Suwerenność, solidarność i konkurencyjność - to wyznaczniki naszej polityki energetycznej - napisał premier w liście do uczestników ogólnopolskiej konferencji "Bezpieczeństwo, regulacja i konkurencja na rynku energetycznym”, która rozpoczęła się w czwartek w Łodzi.

Prezes Rady Ministrów objął patronatem honorowym dwudniową konferencję na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, w której obok specjalistów z dziedziny prawa sektorowego z czołowych polskich uczelni biorą udział m.in. członkowie zarządu PKN Orlen i Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A.

Celem obrad jest zidentyfikowanie aktualnych wyzwań i kierunków zmian w zakresie bezpieczeństwa i regulacji na rynku energetycznym, a także konkurencji i ochrony konsumentów w tym sektorze.

W liście odczytanym przez wojewodę łódzkiego Zbigniewa Raua, premier Mateusz Morawiecki podkreślił, że "suwerenność, solidarność i konkurencyjność - to wyznaczniki polskiej polityki energetycznej".

Jak zaznaczył, energetyka to strategiczny z perspektywy państwa sektor, który siłą rzeczy musi podlegać regułom gry rynkowej, a jednocześnie jest działalnością gospodarczą. Elementy te mają - w opinii premiera - trojakie konsekwencje.

"Z jednej strony przedsiębiorstwa energetyczne zobowiązane są do stosowania się do regulacji UE wynikających z tzw. trzeciego pakietu energetycznego, zapewniającego odpowiednie warunki konkurencji na rynku energii. Z drugiej konieczne jest zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii, które może być zagrożone w przypadku zbytniego uzależnienia od tylko jednego źródła dostaw gazu ziemnego lub braku wystarczających mocy produkcyjnych w systemie elektroenergetycznym" - zaznaczył w liście.

Premier dodał, że - biorąc udział pod uwagę udział kosztów energii w wydatkach gospodarstwa domowego oraz w kosztach produkcji przemysłowej i tym samym w cenie produktu - konieczne jest ustalenie cen energii na takim poziomie, aby uwzględniały one interes obydwu stron - producentów i odbiorców. Zadanie to należy do Państwa, co zostało uwzględnione w strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju.

Morawiecki odniósł się do zagadnień zawartych w tytule konferencji - bezpieczeństwa, regulacji i konkurencji na rynku energetycznym.

"Jeśli chodzi o bezpieczeństwo, to na czoło wysuwa się gazoport w Świnoujściu, który w pełni otwiera Polskę na dostawy gazu z każdego zakątka świata. To wymierny symbol uniezależnienia się od jednego dostawcy i otwarcia na to, co w energetyce nazywamy konkurencją. Realizowany program budowy gazociągu Baltic Pipe stanowiącego część projektu korytarza północ-południe pokazuje, ze gaz może być transportowany z zupełnie innych kierunków niż do tego przyzwyczaiła się Europa" - podkreślił.

Zdaniem premiera, bezpieczeństwo energetyczne ma też wymiar wewnętrzny, polegający na zabezpieczeniu ciągłości produkcji energii i obronie polskich rodzin przed wykluczeniem energetycznym. "Rządowy program walki ze smogiem oparty jest na dwóch równie ważnych fundamentach - znacznym ograniczeniu niskiej emisji przy jednoczesnym zapewnieniu wszystkim obywatelom ekonomicznej dostępności energii elektrycznej i ciepła" - wyjaśnił.

Odnosząc się do zagadnienia regulacji rynku energetycznego, Morawiecki przypomniał działania na forum UE podjęte przez rząd już od 2015 r.

"W KE doprowadziliśmy do rewizji rozporządzenia o bezpieczeństwie dostaw gazu, co zaowocowało m.in. wprowadzeniem zasady solidarności czy mechanizmów zwiększających przejrzystość kontraktów na dostawy gazu z zewnętrznymi dostawcami. Udało się zainicjować prace nad zmianą w dyrektywie gazowej, mającą utrudnić budowę Nord Stream 2. Wskutek naszych działań znowelizowano tzw. decyzję IGA, do której udało się wprowadzić możliwość kontroli zgodnie z prawem UE umów międzyrządowych na dostawy ropy i gazu przed ich zawarciem" - podał.

Według premiera, regulacja to też zdolność Państwa do takiego kształtowania rynku energii, które uwzględniałoby cele i wartości, których realizacja na czysto rynkowych warunkach byłaby niemożliwa. Przykładem jest rozwój elektromobilności, który obecnie wydaje się nierealny, ale zastosowanie mechanizmów wsparcia może sprawić, że Polska będzie miała udział w rozwoju nowoczesnej motoryzacji.