Synthos Green Energy wybuduje SMR-y na Węgrzech i Słowacji. Czy SMR wejdą do portów?

Polska firma Synthos Green Energy (SGE) podpisała list intencyjny z węgierską Hunatom oraz porozumienie o współpracy ze słowackim Slovenské Elektrárne w sprawie budowy reaktorów BWRX-300, opracowanych przez GE Vernova Hitachi Nuclear Energy. Na świecie trwają analizy nad zastosowaniem SMR i mikroreaktorów w portach. 

Flota reaktorów na Węgrzech

W ramach współpracy z Hunatom planowana jest budowa 10 reaktorów BWRX-300 o łącznej mocy 3000 MWe. Celem projektu jest wsparcie bezpieczeństwa energetycznego, konkurencyjności i dekarbonizacji Węgier. Porozumienie podpisano w Budapeszcie w obecności m.in. ministra spraw zagranicznych Węgier Pétera Szijjártó, przedstawicieli ambasad USA i Polski oraz właściciela SGE Michała Sołowowa.

Szijjártó podkreślił rosnące zapotrzebowanie na energię i znaczenie technologii BWRX-300. Robert Palladino z ambasady USA dodał, że projekt ten wzmacnia bezpieczeństwo energetyczne regionu. CEO SGE Rafał Kasprów zaznaczył, że technologia BWRX-300 to optymalne rozwiązanie dla transformacji energetycznej Europy Środkowej. Róbert Griljov z Hunatom wskazał, że Węgry, poza projektem Paks II, chcą być liderem w rozwoju SMR-ów.

Partnerstwo na Słowacji

SGE podpisała też porozumienie ze Slovenské Elektrárne, operatorem m.in. nowych bloków Mochovce 3 i 4. Umowa dotyczy współpracy przy wdrażaniu technologii SMR BWRX-300 na Słowacji i w regionie. Strony zadeklarowały możliwość tworzenia joint venture, opracowania modeli finansowania oraz rozwijania lokalnych łańcuchów dostaw.

Slovenské Elektrárne mają duże doświadczenie w energetyce jądrowej. Partnerstwo z SGE wpisuje się w rosnące zainteresowanie SMR-ami jako bezpiecznym i efektywnym rozwiązaniem dla transformacji energetycznej.

SMR wchodzą do portów

Na całym świecie pojawiają się różne koncepcje wykorzystania SMR. Mogą być one dedykowane jako źródła zasilania konkretnych zakładów przemysłowych, ale też powstają koncepcje zasilania sieci kolejowej przy użyciu SMR. Zaawansowane są też prace nad wdrożeniem SMR w żegludze. W 2022 roku Departament Energii USA (DOE) sfinansował trzyletni program badawczy dotyczący morskich pływających elektrowni jądrowych opartych na SMR. Projekt ma na celu ocenę możliwości zastosowania takich instalacji w portach, zarówno do zasilania infrastruktury portowej, jak i do ładowania statków elektrycznych. W październiku 2022 roku firma NuScale Power we współpracy z kanadyjską spółką Prodigy rozpoczęła prace nad projektem pływającej elektrowni opartej na małych reaktorach modułowych, która mogłaby być wdrożona w portach Ameryki Północnej.

Chiny prowadzą badania nad zastosowaniem SMR w żegludze i portach. W 2021 roku China National Nuclear Corporation (CNNC) ogłosiła prace nad reaktorem ACP100 (Linglong One), który może być wykorzystywany zarówno na lądzie, jak i w pływających instalacjach portowych. Projekt zakłada dostarczanie energii dla portów oraz potencjalne zasilanie statków o napędzie jądrowym, co mogłoby zrewolucjonizować operacje w dużych chińskich portach, takich jak Szanghaj czy Shenzhen.

W Europie duńska firma Seaborg Technologies rozwija kompaktowy reaktor CMSR (Compact Molten Salt Reactor), który może być umieszczony na barkach i wykorzystywany w portach do zasilania infrastruktury lub produkcji wodoru dla statków. Z kolei Ultra Safe Nuclear Corporation (USNC) współpracuje z portami w Europie, np. w Rotterdamie, nad projektami pilotażowymi mikroreaktorów MMR (Micro Modular Reactor) do dostarczania energii i ciepła dla terminali portowych. Projekty te są na etapie planowania i wymagają dalszych regulacji.