 29,8%. Ten wynik osiągnięto dzięki zwiększeniu liczby pasażerów z 410 tys. w 2023 r. do 532 tys. w 2024 r. Od 2023 r. nie nastąpiła żadna zmiana w pierwszej piątce liderów przyjmujących turystów morskich przypływających statkami pasażerskimi. Cruise Balit nie przewiduje zmian na podium i wśród pierwszej piątki również w 2025 r.

Pierwsza piątka dominuje

Już w 2024 r. sytuacja biznesowa w czołowych portach nie była jednolita. Liczba zawinięć spadła w portach pierwszej piątki, z wyjątkiem Rostocku i Kristiansand. Rostock odnotował w ubr. większą liczbę zawinięć o 13,1%, Wzrost liczby zawinięć statków pasażerskich do Rostocku w 2024 r. powoduje, że port przesuwa się z 4. na 3. miejsce w pierwszej piątce portów docelowych dla operatorów cruisów. Należy więc zadać sobie pytanie: Co może zainteresować pasażerów statków  w Rostocku czego nie ma w Gdańsku, na Kaszubach, czy Pomorzu? 

W 2023 r. porty zajmowały następujące pozycje: 1) Kopenhaga, 2) Kilonia, 3) Oslo, 4) Rostock i 5) Helsinki. Wzrostu liczby zawinięć w 2025 r. spodziewają się: Arendal, Kopenhaga, Helsingor, Göteborg, Hamina, Helsingborg, Kalundborg, Kłajpeda, Kristiansand, Lysekil, Oslo, Ryga, Rostock, Roenne, Skagen, Sztokholm, Tallin, Visby i Aarhus. Oczekuje się, że w 2025 r. Oslo odzyska 3. miejsce w pierwszej piątce. Oslo odnotowało największy wzrost liczby postojów w latach 2023–2024, z 11 do 26. Sztokholm i Rostock również odnotowały istotne wzrosty odwiedzin statków. 

Źródło: Cruise Baltic, Market Review 2025 

Dwa porty zajmujące dotąd  czołowe miejsca, Kilonia i Kopenhaga, odnotowały spadek liczby postojów w 2024 r. w porównaniu z rokiem 2023. Od 2019 r. Kilonia jest największym portem postojowym w regionie Morza Bałtyckiego i oczekuje się, że utrzyma tą pozycję w 2025 r. Zainteresowanie rejsami po Bałtyku wyraźnie spadło  na rynku amerykańskim. Od czasu usunięcia Sankt Petersburga z połączeń pasażerskich również Kopenhaga straciła wiele dłuższych postojów cruisów. Był to bowiem port, w którym następował tranzyt pasażerów z lotnisk na statki pasażerskie. 

Tymczasem rynek niemiecki zwiększył liczbę odwiedzin portów. Pozycję dominującą na rynku bałtyckim zajęła ​​Kilonia. Port w Kilonii jest obecnie większym portem postojowym niż Kopenhaga w 2019 r. W 2025 r. nie należy się więc spodziewać zmian w pierwszej piątce portów pasażerskich. I tylko szkoda, że porty Trójmiasta nie są w stanie przełamać tego trendu. Bez wysiłku zespołowego i działania w morskich klastrach turystycznych jest to nieosiągalne.