Czołowi eksperci z państwo Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego spotkali się 23 maja w Kwaterze Głównej NATO na pierwszym posiedzeniu nowej Sieci Krytycznej Infrastruktury Podmorskiej (Critical Undersea Infrastructure Network). W obliczu rosnących wyzwań dla infrastruktury podmorskiej, sojusz wdraża nowe narzędzia w celu zwiększenia bezpieczeństwa podmorskich kabli i rurociągów oraz monitorowania potencjalnych zagrożeń.

Od czasu wybuchu wojny na Ukrainie w lutym 2022 roku wzrosła świadomość państw europejskich na temat znaczenia morza oraz znajdujących się na nim infrastruktury krytycznej oraz szlaków morskich. Takie zdarzenia jak uszkodzenie gazociągu Nord Stream i Balticconnector oraz kabli przesyłowych na Morzu Bałtyckim uświadamiają, jak wiele niebezpieczeństw czyha tam mimo że wydaje się ono być niemal "morzem wewnętrznym" NATO. Zagrożenie dywersją i sabotażem, których sprawcy pozostają niewykryci wymusza aktywizację wśród państw nadbałtyckich, acz angażują się w to również inne kraje NATO.

- Rosnąca zależność naszych społeczeństw od infrastruktury podmorskiej oznacza, że musimy zrobić więcej, aby zwiększyć jej bezpieczeństwo. NATO jest dobrze przygotowane do odgrywania większej roli, biorąc pod uwagę unikalne zdolności wojskowe naszych członków, rozległą sieć wywiadowczą i wiedzę operacyjną - powiedział sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.

Podczas spotkania uczestnicy omówili sposoby zwiększenia wymiany informacji i świadomości sytuacyjnej, a także sposoby odstraszania i obrony przed zagrożeniami dla infrastruktury podmorskiej. Rozmawiali o wykorzystaniu innowacyjnych technologii w celu zwiększenia bezpieczeństwa i odporności infrastruktury, w tym rosnącej liczby morskich farm wiatrowych, które stanowią podstawę transformacji energetycznej. Przedstawiciele NATO wskazali, że sojusz nadal promuje również innowacje technologiczne takie jak drony morskie, nowe czujniki i wykorzystanie sztucznej inteligencji w celu lepszego wykrywania podejrzanych działań. Sekretarz generalny Jens Stoltenberg, który otworzył konferencję, podkreślił, że członkowie Sojuszu muszą nadal zwiększać swoje wysiłki na rzecz bezpieczeństwa, szczególnie gdy Rosja prowadzi nasilającą się kampanię hybrydową przeciwko członkom NATO.

Dowództwo sojuszu od lat ostrzegało o potrzebie zwiększenia bezpieczeństwa podmorskich kabli, a po niedawnych incydentach państwa członkowskie zwiększyły patrole morskie w pobliżu infrastruktury krytycznej. Przykładem tego były nie tylko działania NATO, gdyż od 1 do 15 grudnia ub. r. 20 okrętów w ramach Połączonych Sił Ekspedycyjnych (Joint Expeditionary Force, JEF) strzegło bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej Morza Bałtyckiego. Na czele tego przedsięwzięcia obronnego, istniejącego od 2014 roku, stoi Wielka Brytania, która wysłała znaczne zgrupowanie na zagrożony obszar. W skład JEF wchodzą również Dania, Estonia, Finlandia, Islandia, Łotwa, Litwa, Holandia, Norwegia i Szwecja. Współpraca na niwie wojskowej ma potwierdzać, że łączą je wspólny cel, wartości, a także skupienie się na bezpieczeństwie i stabilności w głównych regionach aktywności JEF w regionie Dalekiej Północy, Północnego Atlantyku i Morza Bałtyckiego.

Inną inicjatywą jest włoska misja pk. "Brilliant Shield", realizowana przez Marynarkę Wojenną Włoch (Marina Militare), która od maja wysyła na Bałtyk okręty chroniące wschodnią flankę NATO oraz wspierają obronę przeciwlotniczą polskiego wybrzeża. Misja została zainicjowana pod koniec maja ub. r. w wyniku rozmów szefów resortów obrony Polski i Włoch. Obecnie zadania w ramach tego przedsięwzięcia wykonuje fregata typu Carlo Bergamini ITS Luigi Rizzo (F595), obecna od stycznia br. na Bałtyku. Wcześniej misję wykonywał, od maja do lipca, niszczyciel rakietowy typu Orizzonte ITS Caio Duilio (D554), a następnie od lipca 2023 do stycznia 2024 fregata typu Carlo Bergamini ITS Antonio Marceglia (F597).