Rosyjskie tankowce coraz częściej próbują ukrywać swoje ruchy poprzez wyłączanie pokładowych systemów lokalizacyjnych. Istnieje podejrzenie, że towar przeładowywany jest z nich już na wodzie na jednostki innych krajów.

Rosyjskie tankowce z ropą i chemikaliami coraz częściej maskują swoje ruchy – wskazują analitycy Windward w raporcie wykonanym na zlecenie agencji Bloomberg. W ciągu tygodnia 18-25 marca analitycy naliczyli 33 takie przypadki, ponad dwukrotnie więcej, niż wynosiła średnia z zeszłego roku.

Według Windward większość przypadków wyłączenia przez rosyjskie jednostki lokalizatorów miała miejsce na wodach terytorialnych Rosji. Tymczasem międzynarodowe prawo morskie nakłada na handlowe jednostki obowiązek posiadania włączonego systemu automatycznej identyfikacji AIS podczas rejsu. Wyłączanie lub zakłócanie sygnału, tzw. „dark activity”, jest jedną z najczęstszych praktyk zmierzających do ukrycia prób ominięcia międzynarodowych sankcji w handlu.

Analitycy podkreślają, że dalsza izolacja Rosji i tamtejszej branży morskiej może spowodować, że będzie ona zmuszona do przyjmowania wszystkich dostępnych ofert, w tym także dotyczących działań przestępczych, co może spowodować nasilenie tego typu praktyk.

Specjaliści z Windward idą jednak dalej. Ich analizy pokazują, że rosyjskie statki z wyłączonymi transponderami w wielu przypadkach prowadzą operacje wspólnie z jednostkami nierosyjskimi, na co wskazują wzorce ruchów i prędkości. Może to oznaczać, że towary z Rosji wypływają na rosyjskich statkach, a następnie są przeładowywane na morzu na jednostki innych krajów, które nie są objęte sankcjami. Dane analityków pokazują, że liczba kontaktów między statkami nierosyjskimi, a rosyjskimi tankowcami, które trwały co najmniej trzy godziny, utrzymuje się na stałym poziomie. Do przeładunków ma dochodzić blisko portów, co stanowi także pewnego rodzaju przykrywkę dla działań jednostek. Windward wskazuje, że tłumaczy to przypadki statków, które w ostatnim czasie zawinęły do rosyjskich portów i na rosyjskich wodach terytorialnych po raz pierwszy, pomimo ogólnego trendu odwrotnego. Takich zdarzeń od czasu wybuchu wojny w Ukrainie Windward naliczył 22 – dotyczą one m.in. statków zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych i Niemczech lub obsługiwanych przez firmy z tych krajów. Analitycy podają w raporcie przykład: tankowiec zarządzany przez amerykańską firmę miał wypłynąć z jednego z chińskich portów 25 lutego, wpłynąć na wody terytorialne Rosji 3 marca, po czym po raz pierwszy w swojej historii zawinąć do portu w Nachodce. Następnie statek opuścił port, dryfował po rosyjskich wodach i 19 marca pojawił się w porcie we Władywostoku.

Windward jednak zaznacza, że taka działalność nie jest nielegalna nawet w świetle sankcji, może być co najwyżej budząca wątpliwości natury etycznej. Na dodatek amerykański zakaz importu rosyjskiej ropy uwzględnia 45-dniowy okres buforowy na anulowanie aktualnych kontraktów.

Fot. Depositphotos