Damen buduje wielozadaniowy okręt dla Marynarki Wojennej Portugalii przeznaczony do działań wespół z dronami

W mieszczącej się w Rumunii stoczni Damen Shipyards Galati odbyła się wyjątkowa uroczystość cięcia blach i zarazem położenia stępki pod wielozadaniowy okręt dla sił morskich Portugalii (Marinha Portuguesa) o nazwie NRP Don João II. Informacja o tym została ogłoszona 3 października br. Nietypowo przeprowadzone wydarzenie miało stanowić podkreślenie kamienia milowego w zakresie dostarczenia innowacyjnej jednostki przeznaczonej do działań morskich. 

Kontrakt na budowę okrętu został podpisany przez obie strony w listopadzie ubiegłego roku po przeprowadzeniu procedury przetargowej. Portugalska marynarka wojenna zleciła firmie Damen Shipyards Group zaprojektowanie, budowę i wyposażenie najnowocześniejszego okrętu wielozadaniowego. Jednostka ma łączyć w sobie działalność badawczą, zwiadowczą i możliwość rozmieszczania pojazdów bezzałogowych. Co istotne, to przedsięwzięcie jest finansowane w ramach europejskiego procesu przetargowego i jest finansowany ze środków Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Recovery and Resilience Facility, RRF) będącego częścią NextGenerationEU (pakietu naprawy gospodarczej mającego na celu wsparcie państw członkowskich UE dotkniętych pandemią COVID-19).

Gospodarzem wydarzenia był dyrektor handlowy Damen Jan-Wim Dekker, a udział w nim wzięli honorowi goście, w tym portugalski minister obrony narodowej Nuno Melo oraz szef portugalskiego sztabu marynarki wojennej admirał Gouveia e Melo. Główni goście dokonali symbolicznego rozpoczęcia cięcia blach, jak i położenia stępki pod okręt.

- Rozległy obszar morski podlegający portugalskiej jurysdykcji stanowi dużą część wyłącznych stref ekonomicznych wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Ochrona tego obszaru jest niezbędna, zwłaszcza w obliczu rosnącej konkurencji strategicznej na północnym Atlantyku. Konieczne jest wzmocnienie naszych zdolności w celu przeciwdziałania tym zagrożeniom i zabezpieczenia zasobów naszego dna morskiego, które mają krytyczną wartość strategiczną. Przyszły okręt wielofunkcyjny jest kluczowym elementem odpowiedzi na te wyzwania. Wykorzystując zaawansowane technologie, takie jak zrobotyzowane systemy powietrzne, powierzchniowe i podpowierzchniowe, a także sztuczną inteligencję, pozycjonujemy się w czołówce innowacji morskich. Ten statek nie tylko zwiększy skuteczność i bezpieczeństwo naszych operacji na morzu, ale także przyczyni się do rozwoju różnych sektorów, od monitorowania środowiska po egzekwowanie przepisów dotyczących rybołówstwa i badania naukowe - zaznaczył minister obrony narodowej Portugalii Nuno Melo.

- Jest to okręt o rewolucyjnej koncepcji, który został opracowany przez portugalską marynarkę wojenną. Jest to okręt wielodomenowy, w szczególności w komponentach powietrznym, powierzchniowym i podpowierzchniowym. Może wykonywać liczne i zróżnicowane misje, takie jak badania naukowe i eksperymenty związane z dronami i robotyką, a także wsparcie w sytuacjach awaryjnych i katastrofach. Stanowi znaczną przewagę pod względem kosztów budowy, eksploatacji i konserwacji, z otwartą architekturą modułową, która pozwala na szybką adaptację zgodnie z przypisanymi mu misjami i zadaniami – podkreślił adm. Gouveia e Melo, szef sztabu Marynarki Wojennej Portugalii.

- Jesteśmy dumni, że zostaliśmy wybrani do budowy tego spektakularnego statku dla portugalskiej marynarki wojennej. Cięcie stali i położenie stępki w Damen Shipyards Galati stanowią ważny krok naprzód w budowie tego wielozadaniowego statku, który umożliwi portugalskiej marynarce wojennej podejmowanie najbardziej wymagających misji, a jednocześnie możliwość prowadzenia działań badawczych w najgłębszych obszarach oceanu. Podkreśla to również silne relacje Damen z portugalską marynarką wojenną i pokazuje kolejny przykład współpracy europejskiego przemysłu obronnego - zaznaczył dyrektor handlowy Damen, Jan-Wim Dekker.

Nowy okręt, który otrzyma nazwę NRP Don João II (A888) zostanie sklasyfikowany przez portugalską marynarkę wojenną jako wielofunkcyjna platforma morska (Multifunctional Naval Platform). Aby w pełni dopasować się do tego oznaczenia, Damen ściśle współpracował z zamawiającym, aby uwzględnić w projekcie przyszłą wszechstronność. Złoży się na to z pokład ładunkowy o powierzchni 650 m2 i miejsce na dwanaście 20-stopowych kontenerów. Dzięki temu w razie potrzeby można instalować systemy modułowe, takie jak kontenerowe obiekty szpitalne, komory hiperbaryczne lub sprzęt ROV.

Budowana w rumuńskiej stoczni w Galati jednostka ma być długości 107 metrów i 20 metrów szerokości, posiadając też pokład lotniczy o wymiarach 94 x 11 metrów. Wyporność ma wynosić między 7000 a 9000 ton. Napęd będą stanowiły dwa silniki Tier III, zapewniając prędkość ok. 15 węzłów. Załoga jak na te rozmiary jednostki nie będzie liczna, gdyż w jej skład wejdzie zaledwie 48 marynarzy, niemniej będzie możliwość jej zwiększenia w zależności od celów misji. Dochodzi do tego możliwość transportu 300 osób, np. żołnierzy. W zależności od potrzeb, pokład okrętu może być wykorzystywany do przechowywania systemów modułowych specyficznych dla misji, takich jak szpitale, komory hiperbaryczne i sprzęt ROV. Do tego NRP Don João II ma posiadać dwa hangary do transportu i obsługi dwóch śmigłowców. 

Portugalska marynarka wojenna ma obecnie w służbie dwa okręty zbudowane przez Damen. Są to 122-metrowe wielozadaniowe fregaty typu Bartolomeu Dias: NRP Bartolomeu Dias i NRP D. Francisco de Almeida. Obydwa pierwotnie służyły w Królewskiej Holenderskiej Marynarce Wojennej (jako fregaty typu Karel Doorman), zanim przeszły znaczący program modernizacji prowadzony przez Damen oraz holenderską agencję kierowania zasobami i IT (Commando Materieel en IT, COMMIT). NRP Dom João II ma dołączyć do nich w 2026 roku.

Biorąc pod uwagę koncepcję przedstawioną przez portugalską marynarkę wojenną, Damen ściśle współpracował ze swoim klientem przy opracowywaniu statku spełniającego jego specyficzne wymagania. Okręt NRP Dom João II ma oferować nwyjątkową wszechstronność, z możliwościami obejmującymi badania naukowe i technologiczne, poszukiwanie i ratownictwo, pomoc w nagłych wypadkach, a także bezpieczeństwo morskie, ochronę środowiska i meteorologii.