Wraz z likwidacją bazy morskiej Hel stał się bardziej cywilny. Dostęp dla turystów z całej Polski i zza granicy stał się łatwiejszy od strony lądu, jak i od strony morza. Można tu dojechać pociągiem i samochodem, choć ten ostatni środek transportu odradzamy latem, ze względu na korki na całej trasie od Gdyni. Mieszkańcom Trójmiasta i turystom tu przebywającym polecamy statki białej floty, które zapewniają regularne połączenia z portami Zatoki Gdańskiej. Port Hel jest również bardzo atrakcyjny dla żeglarzy, a jednocześnie jest wciąż bazą postojową i miejscem wyładunku dla jednostek rybackich. Musi więc się rozwijać, by sprostać rosnącym wymaganiom różnych grup, które z niego korzystają.

O planach rozwojowych Portu Hel mówi  Joanna Kosińska, Prezes Zarządu  Portu Morskiego Hel w rozmowie z Markiem Grzybowskim z Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego.

Hel, tak jak i inne porty żyjące z turystyki, odczuł w ubiegłym roku skutki pandemii COVID-19. Jak pani ocenia 2021 rok?

W 2021 r. przychody utrzymały się na poziomie lat ubiegłych, odnotowaliśmy nawet kilkuprocentowy ich wzrost. Sezon turystyczny można uznać za udany. Odczuwamy jednak również wzrost kosztów funkcjonowania portu. Ten sam zakres prac remontowych kosztuje dziś prawie dwa razy tyle co przed rokiem. Wszystko to za przyczyną wzrostu cen materiałów i paliw. Cena energii na przyszły rok wzrośnie dla nas o 25%.

Latem pandemia trochę odpuściła. Można założyć, że kryzys minie i Hel będzie znowu odwiedzany przez turystów i załogi jachtów. W jakich kierunkach zamierza rozwijać się port?

Zasadnicze kierunki rozwoju Portu Hel dotyczą funkcji turystycznej, obsługi żeglugi morskiej, a także utrzymania bazy postoju jednostek rybackich. Zarówno cele średniookresowe jak i długookresowe Portu Hel dotyczą przede wszystkim funkcji portu pasażerskiego i portu jachtowego. Rozwój funkcji pasażerskiej jest możliwy przy zwiększeniu ilości istniejących połączeń pasażerskich pomiędzy Trójmiastem a Helem, a także powstaniu na terenach portowych infrastruktury dla obsługi ruchu turystycznego w szczególności zaplecza technicznego i usług towarzyszących.

Bardzo istotnym celem portu, jako portu turystycznego, jest poprawa jakości i ilości infrastruktury żeglarskiej. Rozwój żeglarstwa morskiego stał się faktem i przystosowanie portu do obsługi najbardziej dochodowego sektora, jakim jest obsługa żeglarstwa rodzinnego wymaga kompleksowego podejścia do obsługi turysty morskiego. Chodzi o zapewnienie bezpiecznego postoju jachtów w porcie oraz możliwości korzystania z zaplecza socjalno–bytowego w porcie. Biorąc pod uwagę, że Port Hel jest zaliczony do podstawowej „sieci portów jachtowych polskiego wybrzeża” należy stworzyć niezbędne wymagane standardami europejskimi zaplecze portu jachtowego zarówno w zakresie infrastruktury hydrotechnicznej, jak i lądowej.

Informacje o utworzeniu farm wiatrowych w polskiej strefie gospodarczej nabierają już konkretnego kształtu. Czy Zarząd Portu Hel zamierza się włączyć w ten obszar aktywności?

Nie przewidujemy konkretnych działań inwestycyjnych w tym zakresie. Niemniej jednak Port Hel z uwagi na położenie i warunki podejściowe oraz głębokości może być portem postoju dla jednostek serwisowych.

Jaka jest polityka zarządu portu jeśli chodzi o ochronę środowiska? Czy mały port stać na inwestycje w technologie przyjazne środowisku?

Podejmujemy działania w tym kierunku. Podpisaliśmy właśnie umowę na montaż paneli fotowoltaicznych na jednym z naszych budynków. Zakupiliśmy również autonomiczny pływający śmietnik SEABIN, który od maja bieżącego roku pracuje w naszej marinie. Na kolejny projekt o takich cechach podpisaliśmy w ubiegłym tygodniu z Województwem Pomorskim umowę o dofinansowanie. Jest to projekt  finansowany ze środków UE za pośrednictwem Lokalnej Grupy Działania,  Północnokaszubskiej Lokalnej Grupy Rybackiej z Władysławowa. Pozostałe projekty służące ochronie środowiska prowadzone są ze środków własnych.

Jak pani wspomniała, port koncentruje się na umocnieniu pozycji na rynku usług pasażerskich i obsługi jachtów. Na jakich projektach infrastrukturalnych  zarząd Portu Hel zamierza się koncentrować?

Najważniejszym czynnikiem, który determinuje funkcjonowanie i rozwój Portu Hel jest jego infrastruktura, zarówno od strony lądu, jak i wody. Dla pełnego wykorzystania istniejącego potencjału infrastruktury portowej, w szczególności linii cumowniczej, niezbędne jest wykonanie budowli hydrotechnicznej zmniejszającej falowanie wewnątrz akwatorium Portu Hel.
Na potrzeby realizacji tego zadania sporządzono niezbędne analizy i dokumentację. „Analizę falowania” sporządził w kwietniu 2017 r. Instytut Morski w Gdańsku, a wariantową koncepcję budowli hydrotechnicznych zmniejszających falowanie wewnątrz akwatorium Portu Hel wykonał Wuprohyd.

Na podstawie tych analiz przyjęto wariant zakładający przedłużenie Falochronu Zachodniego Zewnętrznego o 60 m. Falochron będzie przedłużony w osi istniejącej zabudowy konstrukcją pomostową na stalowych palach rurowych z głowicą palisadową wypełnioną kamieniem. Pozwoli to na uspokojenie falowania przez co najmniej 95% czasu w roku. Jest to rozwiązanie najbardziej pożądane zarówno ze względów ekonomicznych, jak i funkcjonalnych.

Czy port jest aktywny w swoim najbliższym środowisku? W jakich akcjach społecznych uczestniczył? W tym roku w Gdyni ponad 30 jachtów cumowało w ramach spotkania „Próchno i Rdza”. Wiem, że jachty te odwiedzają również Hel.

Od ponad 10 lat na Helu organizowany jest zlot żeglarzy pod nazwą „Próchno i Rdza”. Organizatorzy mówią, że to zlot jachtów z duszą. Udostępniamy im marinę po preferencyjnych cenach. Utrzymanie „jachtów z duszą” w dobrej kondycji wymaga bowiem dużych nakładów. Zlot odbywa się po sezonie, w październiku, więc do Helu przybywają prawdziwi miłośnicy klasycznych jachtów, z których każdy jacht ma swój oryginalny życiorys i ciekawą historię.

Dominują stalowe Jotki oraz mahoniowe Opale. Z relacji żeglarzy wynika, że wiele z tych jachtów zaliczyło wiele dalekomorskich rejsów. Część tworzyło historię polskiego żeglarstwa. Port w Helu corocznie jest bazą wypadową „jachtów z duszą”. Muszą czuć się tu wyjątkowo dobrze, skoro już tyle lat wracają do helskiej mariny.

Innym wydarzeniem na skalę krajową, któremu udzielamy w porcie gościny jest D-Day Hel. Główne wydarzenia odbywają się na ulicach miasta i plażach. W porcie odtwarzany był ostatnio „Szturm na Carentan”. Pomysłowość i zaangażowanie warte jest wsparcia, bowiem opowiada gościom i mieszkańcom Helu kawałek ważnej historii. Pojazdy i mundury z epoki oraz wierność odtwarzanych sytuacji robią wrażenie. Parada samochodów i sprzętu wojskowego parada na ul. Wiejskiej przyciąga tłumy.

Zarząd Portu wspiera praktycznie wszystkie inicjatywy Miasta Hel i organizacji społecznych, które chcą skorzystać z portu. Jesteśmy otwarci na wspomaganie każdej ciekawej inicjatywy podejmowanej ze strony dorosłych i młodzieży, organizacji żeglarskich i takich stowarzyszeń, jak grupy rekonstrukcyjne.

Dziękuję za rozmowę.