Stało się. Włochy zakazują wstępu dużym statkom wycieczkowym do Wenecji. Ograniczenia wejdą w życie na początku sierpnia, co potwierdził włoski rząd. Duże statki powodują szkody w ekosystemie Wenecji.

Wenecja to miasto na wodzie i 100 wyspach, które każdego roku odwiedzają miliony turystów. Miasto włoskie jest jednym z punktów na trasie dużych wycieczkowców. Unikatowy zespół urbanistyczny pełen kanałów i mostów stanowi jedną z najcenniejszych pozycji na liście światowego dziedzictwa ludzkości UNESCO. Turystyka jest podstawą gospodarki miasta oraz głównym źródłem zatrudnienia i dochodów mieszkańców Wenecji. Już od wielu lat mieszkańcy oraz branża narzeka na negatywny wpływ wycieczkowców wpływających do laguny w Wenecji. Głosy szczególnie zaczęły być donośniejsze po zderzeniu liniowca MSC Opera z 2679 pasażerami na pokładzie z niewielką łodzią turystyczną. Rannych było kilka osób, natomiast nabrzeże Canale della Giudecca zostało staranowane. Ponadto wycieczkowce wpływają też na ekosystem środowiskowy, w szczególności laguny weneckiej.

Jak się okazuje, widok dużych wycieczkowców w Wenecji będzie należał do przeszłości. Włoski rząd ogłosił, że duże statki turystyczne będą miały zakaz wpływania do laguny weneckiej od 1 sierpnia 2021 roku. Jest to następstwo wieloletnich ostrzeżeń, iż duże statki mogą spowodować nieodwracalne szkody w ekosystemie Wenecji. Zakaz dotyczy statków dłuższych niż 180 metrów (530 stóp) lub wyższych niż 35 metrów. Próg 25 tys. ton oznacza, że tylko małe promy pasażerskie i statki towarowe będą mogły korzystać z kanału Giudecca, wykluczając wszystkie statki wycieczkowe, które zazwyczaj ważą co najmniej cztery razy więcej i mogą osiągać ponad 200 tys. ton.

Decyzja ta następuje po latach wahań, natomiast agencja Reutersa donosi, że nowe regulacje nie były konsultowane z zarządcami statków i liniami wycieczkowymi. Statki nie będą mogły wpływać np. do płytkiego kanału Giudecca, który prowadzi obok Piazza San Marco, najsłynniejszego zabytku miasta.

- Przyjęty dziś dekret stanowi ważny krok dla ochrony systemu laguny weneckiej - powiedział w oświadczeniu włoski premier Mario Draghi.

Decyzja ta zapadła na kilka dni przed spotkaniem UNESCO w sprawie propozycji dodania Wenecji do listy zagrożonych miejsc dziedzictwa kulturowego. Jak informuje Deutsche Welle, Wenecja została umieszczona na prestiżowej liście w 1987 roku po tym, jak miasto zostało opisane jako "niezwykłe arcydzieło architektoniczne". Jednak organ ONZ stwierdził w zeszłym miesiącu, że miasto potrzebuje "bardziej zrównoważonego zarządzania turystyką". UNESCO zagroziło, że umieści Włochy na czarnej liście, jeśli nie wprowadzi zakazu wstępu dla statków wycieczkowych na teren Światowego Dziedzictwa UNESCO.

- Jestem dumny z zaangażowania, które zostało uhonorowane- powiedział minister kultury Dario Franceschini w tweecie ogłaszającym zatwierdzenie dekretu przez rząd.

Przepisy, które prawdopodobnie wpłyną na działalność firm wycieczkowych takich jak Carnival Cruises, przewidują rekompensaty dla firm i pracowników, którzy ucierpieli w wyniku zakazu –  podaje włoskie ministerstwo kultury cytowane przez agencję Reutersa. W kwietniu 2021 roku rząd premiera Mario Draghiego zatwierdził dekret o budowie terminalu poza laguną, gdzie mogłyby cumować statki pasażerskie o tonażu powyżej 40 tys. ton i kontenerowce. Zaproszenie do składania ofert na budowę terminalu zostało opublikowane 29 czerwca.

W międzyczasie dużym statkom kazano cumować w porcie przemysłowym w Margherze, ale to rozwiązanie pośrednie nie jest jeszcze gotowe, ponieważ w Margherze brakuje odpowiedniego miejsca do cumowania dla liniowców.

Wielkie fale niszczą fundamenty i lagunę

Aktywiści ekologiczni twierdzą, że gigantyczne statki tworzą wielkie fale, które niszczą fundamenty Wenecji i powodują poważne szkody w ekosystemie laguny. Miasto jest pozbawione dróg, a jego kanały są obłożone renesansowymi i gotyckimi budynkami. Takie obawy kolidują z interesami władz portowych i operatorów turystycznych, którzy twierdzą, że miasto potrzebuje biznesu oferowanego przez przemysł wycieczkowy.

Francesco Galietti, włoski dyrektor międzynarodowego stowarzyszenia CLIA, powiedział, że grupa z zadowoleniem przyjęła alternatywną trasę dla statków wycieczkowych i nazwał ostatnie posunięcie rządu "dużym krokiem naprzód".

Dlaczego ekosystem laguny jest tak bardzo wrażliwy? Laguna to duży, podmokły obszar przybrzeżny o ciągłym stanie niestabilności, który komunikuje się z morzem przez otwory lub wloty w taki sposób, że ruch wody w jej wnętrzu jest regulowany przez przypływ. W ten sposób morfologia laguny zależy od relacji i równowagi między ilością materiału stałego przynoszonego przez morze, system rzeczny słodkowodny oraz siły erozyjne fal i mórz. Warto podkreślić, że laguna wenecka to największy system lagun we Włoszech i jeden z największych na Morzu Śródziemnym. Otacza miasto Wenecję z ok. 53 tys. mieszkańców i ok. 20 mln turystów odwiedzających rocznie. Wzdłuż granicy laguny znajduje się także Chioggia z ok. 50 tys. mieszkańców i Mestre, ok. tys. mieszkańców i jest jednym z najważniejszych obszarów przemysłowych Włoch.