W poniedziałek, 15 kwietnia, 13 estońskich i sojuszniczych okrętów wojennych wyruszyło z portu wojennego w Tallinie, aby wspólnie zlokalizować i zniszczyć niebezpieczne obiekty, jakie pozostają na wodach Estonii od czasu II wojny światowej. Odbywa się to w ramach corocznej operacji przeciwminowej pk. "Open Spirit."

Choć istotnym aspektem tego przedsięwzięcia jest sprawdzenie umiejętności załóg okrętów i specjalistów od walki przeciwminowej, tak "Open Spirit" jest nie ćwiczeniem, a pełnoprawną operacją morską, w której są prowadzone prawdziwe działania bojowe, typowe dla sił przeciwminowych. W tym roku wydarzenie odbywa się na estońskich wodach terytorialnych i w wyłącznej strefie ekonomicznej w dniach 15-26 kwietnia. Bierze w nim udział 14 okrętów i 11 lądowych zespołów, czyli w sumie 700 osób personelu marynarki wojennej państw sojuszniczych, partnerskich oraz Estonii. Skalę przedsięwzięcia podkreśla tu fakt, że całe Estońskie Siły Morskie (Eesti Merevägi) liczą zaledwie 330 osób. Łącznie w operacji bierze udział 16 państw, w tym Finlandia i Szwecja, najnowsi członkowie NATO, którzy wysłali swoje okręty do tej operacji.

Fot. MW Estonii

- Oprócz zwiększenia bezpieczeństwa obszarów morskich i zapewnienia realistycznych możliwości szkoleniowych, "Open Spirit" przyczynia się do skuteczniejszej obrony Estonii i całego NATO. Przeciwdziałanie minom moskim jest jednym z kluczowych zadań na Morzu Bałtyckim, aby utrzymać otwarte szlaki morskie i zapewnić przybycie sojuszniczej pomocy. Dzięki "Open Spirit" pokazujemy, że jesteśmy obecni z naszymi sojusznikami i jesteśmy w stanie wykrywać i unieszkodliwiać ładunki wybuchowe w trudnych warunkach" - powiedział kmdr por. Ott Laanemets, dowódca grupy zadaniowej "Open Spirit 24."

"Open Spirit 24" to przełomowe wydarzenie dla fińskiej marynarki wojennej, ponieważ jej okręt niedługo wejdzie pierwszy raz w skład Stałego Zespołu Okrętów Przeciwminowych NATO Grupa 1 (Standing NATO Mine Countermeasures Group 1, SNMCMG-1), w której w ubiegłym roku dowodzenie i istotny komponent stanowiły polskie okręty wchodzące na co dzień w skład 8. Flotylli Obrony Wybrzeża.

- W przeszłości polowaliśmy na miny razem ze Stałym Zespołem Okrętów Przeciwminowych NATO Grupa 1, ale pływanie teraz na Open Spirit pod banderą NATO jest dla nas niewątpliwie historycznym wydarzeniem - powiedział kmdr por. Henri Savisaari, dowódca fińskiego trałowca Vahterpää (42).

Fot. MW Finlandii

Królewska Marynarka Wojenna Szwecji (Svenska marinen) od 1994 roku wspiera estońską w oczyszczaniu jej wód z historycznych wybuchowych pozostałości wojennych. W tym roku po raz pierwszy uczestniczy w operacji jako państwo członkowskie NATO. Kraj oficjalnie wszedł w struktury sojusznicze w marcu tego roku.

- Szwecja uczestniczyła w tych operacjach niemal każdego roku i cieszymy się, że możemy kontynuować tę tradycję teraz jako członek sojuszu. Jednocześnie nie powinniśmy zapominać o praktycznej wartości operacji, która polega na poszukiwaniu i niszczeniu prawdziwych ładunków wybuchowych - jest to niezbędna czynność dla trałowca, a cała załoga okrętu jest do niej w pełni przygotowana - powiedział kmdr ppor. Andreas Holmqvist, dowódca szwedzkiego trałowca Ulvön.

Operacje z serii "Open Spirit" są najważniejszym wydarzeniem morskim co roku organizowanym przez siły morskie Estonii, Litwy i Łotwy, które co roku wymieniają się w roli głównego kierownika przedsięwzięcia. Współpraca trzech państw nadbałtyckich w zakresie neutralizacji niebezpiecznych obiektów na swoich wodach rozpoczęła się w 1995 roku w ramach operacji pk. "Baltic Sweep", która do 1997 roku przekształciła się w operację rozminowywania "Open Spirit." Ostatnia edycja w Estonii miała miejsce w 2021 roku, a pierwsza w 1998 roku. Wielokrotnie w tym przedsięwzięciu brały udział polskie okręty. Ostatnim razem, w 2022 roku, był to niszczyciel min proj. 258 ORP Kormoran (601). Było to dla niego największe przedsięwzięcie w dotychczasowej służbie, trwającej od 2017 roku.