Wielkość światowej floty dla jednostek o wielkości ponad 100 GT właśnie przekroczyła po raz pierwszy w historii 100 tysięcy jednostek. Średnia wielkość statku wynosi obecnie 21,355 DWT a średni wiek 21,7 lat. Łączna wartość światowej floty to 976 miliardów dolarów amerykańskich. 46 % światowego tonażu posiadają Azjaci, natomiast kapitał europejski jest w posiadaniu 30% wielkości floty.

Rynek frachtowy odczuwa tymczasem przede wszystkim efekty BREXIT’u, pandemii, sporów handlowych oraz  wpływ zielonej i cyfrowej rewolucji. Czas dla światowej gospodarki morskiej jest niewątpliwie przełomowy. Jak zachowa się w tej sytuacji żegluga? Co wpłynie na zachowania armatorów, operatorów i czarterujących, jakie kierunki zmian przewidują analitycy? W naszym cyklicznym raporcie na temat rynków żeglugowych przedstawiamy najważniejsze światowe trendy, najświeższe informacje i ciekawostki dla wybranych segmentów jednostek pływających z uwzględnieniem danych z rynku lokalnego z okresu mijających czterech tygodni.

RYNEK STATKÓW WIELOZADANIOWYCH I CIĘŻAROWCÓW

Rynek frachtowy i czarterowy

Stawki frachtowe i czarterowe w segmencie jednostek wielozadaniowych nadal poprawiają się. Jak informowali analitycy firmy konsultingowej Drewry Shipping Consultants, wzrost w miesiącu styczniu wyniósł 3,8 % w stosunku do miesiąca poprzedniego (indeks Drewry Multipurpose Time Charter Index wskazywał wtedy poziom USD 6,530). Tę sytuację nadal napędzał boom w kontenerach, gdzie jednostki wielozadaniowe były również wykorzystywane do przewozu pustych kontenerów i ich repozycjonowania. Nie bez znaczenia był również wzrost w podaży ładunków inwestycyjnych i ponadgabarytowych, które dedykowane są tego rodzajowi tonażu.

Firma analityczna Drewry przewidywała w miesiącu lutym dalszy wzrost stawek na poziomie 2,2% i tak też się działo.

 
Źródło: Drewry

Również niemiecki indeks, obrazujący sytuację dla rynku statków wielozadaniowych, czyli Toepfer Index w ostatnich tygodniach wzmacniał się, osiągając średnią wartość dla lutego na poziomie USD 7,146. (USD 7,005 dla stycznia br.). Ten poziom pozwolił na zbliżenie do stanu sprzed wybuchu pandemii Sars Cov-19, kiedy to w lutym roku ubiegłego indeks wskazywał poziom USD 7,422.

Lokalnie trend większej podaży ładunkowej dla jednostek wielozadaniowych można obserwować dość wyraźnie, ponieważ tego typu jednostki są coraz częstszymi gośćmi polskich portów. W głównej mierze jest to związane z eksportem suwnic terminalowych, ładunków inwestycyjnych i ekskluzywnych jachtów oraz importem elementów lądowych wież wiatrowych. W dniu 14 lutego do Gdyni zawinął na przykład statek wielozadaniowy z największym w historii portu ładunkiem śmigieł do wież wiatrowych. Tuż po nim zawinął również do Bałtyckiego Terminala Kontenerowego inny statek wielozadaniowy „BBC Elbe”.

Rynek tonażowy

Coraz lepsza sytuacja na rynku frachtów spowodowała nieco więcej aktywności na rynkach tonażowych. Najbardziej istotną informacją było zamówienie w tygodniu 4 przez niemieckiego armatora Jebsen Shipping aż 12 jednostek wielozadaniowych (w konfiguracji 6 + 6 w opcji) z planowanymi dostawami w latach 2023 – 2021 i całkowitej wartości kontraktowej 107 mln USD. Jednostki o nośności 5,200 ton każda będą wybudowane w chińskiej stoczni Dajin HI.

RYNEK PRZEWOZÓW KONTENEROWYCH

Rynek frachtowy i czarterowy

Stawki frachtowe w transporcie kontenerowym były w ostatnich tygodniach nadal bardzo wysokie. Załadowcy i gestorzy ładunków oczekują na ustabilizowanie się tej niekorzystnej dla nich sytuacji. Stąd też większość z nich wstrzymuje się z podpisywaniem jakichkolwiek nowych długoterminowych kontaktów na gorszych dla siebie warunkach.

Oceaniczna żegluga kontenerowa nadal napotykała bardzo ciężkie kongestie i opóźnienia w zawinięciach niemal we wszystkich rejonach świata.
Niemniej jednak analitycy żeglugowi odnotowali nieznacznie malejący trend w wysokości stawek frachtowych za przewożone kontenery na najważniejszych trasach na kierunkach wschód – zachód w trakcie trwania okresu nowego roku chińskiego.

Pomimo tego jak podawała firma analityczna Drewry zmiana indeksu WCI (World Container Index) tydzień do tygodnia dla tego indeksu (tydzień 7 vs. tydzień 6) wynosi 1,1%. Tym samym średnia stawka frachtowa za kontener 40-to stopowy wzrosła do poziomu USD 5,249.80.  Jest to aż 213,9% więcej niż w tym samym okresie rok wcześniej.

 

Źródło: Drewry

A jak stawki frachtowe będą zachowywały się w kolejnym okresie? Wszystko wskazuje na to, że ich wysoki poziom nadal powinien być zachowany. Podtrzymana wysoka podaż ładunków, braki w szybko dostępnym sprzęcie kontenerowym są cały czas bardzo widoczne w całej branży. Taka sytuacja będzie nadal najprawdopodobniej wpływać na utrzymywanie się wysokiego poziomów frachtów w najbliższych tygodniach. Te przewidywanie potwierdza prognoza firmy analitycznej Drewry, która zapowiada kontynuację obecnego stanu rynku w kolejnym 8 już tygodniu roku.

Ze względu na sytuację frachtową rosły też stawki czarterowe dla wszystkich wielkości statków kontenerowych wynajmowanych zarówno na krótsze okresy, jak np. 6 miesięcy, jak i na dłuższe, np. 24 miesiące.

Między innymi ze względu na Brexit wzmacnia się rola żeglugi bliskiego zasięgu. Wiele z ciężarówek, podróżujących do Wielkiej Brytanii np. z Irlandii nie ma zatrudnienia.
Do transportu towaru wykorzystywane są jednostki pływające, docierające do portów, gdzie odprawa celna i fitosanitarna jest bardziej zorganizowana niż ma to miejsce na przejściach lądowych.

Na skutek mocnego zainteresowania gestorów ładunków przewozami mulitimodalnymi do Wielkiej Brytanii z kontynentu europejskiego, duński operator feederowy i short sea – Unifeeder, utworzył właśnie w swojej siatce połączeń nową okazję załadowczą. W cyklu cotygodniowym oferuje się dodatkowe zwinięcia do portów trasy. Obecnie serwis wygląda następująco: Bremerhaven (czwartek), DP World London Gateway (piątek/sobota), Antwerpia (Sobota / Poniedziałek), Sankt Petersburg (piątek / niedziela).

Inny z armatorów kontenerowych – firma Eimskip zapowiada na koniec miesiąca lutego zwiększenie ilości serwisów dla eksporterów ładunków chłodzonych z Wysp Owczych i Islandii w kierunku USA oraz Kanady.

W naszych krajowych realiach polskie porty obsługiwały w ostatnich tygodniach wszystkie statki kontenerowe bardzo sprawnie, w większości zgodnie z założonymi rozkładami.

Gdyński Bałtycki Terminal Kontenerowy uzyskał natomiast od początku lutego nowe połączenie do portów: Hamburg i Bremerhaven, które to obsługiwane jest przez Grupę Maersk. Tym samym Grupa Maersk po wielu latach nieobecności powraca do gdyńskiego terminala.

Rynek tonażowy

Na rynku wielkich kontenerowców sporo aktywności. Dzięki sytuacji frachtowej, również i rynek finansowy przychylniej spogląda na inwestycje związane z tonażem kontenerowym.

W stosunku do ostatnich słabych wyników w zakresie nowych zamówień w ostatnich tygodniach było ich zdecydowanie coraz więcej. Jak podawały międzynarodowe źródła ilość nowych kontenerowców w zamówieniach wzrosła z 23 aż do ponad 200! Był to największy krótkookresowy wzrost w ostatnich dwóch latach. Co więcej, złożone zamówienia nie są oceniane przez analityków rynku jako spekulacyjne a odnoszą się do planów odnowienia flot poszczególnych armatorów.

Znany inwestor w statki kontenerowe firma Seaspan zamówił na przykład dwa kolejne duże kontenerowce o ładowności 24,000 TEU każdy. Jak poinformowano statki zamówiono pod kątem umowy czarterowej z jednym z globalnych liderów w przewozach kontenerowych (według danych shipbrokerskich do firmy MSC). Umowa ma być zawarta na 18 lat.  Odnotowano też zamówienie na dwie jednostki 13,000 TEU każda (jedna z tych jednostek przeznaczona ma być dla armatora greckiego).

Takich informacji było coraz więcej i zaczyna zauważać się coraz większe przebudzenie wielkich przewoźników w wyścigu po nowe i proekologiczne, wielkie kontenerowce.

Na rynku kupna – sprzedaży statków używanych w tygodniu 4 było 9 transakcji o łącznej wartości 89,2 mln USD. W tygodniu 5 było to już 15 transakcji na kwotę 213,7 mln USD. Kolejny 6 tydzień to 8 transakcji o wartości 129 mln USD.

RYNEK PRZEWOZÓW PASAŻERSKICH i RO-RO

Rynek morskich podróży turystycznych

Branża wycieczkowców coraz bardziej przygotowuje się na wznowienie swojej oferty. W większości przypadków podawane są aktualnie daty marcowe, kwietniowe a nawet majowe. Dla niektórych rejonów jednak nie ma dobrych informacji na ten rok. Chociażby w przypadku Kanady wszelkie zawinięcia statków wycieczkowych zawieszono aż do 2022 roku!

Tymczasem na rynku następowały dalsze przemiany własnościowe. Jak podawała niedawno Agencja Reuters, Royal Caribbean sprzedał właśnie swoją markę Azamara za 201 mln USD. Całość transakcji ma zamknąć się w pierwszym kwartale 2021 roku.

Są też przykłady wielkiej determinacji armatorów wycieczkowców w uruchomieniu swojej oferty. Jak zapowiedział operator Crystal Cruises zgodnie z prowadzoną polityką zdrowotną i bezpieczeństwa firmy o nazwie „Crystal Celan + 4.0” wszyscy pasażerowie będą musieli zaszczepić się co najmniej 14 dni przez zaokrętowaniem na statek kompanii.

Również i w Porcie Gdynia, pierwsze awizacje zawinięć wycieczkowców zapowiada się już na kwiecień. Jak podaje jedna z przedstawicielek przewodników wycieczek organizowanych dla pasażerów cruiserów, dla których zeszły sezon był stracony: „Dostajemy sygnały i awizacje zwinięć statków na kwiecień.  Liczymy, że sytuacja poprawi się i będziemy mogli w końcu normalnie w tym sezonie pracować i zarabiać”.

Rynek promowy i ro-ro

Dane zarówno z rynku promowego jak i czystych przewozów ro-ro w Europie w ostatnich tygodniach są coraz lepsze.

Na taki rozwój sytuacji wskazuje wielu z armatorów, między innymi Brittany Ferries, który ocenia wzrost przewożonych w ostatnim czasie tzw. trailerów na 40%.

Jednakże są linie pomiędzy Wielką Brytanią, Francją i Hiszpanią, które na skutek restrykcji nie są obsługiwane. Obecnie aż 4 jednostki Britanny Ferries stoją wyłączone z eksploatacji, w tzw. lay-up’ie.

Na skutek zawirowań powiązanych z efektem BREXIT’u następują kolejne przetasowania na liniach promowych w zachodniej Europie.

Britanny Ferries zwiększa podaż przestrzeni ładunkowej na trasie Irlandia – Francja.

Również z tego samego względu i spadku podaży ładunkowej pomiędzy Irlandią i Walią, Stena Line poinformowała w dniu 12 lutego, iż anuluje zawinięcia z walijskiego portu na okres tygodnia ze względu na czasowe przesunięcie promu na trasę Holyhead – Dublin.

Stena Line nie przedłużyła z DFDS umowy na czarter przestrzeni ładunkowej na linii Esbjerg – Immingham.

W ramach wieści z rynku skandynawskiego - szwedzki rząd podjął decyzję, że obcokrajowcy wjeżdżający do Szwecji będą zobowiązani do okazania negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2. Test nie może być starszy niż 48 godzin. Nowe przepisy weszły w życie w sobotę 6 lutego 2021 r.

Również i Grupa promowa Tallink poinformowała, że od wtorku 23 lutego aż do odwołania będzie wymagała od swoich pasażerów podróżujących do Finlandii negatywnych wyników testów na obecność koronawirusa (nie starszych niż 72 godzin) lub też stosownych zaświadczeń, potwierdzających wyzdrowienie z tej choroby w przeciągu ostatnich 6 miesięcy. Wymóg wynika z rekomendacji fińskiej służby zdrowia (Finnish Health Authority) adresowanej do wszystkich przedsiębiorstw żeglugowych, operujących promami pasażerskimi pomiędzy Finlandią a sąsiednimi krajami.

Na naszym krajowym rynku armator promów Polferries, czyli Polska Żegluga Bałtycka podała komunikat eksploatacyjny dla swoich pasażerów, dotyczący linii Gdańsk – Nynäshamn. Według niego następujące odejścia promów zostały anulowane:

19.02.2021 odejście promu Baltivia z Gdańska o godz. 18:00,
20.02.2021 odejście promu Baltivia z Nynäshamn o godz. 18:00,
22.02.2021 odejście promu Wawel z Nynashämn o godz. 18:00.

Prom Baltivia wykona natomiast dodatkowy rejs w dniu 21.02.2021, odejście z Nynashämn o godz. 18:00.

W dniu 19.02.2021 roku w Gdańskiej Stoczni „Remontowa” stały dwa promy armatora: „Nova Star” i „Wawel”.

Rynek tonażowy

Według zapowiedzi jednego z potentatów rynku ro-ro, przedsiębiorstwa żeglugowego Grimaldi, planuje się zamówienie „6 nowych jednostek do transportu samochodów, traktorów, ciężarówek i kontenerów”. Będą to duże, nowoczesne jednostki con-ro o długości około 250 m każda i nośności około 45 tys. ton. Armator jest aktualnie w trakcie negocjacji potencjalnego zamówienia z kilkoma azjatyckimi stoczniami. Poza tym w zakresie nowych budów nie było zbyt dużo większej aktywności. Natomiast w okresie ostatnich tygodni zezłomowano kilka jednostek ro-ro m.in.: Integrity (rok budowy 1992), Metropolis (1972 rok budowy).

Źródło: Grimaldi Lines

Radosław Marciniak