Jak szybko zbudować nowy port? Pokazują to Francuzi [WIZUALIZACJE]

Na proste pytanie, jak zbudować port morski? Odpowiedzi może paść wiele. Francuzi znad Morza Śródziemnego mają jedną odpowiedź. Szybko i w PPP. Okazuje się, że można budować port w partnerstwie publiczno-prywatnym w dobrym tempie i przy zachowaniu local content. Port-La Nouvelle, to francuski port na Morzu Śródziemnym, który przekształca się w ważny port transformacji energetycznej w tym regionie.

Podkreślmy jedną istotną rzecz. Rozbudowie infrastruktury zewnętrznej towarzyszy budowa odpowiedniej infrastruktury dostępowej. I jeszcze rzecz niezwykle istotna. Duża dbałość, by w budowę portu w możliwie dużym stopniu zaangażowane były firmy francuskie.

A plany są ambitne. Port ma być nie tylko ekologiczny i służyć tworzeniu energetyki odnawialnej. Ma również wspierać jej rozwój, a potem z niej żyć, zżyciem biznesowym. Obecnie budowana jest nowa infrastruktura, która sprawi, że do portu będą mogły wchodzić o zanurzeniu znacznie większym niż dotąd. W tym celu port wychodzi w morze.

Budowa portu zewnętrznego sprawi, że zwiększy się atrakcyjność tego miejsca i dostępność od strony morza. Port rozszerzy ofertę o nowe funkcje. Jednym z istotnych kierunków jest rozwinięcie oferty zapewniającej wykonywaniem usług, które związane są z odnawialnymi źródłami energii. Właściwie to nie należy mówić o rozbudowie portu, ale o budowie nowego portu morskiego.

Port powiększy się bowiem z 60 do 210 hektarów. Głębokość wody osiągnie przy nabrzeżach nowego portu wyniesie 16 m. To pozwoli przyjmować, przy nabrzeżach wysuniętych w morze, statki o nośności  do 80 tys. ton.

Zbudowane zostały również wydzielone nabrzeża i plac składowy o powierzchni 7 hektarów, który przeznaczony jest dla firm zajmujących się budową morskich farm  wiatrowych. W perspektywie obszar ten zostanie powiększony do 40-44 hektarów po to, by  obsługiwać przyszłe generacje morskich farm wiatrowych.

Budowa nowego portu głębokowodnego to inwestycja, której łączna wartość przekracza 600 mln EUR. Nowa infrastruktura będzie nie tylko obsługiwać działania na rzecz transformacji energetycznej. W nowym porcie zbudowane zostaną instalacje, które pozwolą przyjmować płynne ładunki, suche ładunki masowe, ładunki drobnicowe oraz ponadgabaryty.

Budowa portu to biznes koncesyjny

DEME podkreśla na portalu społecznościowym, że „Budowa i rozwój portu to jeden z kluczowych obszarów specjalizacji DEME” i informuje, że „dzięki 40-letniej koncesji i silnemu ukierunkowaniu na morską energetykę wiatrową i zielony wodór, Port Port-La Nouvelle ma stać się wiodącym zielonym portem w regionie”.

Inwestor podkreśla, że dla potencjalnych użytkowników dostępne są działki nawet o powierzchni 70 hektarów. W przestrzeni portu zaplanowano miejsca pod zabudowę nowych zbiorników magazynowych. Zakłada się możliwość pozyskania inwestorów przemysłowych lub logistycznych. Port proponuje również terminale specjalistyczne.

Przewiduje się, że Port-La Nouvelle będzie ważnym portem dla przeładunku  wodoru w rejonie Morza Śródziemnego. Pierwsze obiekty z dostępem głębokowodnym  zostaną oddane do użytku w 2025 r., a ich uruchomienie nastąpi na początku 2026 r. – zapowiada kierownictwo DEME Group, które buduje port.

DEME, to firma z korzeniami belgijskimi, która dziś  jest światowym graczem w realizacji inwestycji  w różnych obszarach energetyki morskiej, prac pogłębiarskich, infrastruktury morskiej i prac środowiskowych. W pracach hydrotechnicznych firma ma 150-letnie doświadczenie. Dysponuje flotą około 100 statków specjalistycznych.

Port francuski budowany jest więc przez firmę  o dużym doświadczeniu i silnej pozycji na rynku morskich budowali hydrotechnicznych i offshore. DEME Group  na koniec 2024 r. zapewniło sobie  kontrakty  o wartości 8,2 mld EUR, podczas gdy 2023 r. kończył się z zamówieniami w wysokości 7,6 mld EUR. W ubr.  sprzedaż Grupy wzrosła o 25% rok do roku do 4,1 mld EUR.

To wynik wzrostu przychodów we wszystkich segmentach działalności, a więc pogłębianie, offshore, ochrona środowiska, budowa infrastruktury hydrotechicznej (m.in. w Le Havre). EBITDA  Grupy DEME wzrosła o 28%, osiągając 764 mln EUR, w porównaniu z 596 mln EUR uzyskanymi w 2023 r. Zysk netto wzrósł niesamowicie, bo o 77%, osiągając 288 mln EUR, w porównaniu do 163 mln EUR rok wcześniej.

Istotną częścią Grupy jest DEME Concessions. To oddział, który inwestuje i rozwija projekty w zakresie morskiej energetyki wiatrowej, infrastruktury portowej, zielonego wodoru i innych projektów specjalistycznych. DEME działa poprzez udziały w spółkach celowych – greenfield i brownfield. Oprócz tworzenia wartości ekonomicznej swoich projektów i generowania zwrotów kapitałowych z inwestycji, DEME Concessions ma również na celu zabezpieczenie działań kontraktowych dla grupy w fazach EPC swoich projektów – wyjaśnia kierownictwo DEME.

Portowy  Local Content

Tak duża inwestycja jak budowa właściwie od postaw nowego portu zewnętrznego w Port-La Nouvelle wymaga całej grupy specjalistycznych kooperantów.  DEME podkreśla, że budowa może być realizowana w tak szerokim zakresie dzięki zaangażowaniu firm francuskich: VINCI Construction Maritime et Fluvial, Balineau, GTM Sud-Ouest TP GC, Terélian, Guintoli, CAZAL, NGE GENIE CIVIL, NGE TMF,  SOLETANCHE BACHY FRANCE, NGE FONDATIONS, CANLEMAR SL. Z przeglądu firm widać dużą dbałość o francuski local content. Port-La Nouvelle jest podmiotem publiczno-prywatnym. Właściwie jest własnością regionu Oksytania/Pireneje-Morze Śródziemne, drugiego co do wielkości regionu we Francji. Portem  zarządza spółka półpubliczna o nazwie SEMOP Port-La Nouvelle. SEMOP skupia podmioty publiczne (49%), takie jak region Oksytanii i Banque des Territoires, z grupą udziałowców prywatnych (51%).

Prywatne konsorcjum składa się z DEME Concessions, część Grupy DEME, europejski operator koncesji portowych), EUROPORTS (grupa operatorów terminali i dostawców usług morskich), PMV (fundusze inwestycyjne), QAIR (niezależny producent energii odnawialnej) oraz Izby Handlowo-Przemysłowej AUDE. Organizacja ta, to oryginalny nowy model zarządzania publiczno-prywatnego we Francji.

Port zielonego wodoru i zielonych terminali

Przewiduje się, że Port-La Nouvelle będzie również głównym portem dla zielonego wodoru. Tu powstaje Zakład Hyd’Occ, który będzie produkować odnawialny wodór na masową skalę. Ma rozpocząć działalność w 2025 roku z wydajnością 3 tys. ton wodoru rocznie. Do 2030 roku zakład ma rocznie  produkować 6 tys. ton (50 MW). Inwestorem jest Qair z siedzibą w Paryżu. Firma działa globalnie i zajmuje się odnawialnymi źródłami energii od około 30 lat.

Qair podkreśla, że  „Hyd’Occ to innowacyjny projekt mający na celu produkcję ekonomicznego, odnawialnego wodoru na masową skalę w porcie Port-la Nouvelle”. Zakład powstaje we współpracy z regionem Oksytanii. Fabryka, a właściwie cały kompleks będzie wykorzystywany do produkcji, przechowywania, transportu i sprzedaży wodoru.

Terminalem MRE dysponują konsorcja EOLMED i EFGL, które realizują 2 pilotażowe grupy farm wiatrowych na morzu. Są one  zlokalizowane u wybrzeży francuskich, na wysokości Gruissan (EOLMED) i Barcarès (EFLG). Łącznie w Port-La Nouvelle zostanie zainstalowanych sześć 10-megawatowych turbin pilotażowych. Oprócz tych początkowych operacji port współpracuje z oferentami w przetargach związanych z dwoma przyszłymi farmami wiatrowymi o mocy 250 MW, które mają powstać na Morzu Śródziemnym, we francuskiej wyłącznej strefie ekonomicznej.

Terminal EA będzie specjalizować  się w obsłudze ładunków masowych i drobnicowych. Zostanie uruchomiony w 2026 r. z pierwszym nabrzeżem o długości 410 m i głębokością 16 m. Ładunki płynne będą obsługiwane przy nowym nabrzeżu P1. Docelowo będzie tu możliwość cumowania zbiornikowców do 4 nabrzeży. Będą one przystosowane do obsługi statków od 60 do 80 tys. dwt.  P1 będzie obsługiwał zbiornikowce z ropą naftową i produktowce. 

W 2021 r. zbudowano 250-metrowe nabrzeże do obsługi ładunków ciężkich. Nabrzeże o długości 200 m ma  głębokość wody 11 m. Na zapleczu jest  7 hektarów przystosowanych do składowania elementów morskich farm wiatrowych. Zapowiedziano, że jest to pierwsza faza „zielonego” terminalu dla firm koncentrujących się na produkcji energii  z MEW.

Terminale do przeładunku paliw, masowych oraz drobnicy będą oddane do użytku  w 2026 r.  Region wspiera port w promowanie wykorzystania transportu kolejowego. Chodzi o to, aby zapewnić dystrybucję towarów z możliwie niskim śladem węglowym.  Dzięki wyjściu w morze i strategii budowy zielonego portu,  Port-La Nouvelle zamierza wzmocnić swoją rolę w regionie Morza Śródziemnego. Inwestycje w porcie i jego otoczeniu mają zapewnić mu nowe oblicze. Port ma być postrzegany jako   regionalne centrum transformacji energetycznej i ośrodek  dekarbonizacji usług logistycznych.