Dziesięciu inwestorów, prawie miliard euro zgromadzonego kapitału i trzy inwestycje infrastrukturalne to bilans dwóch lat działalności Funduszu Trójmorza - podsumował w środę Bank Gospodarstwa Krajowego. Podkreślił, że celem transgranicznych inwestycji jest poprawa infrastruktury na osi północ-południe.

Jak podał BGK, pomimo pandemii, w bardzo krótkim czasie od powołania Funduszu dokonano pierwszych inwestycji: pierwszej w październiku 2020 roku, a ostatniej w maju tego roku. Strategia Funduszu zakłada inwestycje w trzech obszarach: transporcie, energetyce i infrastrukturze cyfrowej.

Na razie w każdym z tych sektorów jest po jednej inwestycji. Wszystkie dotyczą więcej niż jednego państwa, co wpisuje się w strategię inwestycyjną Funduszu. "Jestem przekonana, że myśląc w ten sposób – o regionie jako całości, a nie o poszczególnych krajach, jesteśmy w stanie dużo lepiej, efektywniej odpowiedzieć na potrzeby naszych państw w tej części Unii Europejskiej" - zaznaczyła prezes Banku Gospodarstwa Krajowego i przewodnicząca rady nadzorczej Funduszu Trójmorza Beata Daszyńska-Muzyczka.

Jak wskazuje BGK, przez dziesięciolecia inwestycje infrastrukturalne w regionie skupiały się na efektywnym połączeniu Trójmorza z centrami przemysłowymi w Europie Zachodniej, natomiast infrastruktura łącząca kraje północne z południowymi (od Estonii po Chorwację) ma wiele zaległości. To znacząco obniża konkurencyjność regionu i uniemożliwia pełne wykorzystanie geograficznego potencjału, jakim jest położenie między trzema morzami – Adriatyckim, Bałtyckim i Czarnym - zauważono.

Pierwsza inwestycja w sektorze energetycznym

W maju tego roku Fundusz dokonał swojej pierwszej inwestycji w sektorze energetycznym i nabył udziały w spółce Enery Development GmbH. Spółka ta ma elektrownie słoneczne w Rumunii, Bułgarii, Czechach i na Słowacji. Dzięki pozyskanym środkom Enery zainwestuje ponad 1 mld euro w transformację energetyczną Trójmorza – poinformowano w komunikacie.

Inwestycją w sektorze infrastruktury cyfrowej jest budowa największego i najbardziej wydajnego energetycznie centrum danych w regionie bałtyckim. Projekt realizuje estońska spółka Greenergy Data Centers, której cyfrowe rozwiązania dostępne będą nawet dla 12 krajów regionu.

Pierwszą inwestycją Funduszu w obszarze transportu jest spółka Cargounit – lider rynku wynajmu lokomotyw, z siedzibą w Polsce. Spółka planuje rozszerzenie swojej działalności na kilka państw regionu, co pozwoli obniżyć koszty transportu w krajach Trójmorza.

Według szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW), wypełnienie połowy luki infrastrukturalnej między regionem Trójmorza a Europą Zachodnią wymaga nakładów w wysokości 3-8 proc. PKB rocznie do 2030 r. Jak podkreślono w komunikacie, środki publiczne i unijne nie pozwolą pokryć tych wydatków, uzupełnieniem dla nich będą środki prywatne. Wskazano, że to właśnie zwiększenie udziału inwestorów prywatnych w inwestycjach infrastrukturalnych jest jednym z powodów utworzenia w 2019 r. Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza (Fundusz Trójmorza).

Docelowo Fundusz Trójmorza ma wynieść 3-5 mld euro

BGK planuje, że docelowa wielkość Funduszu Trójmorza wyniesie 3-5 mld euro. "Obecnie w Fundusz zaangażowanych jest 10 inwestorów, większość z nich to regionalne banki rozwoju; jest też pierwszy inwestor prywatny. Liczymy, że prywatnych środków będzie coraz więcej. Prowadzimy rozmowy z inwestorami ze Stanów Zjednoczonych, Japonii, Korei, Australii i Kanady" - powiedziała Daszyńska-Muzyczka. Dodała, że projektów jest dużo. Doradca finansowy Funduszu zidentyfikował dotychczas ponad 180 projektów infrastrukturalnych.

Bank Gospodarstwa Krajowego jest pomysłodawcą, inicjatorem, współzałożycielem i głównym inwestorem Funduszu Trójmorza, który zakłada pozyskiwanie środków na inwestycje od instytucji rozwoju reprezentujących poszczególne kraje Trójmorza, od międzynarodowych instytucji finansowych oraz od inwestorów prywatnych jak fundusze emerytalne, które szukają długoterminowych inwestycji.

Fundusz jest międzynarodowym wehikułem inwestycyjnym, działającym na zasadach rynkowych, tj. mającym dawać zysk dla jego inwestorów. Środki funduszu są uzupełnieniem dla środków unijnych, a także budżetowych krajów Europy Środkowo-Wschodniej.