W chwili obecnej rynek żeglugowy ma zupełnie inne podstawy wyjściowe do odbudowy i rozwoju niż jeszcze pół roku temu. Mówimy o innej bardziej niepewnej rzeczywistości, której należy sprostać. Niemniej jednak niewątpliwie na rynku zachodzą dziejowe zmiany, które są też dla wielu wielkimi szansami rozwojowymi – dla innych końcem pewnej epoki. Tymczasem ceny nowych statków: masowców oraz tankowców spadają. Również na rynku wtórnym wartości jednostek pływających są niższe niż jeszcze kilka tygodni temu. Wzmacnia się natomiast rynek złomowań, gdzie ilość utylizowanego tonażu jest coraz to większa. Ostatnie tygodnie zaczęły coraz bardziej pokazywać, w jakim kierunku gospodarka morska będzie zmierzać w kolejnych miesiącach i latach.

RYNEK PRZEWOZÓW MASOWYCH

• Rynek frachtowy

Ostatnie trzy tygodnie to poprawa rynków frachtowych a także stawek czarterowych dla masowców. Nadchodząca wczesna jesień powinna odznaczyć się kontynuacją tego trendu między innymi ze względu na opóźnienia, które występują w obrocie portowo – morskim. Wiele z ładunków jest dostarczanych później niż pierwotnie to zakładano a to przez wiele czynników związanych z pandemią koronawirusa: opóźnienie w podmianie załóg, opóźnionych inwestycjach, zamówieniach towarów i ich załadunkach. Dodatkowo w wielu rejonach świata żniwa zbóż są w pełni, a więc należy spodziewać się wzmacniania dalszej podaży ładunkowej w tej kategorii towaru. O takiej sytuacji informował w ostatnim tygodniu Zarząd Portu Morskiego Gdynia, który pochwalił się, iż dla zbóż przekroczono „już w połowie sierpnia 2020 roku wielkość całkowitego przeładunku w całym 2019 roku”. W świecie również i w innych kategoriach ładunkowych oczekuje się wzrostów w najbliższym czasie: węgiel, rudy żelaza, itp. Tymczasem indykator Baltic Dry Index na koniec tygodnia 33 wyniósł 1,595 punktów a tydzień 34 zamknął się poziomem 1,481 punktów.

• Rynek tonażowy

Ostatnie tygodnie to wzmożenie aktywności w zakresie obrotu tonażem statków masowych. W tygodniu 33 dokonano 15 transakcji o wartości ponad 150 mln USD. W tym czasie zezłomowano tylko 2 masowce o łącznym nośności 118,797 ton. Nie odnotowano żadnego  nowego zamówienia. Szczególnie mocne pobudzenie rynku tonażowego nastąpiło w tygodniu 34. Zainteresowanie zakupami statków masowych z drugiej ręki stopniowo wzrastało. Wzrastało również zainteresowanie nowymi budowami, ale na dzień publikacji niniejszego raportu międzynarodowe dane rynkowe nie były jeszcze pełne.

RYNEK OFFSHORE ENERGY

Wydobycie i konsumpcja ropy naftowej

22 sierpnia ceny ropy wynosiły około 42 USD w przypadku WTI Crude (West Texas Intermediate) oraz 44,29 w przypadku Brent Crude. Mimo stabilizacji cen ropy w ostatnich tygodniach w dłuższym okresie analitycy mówią o niepewności w zakresie zmian cen a to ze względu na wątpliwości, co do tego jak zachowa się rynek i jak będzie przebiegać druga fala koronawirusa Covid-19. W okolicach połowy sierpnia Grupa Lotos ogłosiła wyniki za pierwsze półrocze bieżącego roku. Zawirowania na rynku ropy dały się naszej polskiej firmie mocno we znaki. Strata netto za pierwsze 6 miesięcy 2020 roku wyniosła aż (-) 1,388 mld zł! Mimo trudności Grupa Lotos nie planuje wycofania się z projektu zagospodarowania norweskiego złoża Yme. Dzięki złagodzonym obostrzeniami pandemicznym w zakresie przyjazdu do pracy  pracowników podwykonawczych do Norwegii, prace nabierają tutaj tempa.

Wydobycie i konsumpcja gazu

Rozwija się rynek wydobycia i konsumpcji gazu ziemnego pozyskiwanego ze źródeł zarówno na lądzie jak i na morzu. Szczególnie LNG nabiera tutaj znaczenia. Najprawdopodobniej będzie najbardziej odpowiednim, ale przejściowym paliwem dla branży żeglugowej do czasu powstania efektywnych zeroemisyjnych napędów dla statków. Tymczasem jak informuje PGNiG w połowie sierpnia do świnoujskiego portu LNG dotarła 103 morska dostawa LNG. Tym razem do pirsu zachodniopomorskiego portu metanowiec o nazwie „Arctic Discoverer” dostarczył ładunek nieco ponad 80 mln m3 gazu ziemnego.

Morska energia wiatrowa

Pomimo globalnego kryzysu rynek morskiej i lądowej energetyki wiatrowej rozwija się. Według informacji prasowej lider w produkcji wież wiatrowych – firma Vestas weźmie udział w projekcie „Viking”, dotyczącego budowy największej europejskiej farmy wiatrowej „onshore” na Wyspach Szetlandzkich na Północnym Atlantyku. Tymczasem polski rynek pręży muskuły i zapowiada ambitne plany w zakresie budowy morskich farm wiatrowych. Jak     zapowiedział w ostatnim tygodniu wiceminister aktywów państwowych do końca 2024 roku ma popłynąć pierwsza energia elektryczna z polskich farm wiatrowych postawionych na Południowym Bałtyku. Więcej na temat:
https://www.gospodarkamorska.pl/gryglas-pierwsza-energia-z-farm-na-baltyku-poplynie-pod-koniec-2024-r-52872

Rynek statków wsparcia (Offshore Support Vessels - OSV)

• Kontrakty

Wykorzystywanie statków do obsługi morskiego przemysłu wydobywczego (PSV, AHTS,  statki dozorowe, itp.) zależy w głównej mierze od kondycji tego rynku. Niestety obecnie rynek ten nie jest łaskawy dla armatorów takich specjalistycznych jednostek. Kryzys związany z pandemią Covid – 19 oraz załamaniem cen ropy jeszcze długo będzie odciskał piętno na tym segmencie żeglugi. Rynek częściowo przekształca się więc w kierunku większego zaangażowania na bieżącą i przyszłą obsługę morskich farm wiatrowych a także branży telekomunikacyjnej. I to jest też nowa szansa dla europejskich stoczni, w tym polskich, ale nie tylko. Na tych wielkich inwestycjach skorzystałyby również porty, ich otoczenie a także armatorzy, którzy zapewnialiby odpowiednie serwisy i transport.

• Rynek tonażowy

Stocznie produkcyjne odnotowują coraz to większe zainteresowanie jednostkami do budowy i obsługi farm wiatrowych. Tymczasem norweska firma armatorska GC Rieber Shipping podpisało umowę na sprzedaż dwóch jednostek CSV (Construction Support Vessel): „Polar Onyx” oraz „Polar Queen” jak również dwóch jednostek do transportu załóg (crew boats) oraz holownika – lodołamacza. Sprzedaże mają pokryć zobowiązania kredytowe oraz wzmocnić bieżącą płynność finansową przedsiębiorstwa. Inni liczni armatorzy statków offshore – szczególnie Ci, obsługujący sektor wydobycia ropy naftowej, podejmują podobne działania. Oprócz zabezpieczenia ich funkcjonowania mają one na celu bardzo często konwersję lub dywersyfikację swojej działalności. Coraz częściej pojawiały się też informacje o planowanych złomowaniach w tym segmencie. Norweska firma DOF w ten sposób ogranicza swoją flotę o kilka statków PSV (Platform Supply Vessels). W międzyczasie pojawiła się też informacja o sprzedaży aukcyjnej 6 statków PSV francuskiego armatora Bourbon.

RYNEK PRZEWOZÓW ROPY

• Rynek frachtowy

Stawki czarterowe a także frachtowe za przewóz ładunków ropy naftowej w ostatnich tygodniach były stabilne, ale tendencja ostatnich miesięcy jest wyraźnie spadkowa.

W ostatnich dniach wzrastają w zasadzie jedynie stawki na trasie do Japonii a to na skutek prowadzonej przez ten kraj polityki dotyczących zapasów tego surowca.

• Rynek tonażowy

Popyt na używane tankowce spada, co jest oczywiście pokłosiem sytuacji frachtowej. Jako efekt spadają również ceny statków właściwie we wszystkich klasach zbiornikowców. Średnio rzecz biorąc spadki w sierpniu w porównaniu do lipca sięgają od 0,1 do 3,5 %.  W tygodniu 33 dokonano tylko 3 transakcji na łączną kwotę około 83 milionów USD. Nie odnotowano żadnego złomowania zbiornikowca, natomiast źródła shipbrokerskie podały do wiadomości, iż zamówiono 7 nowych zbiornikowców w stoczniach dalekowschodnich plus 2 w opcji.

Radosław Marciniak