Silny post-pandemiczny wzrost gospodarczy, który szacowany jest w 2021 rok na około 6% (-3,2 % w 2020 roku) bardzo sprzyja rozwojowi handlu morskiego. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza pozwala również na rozruch turystyki morskiej. Te rozwojowe trendy potwierdzają również i ostatnie tygodnie, które niosły ze sobą kolejne pozytywne wieści z rynków frachtowych dla przewoźników z wielu segmentów żeglugi morskiej. Nie inaczej sytuacja miała się na rynku czarterowym, który również był w bardzo dobrej kondycji.

RYNEK STATKÓW WIELOZADANIOWYCH I CIĘŻAROWCÓW

Rozpędzające się gospodarki wielu krajów świata nadal stymulują rynek przewozów ładunków ciężkich i ponadgabarytowych. W trendzie 3 – miesięcznym dla jednostek wielozadaniowych o średniej wielkości 12 – 17 tys. DWT wzrosty stawek czarterowych dla umów zawieranych na okres około jednego roku wynosiły nawet około 60 – 65%. Ostatnie tygodnie to jednak raczej spowolnienie tych wzrostów i ich stopniowe wyhamowywanie.

Źródło: Drewry Multipurpose Index

RYNEK PRZEWOZÓW KONTENEROWYCH

Stawki frachtowe i czarterowe dla wszystkich klas kontenerowców były nadal na bardzo dobrym dla przewoźników, tj. wysokim poziomie, jednakże po raz pierwszy od okresu wiosennego jeden z czołowych indykatorów branżowych, tj. SCFI (ang. Shanghai Containerized Freight Index) w tygodniu 39. drgnął w dół, licząc tydzień do tygodnia o około 1%. Podobnie sytuację obrazuje inny ze wskaźników prowadzony przez renomowana firmę analityczną Drewry. Drewry World Container Index wskazywał w połowie października również zauważalne spadki (spadek notowany tydzień do tygodnia wyniósł 2,3 %).

Źródło: Drewry World Container Index

Pomimo drobnego spadku indeksu Drewry należy zauważyć, że pomimo wszystko jest on około 283 % wyższy niż dokładnie w tym samym czasie rok temu. Wzorcowe stawki za przewozy kontenerów 40 – to stopowych (ang. FEU – Forty-foot Equivalent Unit) na czołowych trasach są zatem nadal bardzo wysokie, co ilustruje poniższe aktualne na dzień 14 października zestawienie firmy analitycznej Drewry:

 Źródło: Drewry Supply Chain Advisors

Obecna sytuacja ładunkowa w istotny sposób wpływa również na dostępność wolnych pod załadunek kontenerów. Aktualnie nieco lepiej w tym zakresie jest na kontynencie europejskim, natomiast w Chinach braki są nadal mocno odczuwalne. Generuje to oczywiście opóźnienia czasowe w wysyłce ładunków skonteneryzowanych a także tzw. kongestie portowe wśród zawijających do nich statków.

Z drugiej strony odpowiedzią rynku na aktualną sytuację frachtową jest również rynek czarterowy. Aktualnie dla większych jednostek kontenerowych stawki czarterowe są bardzo wysokie i w ostatnich tygodniach utrzymywały się raczej na stabilnym poziomie. Jednakże dla mniejszych jednostek kontenerowych jak na przykład tzw. statków dowozowych (ang. feeder vessels) stawki czarterowe wręcz wzrastały. Jednakże w ogólnej ocenie ostatnie dwa tygodnie były spokojne, jeśli chodzi o rynek czarterowy i notowano co najwyżej lekkie wzrosty w relacji tydzień do tygodnia.

Notowane wzrosty w trendzie 3 – miesięcznym dla czarterów zawieranych na okres od około 6 do 12 msc. wynosiły od około 57 % do nawet 120 % dla tonażu o pojemności około 1,700 TEU wyposażonych w ekologiczne napędy. Stąd też operatorzy, aby uciec przed ponoszeniem potencjalnie większych kosztów pozyskiwania tonażu woleli zawierać czartery dla jednostek na dłuższe okresy czasu. Celem było przede wszystkim utrzymanie stawek na co prawda wysokim poziomie, ale z zabezpieczeniem przed konsekwencjami ich dalszego wzrostu.

W związku z sytuacją tak dużej ilości ładunków skonteneryzowanych do przewiezienia na rynku transportu morskiego pojawiły się nawet głosy o angażowaniu w przewozy kontenerów również innego rodzaju tonażu. Mowa tutaj między innymi o statkach masowych. Jednak nie wszystkie z tych jednostek są technicznie i eksploatacyjnie, a więc również i regulacyjnie dostosowane do tego typu zadań. Pomimo to zarówno w przeszłości jak i obecnie są przymiarki lub nawet konkretne realizacje takich pomysłów. Jednakże zarówno dobry rynek jak i w większości przypadków brak możliwości łatwego przewozu kontenerów masowcami, nie wpłynie na powszechne wykorzystanie tego rodzaju tonażu do tej kategorii przewozów. 

RYNEK PRZEWOZÓW PASAŻERSKICH i RO-RO

    • Rynek promowy i ro-ro

Analogicznie do innych segmentów przewozów ładunków drogą morską również i przewozy cargo promami i statkami ro-ro wykazują się dynamiką wzrostową. Szczególnie mowa tutaj o rynku europejskim. Wzrosty z tygodnia na tydzień są zazwyczaj nadal kilkuprocentowe. Jest też wiele przypadków stabilizacji przewozów a w wyjątkowych przypadkach na określonych trasach spadków ilości przewożonych ładunków. 

Z kolei promowe przewozy pasażerskie w Europie na skutek stopniowego zakańczania sezonów wakacyjno – urlopowych zmniejszają się. Widoczne jest to szczególnie na kierunkach turystycznych – tutaj ruch pasażerski jest już w zimniejszych częściach Europy znacznie mniejszy. 

    • Rynek wycieczkowców

Coraz prężniej działa też rynek przewozów wycieczkowych, co jest widoczne również i u nas. Port Gdynia jeszcze nawet na początku października gościł ostatnie „pasażery”. Aktualnie stopniowo ruch przenosi się jednak w cieplejsze rejony świata, ale co najważniejsze rynek ma się lepiej, niż jeszcze było to rok temu.