Z inicjatywy europosła Tomasza Poręby (PiS) w Parlamencie Europejskim powstała Grupa Przyjaciół Via Carpatia. Znaleźli się w niej parlamentarzyści m.in. z Polski, Węgier, Litwy, Bułgarii i Rumunii, którzy mają promować ten szlak na forum unijnym.

„W ostatnich tygodniach w Parlamencie Europejskim odbyłem szereg spotkań z europosłami, głównie z Europy Środkowo-Wschodniej, zapraszając ich do powołania Grupy Przyjaciół Via Carpatia. Wszyscy zgodzili się, że jest to dobry czas, aby na forum Unii Europejskiej mocno promować ten projekt, zwłaszcza w kontekście czekającej nas reformy rozporządzenia w sprawie transeuropejskich sieci transportowych TEN-T. Bardzo się cieszę, że moje zaproszenie przyjęli posłowie m.in. z Węgier, Litwy, Bułgarii, Rumunii" - powiedział Poręba.

Projekt Via Carpatia to najważniejsza inwestycja infrastrukturalna w Europie Środkowo-Wschodniej i jedyny w tym regionie korytarz drogowy, łączący północ z południem. Droga przebiegać będzie z Kłajpedy do Salonik przez Białystok, Lublin, Rzeszów i słowackie Koszyce do Debreczyna na Węgrzech, a dalej do Rumunii, Bułgarii i Grecji, otwierając drogę do portów nad Morzem Czarnym i Morzem Egejskim.

W Polsce na zaawansowanym etapie jest budowa Via Carpatii na odcinku Rzeszów-Lublin. Jego oddanie zaplanowane jest na przełomie 2021/2022. Trwają też prace przygotowawcze do budowy odcinka S19 Rzeszów-Barwinek na granicy ze Słowacją.

Europoseł jest zdania, że Via Carpatia to dla Polski nie tylko szlak komunikacyjny, ale także wyrównanie szans rozwojowych regionu, zatrzymanie emigracji, zwiększenie zatrudnienia, przyciągnięcie kapitału zagranicznego i zagwarantowanie bezpieczeństwa wschodniej flanki NATO.

Głównym celem nieformalnej Grupy Przyjaciół Via Carpatia w Parlamencie Europejskim ma być zabieganie o poparcie dla szlaku na szczeblu europejskim.

W obliczu rozpoczynającej się reformy rozporządzenia w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskich sieci transportowych (TEN-T) Via Carpatia wstępuje w decydującą fazę realizacji i może stać się częścią europejskiej sieci bazowej TEN-Ts. Europosłowie z krajów Europy Środkowo-Wschodniej chcą też zabiegać o wpisanie tego szlaku komunikacyjnego na listę projektów tej sieci.

Wcześniej Parlament Europejski przyjął sprawozdanie europosła Poręby na temat infrastruktury transportowej w Europie Środkowo-Wschodniej. Jest to pierwszy w historii PE kompleksowy dokument poświęcony w całości rozwojowi infrastruktury w tym regionie. W kwietniu zaś Parlament Europejski poparł nowelizację rozporządzenia w sprawie funduszu "Łącząc Europę" i Via Carpatia została wpisana na listę priorytetowych inwestycji drogowych UE (zwłaszcza jej odcinki transgraniczne), tym samym ułatwiając dostęp do finansowania z funduszy UE.

W ramach instrumentu "Łącząc Europę" realizowane będą najważniejsze europejskie inwestycje transportowe w latach 2021-2027.

"Pierwsze posiedzenie Grupy odbędzie się w czasie październikowej sesji plenarnej PE w Strasburgu. Mam nadzieję, że ta formuła jeszcze bardziej wzmocni i przyspieszy budowę szlaku na całej jego długości w UE” - powiedział Poręba.

Całkowita długość tego szlaku w Polsce wyniesie ok. 760 km.