Państwa popierające budowę via Carpatii podpisały w środę w Łańcucie (Podkarpackie) wspólny wniosek do Komisji Europejskiej o wpisanie tego szlaku do Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T.

Wniosek został podpisany na zakończenie odbywającej się w Łańcucie konferencji "Korzyści dla regionów wynikające z wdrożenia trasy via Carpatia". Uczestniczyli w niej przedstawiciele Polski, Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Litwy, Rumunii, Słowacji, Turcji, Ukrainy, Węgier, a także Komisji Europejskiej.

"Wnosimy o uznanie szlaków via Carpatia jako szlaku bazowego sieci komunikacyjnej Unii Europejskiej" – powiedział podczas konferencji prasowej minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Dodał, że "to daje nadzieję, wręcz przekonanie, że ten szlak powstanie w tych wysokich parametrach, jakie planujemy". "Będzie służył państwom, regionom państw w części wschodniej Unii Europejskiej. To będzie swoisty silnik rozwoju" – podkreślił minister infrastruktury.

W trakcie konferencji prasowej Adamczyk poinformował, że grupa krajów zainteresowanych powstaniem via Carpatia w środę poszerzyła się o dwa kolejne: Białoruś i Chorwację. "Pragnę jeszcze przypomnieć, że finalizujemy również rozmowy w tej sprawie z Łotwą, Estonią oraz Finlandią" – zauważył.

W liście do uczestników konferencji w Łańcucie premier Mateusz Morawiecki napisał, że "przez długie lata kraje wschodniej części naszego kontynentu nie miały możliwości kształtowania sieci wzajemnych połączeń komunikacyjnych zgodnie z własnymi interesami i wizjami rozwoju".

"Do czasu upadku komunizmu decydująca była tutaj logika Zimnej Wojny, a najczęściej po prostu interesy polityczne i militarne Związku Sowieckiego. W efekcie najwięcej połączeń tworzono w układzie gwiaździstym, z centrum w Moskwie" – zaznaczył premier.

Natomiast po upadku komunizmu kraje tej części Europy - zdaniem szefa rządu - zainteresowane były tworzeniem "maksymalnej liczby połączeń z tymi partnerami, w uproszczeniu zachodnimi, od których mogliśmy spodziewać się napływu inwestycji, rozwoju wzajemnego handlu i wymiany turystycznej".

W jego ocenie, "dopiero w ostatniej dekadzie w pełni uświadomiliśmy sobie, że nasz rozwój nie będzie zdrowy, jeśli będzie się opierał tylko na jednej osi geograficznej".

"Wdzięczny jestem wszystkim państwu ministrom za wspólną pracę nad projektem via Carpatii, łączącą na wschodniej flance Unii i NATO tak wiele państw i ich regionów. W szczególności cieszy mnie to, że zgodnie zabiegacie o wprowadzenie tej inwestycji na listę priorytetów europejskich, do sieci bazowej TET-T" – stwierdził premier Morawiecki.

Idea utworzenia szlaku via Carpatia została zapoczątkowana w 2006 r. w Łańcucie przez ministrów Litwy, Polski, Słowacji i Węgier pod patronatem ówczesnego prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.

Via Carpatia to planowany szlak międzynarodowy, który ma przebiegać z Kłajpedy i Kowna na Litwie przez Białystok, Lublin, Rzeszów i słowackie Koszyce do Debreczyna na Węgrzech, a dalej do Rumunii, Bułgarii i Grecji. Docierać ma m.in. do rumuńskiego portu w Konstancy nad Morzem Czarnym oraz greckich Salonik nad Morzem Egejskim.

Rządowy Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025 r.) wskazuje budowę szlaku jako główny priorytet inwestycyjny.

Całkowita długość tego szlaku w Polsce wyniesie ok. 760 km.