W życie wchodzi kontrakt między Naval Group a Indonezją na okręty podwodne

Francuski koncern zawarł umowę z indonezyjską stocznią PT PAL w związku z planem budowy w kraju zamawiającego okrętów podwodnych w wersji Scorpène Evolved. Zgodnie z planem Naval Group ma rozpocząć też szkolenie kadr stoczniowych, których przedstawiciele mają zyskać kompetencje w związku z planowanym przedsięwzięciem.

Umowa, która weszła w życie 23 lipca tego roku, jest efektem wcześniejszych rozmów i porozumień między firmami oraz władzami Francji i Indonezji, z myślą o realizacji zamówienia na okręty podwodne. To efekt długofalowych rozmów, jakie ciągnęły się od 2021 roku. Stocznie obu państw rozpoczęły regularną współpracę w lutym 2022 roku, a wstępna umowa w związku z planowanym transferem technologii celem budowy dwóch okrętów podwodnych zostawała zawarta w kwietniu 2024 roku. W ramach zaangażowania Naval Group 12 czerwca 2025 roku firma podpisała również liczne protokoły ustaleń (MoU) z indonezyjskim przemysłem obronnym, a także protokół ustaleń z Indonezyjską Narodową Agencją Badań i Innowacji dotyczący przyszłych wspólnych programów badawczo-rozwojowych w zakresie technologii morskich dla obronności. 1 lipca tego roku powstała spółka zależna PT Naval Group Nusantara, której celem jest rozwijanie wsparcia dla Indonezji jako długoterminowego partnera strategicznego.

– Realizacja tej umowy stanowi znaczący kamień milowy w strategicznym sojuszu między Indonezją a Francją, w którym mamy zaszczyt uczestniczyć. Wspólnie z naszym strategicznym partnerem PT PAL będziemy wspierać Indonezję w jej dążeniach do budowy nowoczesnego, suwerennego i odpornego przemysłu morskiego z korzyścią dla indonezyjskiej marynarki wojennej – powiedział Pierre Eric Pommellet, prezes i dyrektor generalny Naval Group.

– Ten krok stanowi wyraz dużego zaangażowania i zaufania rządu indonezyjskiego do zdolności lokalnych inżynierów do rozwoju technologii obronnej, zwłaszcza technologii okrętów podwodnych. Zaangażowanie rządu w realizację niezależności przemysłu obronnego jest również wspierane przez zapewnienie kapitału rządowego (PMN) w celu pełnego wsparcia całej lokalnej produkcji okrętów podwodnych w PT PAL. W przyszłości oczekuje się, że Indonezja będzie w stanie opanować technologię okrętów podwodnych – powiedział dr Kaharuddin Djenod, dyrektor generalny PT PAL.

Od momentu podpisania umowy, wraz z Ministerstwem Obrony Indonezji, konsorcjum Naval Group i PT PAL przygotowuje się do jej realizacji tego przedsięwzięcia, podejmując działania projektowe, zakupy długoterminowe i działania związane z procesem przygotowującym wszystkie etapy związane z budową i dostarczeniem okrętów. W najbliższych tygodniach spawacze PT PAL zostaną zaproszeni do Francji, aby przejść specjalistyczne szkolenie w miejscu pracy. Z kolei 50 francuskich ekspertów zostanie oddelegowanych do Indonezji, aby przeszkolić ponad 400 indonezyjskich inżynierów w zakresie budowy okrętów podwodnych.

Dzięki transferowi technologii zarządzanie, eksploatacja i konserwacja floty będą prowadzone w Indonezji przez indonezyjskie podmioty, co zapewni zarówno suwerenność Indonezji, jak i stworzenie tysięcy długoterminowych miejsc pracy wymagających wysokich kwalifikacji. Na ten moment jest mowa o dwóch okrętach podwodnych, niemniej biorąc pod uwagę potrzeby tak dużego państwa jak Indonezja może się okazać, że tylko na nich się nie skończy. Jeszcze w 2021 roku wstępne porozumienia dotyczyły łącznie sześciu okrętów.

Choć na ten moment nie podano, kiedy ruszą fizyczne prace związane z budową pierwszego z okrętów, umowa budzi zainteresowanie z racji na to, że podobne jednostki są proponowane Polsce przez Naval Group w ramach programu „Orka”. Aktualnie jednostki serii Scorpène, w szeregu konfiguracji, znajdują się w służbie sił morskich Brazylii, Chile, Indii i Malezji. Długość wynosi od 67 do mniej niż 80 metrów, a wyporność sięga 1600-2000 ton. Załoga liczy 31 oficerów i marynarzy. W zanurzeniu ma osiągać prędkość ponad 20 węzłów, a na powierzchni do 12. Zanurzenie podawane jako testowe wynosi 350 metrów, a autonomiczność okrętu sięga 50 do 80 dni. Jednocześnie okręt ma być zdolny do działania w morzu 240 dni w roku. W skład napędu wchodzą elektryczny diesel MAGTRONIC. Wyposażenie tworzą m.in. system kierowania walką SUBTICS, który ma pozwolić sprostać rosnącym wyzwaniom stojącym przed misjami nowoczesnych okrętów podwodnych zarówno na głębokich, jak i płytkich wodach, zapewniając zdolność do wykonywania zadań w całym obszarze planowanych działań, a także wszechstronny zestaw sonarów, a także oprogramowanie pozwalające na działanie w zakresie cyberzagrożeń.

Uzbrojenie okrętu to sześć wyrzutni torped 533 mm dla 18 ciężkich torped Whitehead Alenia Sistemi Subacquei Black Shark, pocisków przeciwokrętowych SM-39 Exocet i pocisków przeciwlotniczych A3SM (MICA). Zamiast torped może zostać wyposażony w 30 min.

Indonezja dąży do rozwoju swoich sił morskich, z myślą o sprostaniu współczesnym zagrożeniom, celem ochrony swojej domeny morskiej, żeglugi, czy przeciwstawienia się ekspansji Chin w rejonie Indo-Pacyfiku. W związku z tym kraj mocno inwestuje tak w zakupy okrętów za granicą, jak i budowę jednostek różnych typów i klas w ramach własnego przemysłu okrętowego. Przykładem zakupów było choćby nabycie dwóch niemal gotowych, dwóch okrętów patrolowych typu Thaon di Revel, przy czym pierwszy z nich, KRI Brawijaya (320), w ostatnim czasie został już przekazany.

Przykładem tego jest również współpraca z brytyjskim Babcock International w związku z budową dwóch fregat opartych na platformie Arrowhead 140. Indonezja jest trzecim krajem, który buduje okręty oparte na tym projekcie, podobnie jak Wielka Brytania (typ 31) oraz Polska (program „Miecznik”). Prace nad pierwszą z indonezyjskich fregat rozpoczęły się 22 grudnia 2022 roku, a położenie stępki nastąpiło rok później, 25 sierpnia. Jak dotąd do wiadomości publicznej nie podano, jak oba okręty będą się nazywały (na ten moment są znane jako "Czerwono-białe fregaty"), ani kiedy mają wejść do służby, acz prawdopodobnie może to nastąpić, podobnie jak w przypadku polskich, na przełomie lat 20-tych i 30-tych XXI wieku.

Obok budowy okrętów opartych na francuskim projekcie, rząd w Dżakarcie zdecydował się też na inwestycje w mniejsze okręty podwodne, przeznaczone do działań na płytszych wodach, w tym rejonach przybrzeżnych. Efektem tego było podpisanie w marcu tego roku porozumienia z włoską firmą Drass w zakresie transferu technologii do budowy jednostek tej klasy. Przedmiotem umowy były jednostki typu Midget DG 550, mające 34 metry długości i 210 ton wyporności.

Obecnie w skład sił podwodnych Indonezji wchodzi okręt podwodny typu Cakra, KRI Cakra (401), oparty na niemieckim typie 209, w służbie od 1981 roku. Drugim z serii był KRI Nanggala (402), który zatonął w wyniku awarii w kwietniu 2021 roku. Zginęła wtedy cała, licząca 33 osoby załoga. Obok tego w wyposażeniu marynarki wojennej są trzy okręty typu Nagapasa, KRI Nagapasa (403), KRI  Ardadedali (404) i KRI Alugoro (405) produkcji południowokoreańskiej i oparte na typie Jang Bodo, znanym też jako KSS-I. Powstały w stoczni DSME, obecnie Hanwha Ocean w Geoje. W planach była budowa trzech kolejnych jednostek pobocznej serii, oznaczonej jako Batch-II, niemniej nie doszło to do skutku.