Sześć młodych osób z Portugalii złożyło w czwartek pozew przeciwko 33 krajom, w  tym Polski, do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, twierdząc, że bezczynność rządu w sprawie zmian klimatu zagraża ich przyszłości.

Aktywiści, w wieku od 8 do 21 lat, chcą, aby rządy wzmogły wysiłki na rzecz ograniczenia emisji, twierdząc, że zaniechanie tego zagraża ich życiu i dobrobytowi.

„To przerażające widzieć pożar blisko domu” - powiedziała 20-letnia Catarina Mota z portugalskiego regionu Leiria, który był jednym z najbardziej dotkniętych pożarami w 2017 roku, w których zginęło około 120 osób.

„Żyję z poczuciem, że z każdym rokiem mój dom staje się coraz bardziej wrogim miejscem, a wraz z wiekiem będę narażona na gwałtowne fale upałów, które będą trwać kilka tygodni i bardzo mnie to przeraża” - powiedziała podczas internetowej konferencji prasowej.

Dwóch innych aktywistów mieszka w Lizbonie, w której w ostatnich latach panowały ekstremalne upały, a temperatura w sierpniu 2018 r. osiągnęła rekordowy poziom 44 ° C.

„Mając tak mało czasu, aby to powstrzymać, musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby zmusić rządy do należytej ochrony” - dodała Mota w oświadczeniu.


W ciągu ostatnich kilku lat przeciwko rządom i firmom na całym świecie wniesiono tysiące pozwów dotyczących klimatu, ale ta sprawa jest pierwszą wniesioną do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) - powiedzieli prawnicy aktywistów.

Akcja jest skierowana do 33 największych emitentów gazów cieplarnianych spośród 47 państw członkowskich ETPC z siedzibą w Strasburgu, w tym do wszystkich krajów Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Norwegii, Rosji, Turcji i Ukrainy.

Według konsorcjum badawczego Climate Action Tracker, te 33 kraje nie robią wystarczająco dużo, aby osiągnąć uzgodniony na szczeblu międzynarodowym cel ograniczenia globalnego ocieplenia do poziomu znacznie poniżej 2 ° C.

Niewystarczające wysiłki państw zagrażają zdrowiu fizycznemu i psychicznemu wnioskodawców, którzy w przyszłości będą narażeni na ekstremalne warunki pogodowe - powiedział Gerry Liston z organizacji non-profit Global Legal Action Network, która wspiera sprawę. „Zmiany klimatyczne powodują nie tylko skutki fizyczne, ale także znaczny niepokój” - dodał.

Prawnicy aktywistów mają nadzieję, że sąd uzna, iż kraje naruszyły swój obowiązek ochrony praw obywateli i nakaże im podjęcie działań zmierzających do ograniczenia emisji, ustanawiając jednocześnie wpływowy precedens dla sądów krajowych.

Ponieważ rządy przygotowują się teraz do wydania ogromnych pieniędzy na ożywienie swoich gospodarek po pandemii koronawirusa, Mota wezwała je do inwestowania w zielone technologie zamiast w paliwa kopalne.

W grudniu holenderski Sąd Najwyższy orzekł na korzyść grupy aktywistów, aby rząd holenderski działał szybciej w celu ograniczenia emisji dwutlenku węgla. Jednak w styczniu amerykański sąd oddalił sprawę wniesioną przez 21 młodych ludzi, którzy oskarżyli rząd o naruszenie ich praw do życia i wolności. Rok temu szwedzka aktywistka Greta Thunberg i 15 innych osób złożyło pozew do komisji ONZ, twierdząc, że pięć krajów, które są znaczącymi emitentami gazów cieplarnianych, podważa ich prawa. W maju Brazylia, Francja i Niemcy - trzech respondentów w skardze - stwierdziły, że postawione im zarzuty nie mają podstaw. Sprawa jest nadal rozpatrywana.