Indie w oceanicznym klinczu. Morski import z Rosji albo morski eksport do USA

Indie stoją przed istotnym dylematem. Utrzymać import ropy naftowej i dobre stosunki handlowe ze Stanami Zjednoczonymi to wyzwanie i wyższa szkoła jazdy na politycznej autostradzie. Eksporterzy z Indii muszą przyjąć do wiadomości, że prezydent USA Donald Trump zagroził nałożeniem wysokich ceł. 

W środę Stany Zjednoczone ogłosiły dodatkowe 25-procentowe cło na import towarów z Indii, zwiększając łączny poziom cła do 50%. USA uzasadniają to utrzymaniem importu rosyjskiej ropy naftowej. 

- Decyzja ta zaskoczyła większość ekspertów, ponieważ New Delhi było jednym z pierwszych państw, które rozpoczęło negocjacje handlowe z Waszyngtonem, a Trump i premier Indii Narendra Modi wielokrotnie chwalili się nawzajem w publicznych oświadczeniach i nazywali się przyjaciółmi – zauważa Megha Bahree z Al Jazeera i podkreśla, że „Brazylia jest jedynym krajem, który podlega tak wysokim cłom jak Indie”. 

Przypomnijmy, że oba kraje należą do BRICS (Brazil, Russia, India, China, and South Africa). Dziś jest organizacja polityczno-gospodarcza składająca się z dziesięciu krajów: Brazylii, Rosji, Indii, Chin, Republiki Południowej Afryki, Egiptu, Etiopii, Indonezji, Iranu i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Konflikt celny między Indiami a USA może mieć istotne konsekwencje dla eksporterów z Indii. Jakie są opcje i ryzyka dla Nowego Delhi? – pyta Raju Gopalakrishnan z Reutersa. Indie prawdopodobnie znajdą się wśród krajów najbardziej dotkniętych polityką taryfową prezydenta USA Donalda Trumpa, a cła na indyjski import wzrosną do 50%, jeśli porozumienie między obydwoma krajami nie zostanie osiągnięte w ciągu trzech tygodni. A jeszcze dwa tygodnie oczekiwano, że całe na produkty z Indii nie będą wyższe niż 25%. 

Źródło: India Today Group

Ropa z Rosji do Indii

Indie ponownie są już czwartym co do wielkości importerem ropy naftowej drogą morską. Po Chinach, UE i ASEAN, Indie stały się liczącym graczem na światowym rynku z udziałem 11,2% światowego handlu ropą naftową drogą morską w I połowie 2025 r. – informuje Banchero Costa Research. 

Import ropy drogą morską do Indii rośnie systematycznie od kilku lat. W okresie styczeń-grudzień 2023 r. wzrósł o 1,6% r/r do 228,1 mln ton. W następnym przez terminale paliwowe przepompowano ze statków o 2,5% r/r więcej ropy naftowej zwiększając jej import do do 233,7 mln ton. W okresie styczeń-czerwiec 2025 r. import do Indii wzrósł o 2,2% r/r do 121,1 mln ton. W pierwszej połowie 2024 r. zbiornikowcami do Indii dostarczono 118,4 mln ton ropy.

Źródło: Banchero Costa Reserach

Szczególnie interesujące są jednak przetasowania w źródłach dostaw do rafinerii Indii. Około 42% ropy naftowej rozładowanej w Indiach w I połowie 2025 r. przewieziono w zbiornikowcach VLCC, około 36% w zbiornikach statków Suezmax i około 21% dotarło statkami Aframax. Największymi portami przeładunkowymi ropy naftowej w Indiach w br. były: Jamnagar (30,6 mln ton I połowie 2025 r.), Vadinar (27,1 mln ton), Paradip (16,3 mln ton), Mundra (9,4 mln ton), Mumbai (9,4 mln ton), Cochin (8,5 mln ton), Visakhapatnam (7,4 mln ton), New Mangalore (5,3 mln ton), Chennai (4,8 mln ton) i Mangalore (1,0 mln ton) – wyliczyli analitycy Banchero Costa.

Rosyjska marchewka

Dynamicznie rósł import ropy naftowej drogą morską z portów rosyjskich. Operatorzy z Indii importowali zarówno ropę pochodzenia rosyjskiego, jak i nierosyjskiego, taką jak ropa kazachska. Po słabym roku 2022 r., w okresie styczeń-grudzień 2023 r. do Indii dotarło z portów rosyjskich o 126,6% r/r ropy więcej niż w 2022 r. W terminalach paliwowych rozładowano  75,4 mln ton ropy, podczas gdy rok wcześniej było to jedynie z 33,3 mln ton. 

W 2021 r. Indie sprowadziły z Rosji jedynie 4,1 mln ton, więc import w 2023 r. i był prawie dwudziestokrotnie większy niż przed wojną na Ukrainie. W 2024 r. import rafinerii Indii wzrósł o kolejne 8,6% r/r do 82 mln ton. W pierwszej połowie 2025 r. z Rosji do Indii zbiornikowcami dotarło o 1,7% r/r ropy niż w I półroczu ubr. W portach Indii rozładowano 41,2 mln ton ropy, a więc 5 razy więcej niż w pierwszej połowie 2022 r. 

Porty rosyjskie stały się drugim (co do wielkości) źródłem załadunku ropy naftowej transportowanej drogą morską do Indii. W morskich terminalach paliwowych Rosji załadowano 34% ropy, która dotarła do Indii w okresie styczeń-czerwiec 2025 r. Z Zatoki Perskiej zbiornikowcami dostarczono do Indii 45,6% ropy. Niewielkie udziały w dostawach mają producenci Afryki Zachodniej (zaledwie 6,2%) oraz amerykańscy (5,6%). Dostawy z Zatoki Perskiej do Indii w I połowie 2025 r. do 55,2 mln ton (zmalały o -0,1% r/r) i są znacznie niższe niż 73,4 mln ton w I połowie 2022 r. 

Amerykański kij

Rząd Indii ostro zareagował na 50% cło na import towarów z Indii do USA. Może istotnie zahamować handel z USA, co odczują operatorzy serwisów między portami Indii i Stanów Zjednoczonych. Żyjący z handlu morskiego i producenci towarów wysyłanych na eksport mają jednak nadzieję na poprawę sytuacji, ponieważ prowadzone są rozmowy za zamkniętymi drzwiami.  

W New Delhi oczekuje się, że amerykańska ekipa ds. handlu nie przypłynie co prawda statkiem, ale w niedługim czasie odwiedzi stolicę Indii. Premier Narendra Modi powiedział jednak w czwartek, nie odnosząc się do ceł, że jest gotów „zapłacić wysoką cenę” za to, że nie pójdzie na kompromis w kwestii dobrobytu rolników, sektora mleczarskiego i rybaków w kraju – cytuje premiera Indii Reuters. Indie są gotowe na obniżenie ceł na niektóre amerykańskie produkty rolne i mleczarskie, takie jak migdały i ser.

Źródło: Rich Robust

Agencja Reuters poinformowała pod koniec ubiegłego miesiąca, że indyjskie rafinerie państwowe zaprzestały korzystania z rosyjskiej ropy. Zadecydowały względy finansowe, bo Rosja przestała udzielać  wysokich rabatów. Istotne były również naciski polityczne i presja na Indie ze strony Trumpa. Ropę rosyjską przestały kupować Indian Oil (IOC.NS), Hindustan Petroleum (HPCL.NS),  Bharat Petroleum (BPCL.NS), i Mangalore Refinery Petrochemical (MRPL.NS). Analitycy niepokoją się, że kiedy na rynku zabraknie ropy z Rosji, na rynku wzrosną gwałtownie ceny.

Indie negocjują z USA, ale również podejmują już pewne kroki w kierunku współpracy z Rosją i Chinami – zauważa Reuters. „Indie nie chcą wyglądać na słabe” – powiedział w wywiadzie dla Al Jazeery Farwa Aamer, dyrektor ds. inicjatyw Azji Południowej w Asia Society Policy Institute w Nowym Jorku. Jego zdaniem „Indie mają globalną pozycję, a Modi chce utrzymać globalne ambicje Indii. Dlatego Indie będą eksponować stanowisko, że bezpieczeństwo narodowe napędza ich politykę zagraniczną”

Robert Rogowsky, profesor handlu międzynarodowego w Middlebury Institute of International Studies w Monterey, powiedział, że spodziewa się „bardzo kreatywnej dyplomacji” w „krótkiej perspektywie”, gdy Indie i Stany Zjednoczone będą próbowały odbudować stosunki pomimo napięć. „Silne jednostki, takie jak Modi, nieuchronnie doprowadzą do zmian i kontrzmian” – Megha Bahree cytuje wypowiedź  Rogowskiego dal Al Jazeery.

Źródło: India Today Group

Ropa w imporcie, diamenty w eksporcie

Sytuacja jest złożona, bowiem przed planowaną w tym roku wizytą prezydenta Rosji Władimira Putina w New Delhi, doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Indii przebywał w Moskwie. We wtorek Rosja poinformowała, że oba kraje omawiały dalsze zacieśnianie współpracy obronnej „w formie szczególnie uprzywilejowanego partnerstwa strategicznego”. 

Indie również zintensyfikowały współpracę polityczną i gospodarczą z Chinami. To radykalna zmiana relacji po konflikcie granicznym w 2020 roku. Premier Indii Narendra Modi ma odwiedzić Chiny za kilka tygodni po raz pierwszy od 2018 roku. Na szczycie regionalnej konferencji bezpieczeństwa mogą spotkać się Modi, Putin i Xi Jinping. Indyjski minister obrony i minister spraw zagranicznych niedawno odwiedzili Chiny.

- Wysokie cła na towary z Indii dotyczą niektórych z najcenniejszych i najbardziej wartościowych kategorii eksportu Indii do USA, od produktów farmaceutycznych i diamentów po tekstylia i herbatę – podkreśla Dipu Rai z „India Today”. 

Indie notują nadwyżkę w handlu towarami z USA w wysokości 45,7 mld USD, co sprawia, że decyzja Waszyngtonu w sprawie taryf celnych stanowi poważne straty dla eksporterów. Konsekwencje poniosą wszyscy uczestnicy morskiego łańcucha logistycznego, w tym operatorzy portów i statków, spedytorzy, agenci i firmy ubezpieczeniowe. 

Fot. Depositphotos