• <

Port Jastarnia – pierwszy port II Rzeczypospolitej. Dziś port przyjazny dla rybaków, żeglarzy i turystów morskich

ac

03.03.2021 20:21 Źródło: własne
Strona główna Port Jastarnia – pierwszy port II Rzeczypospolitej. Dziś port przyjazny dla rybaków, żeglarzy i turystów morskich
Port Jastarnia – pierwszy port II Rzeczypospolitej. Dziś port przyjazny dla rybaków, żeglarzy i turystów morskich - GospodarkaMorska.pl
fot. Marek Grzybowski

Po raz pierwszy o Jastarni napisano w 1378 r. W piśmiennictwie pojawiła się jako Osternas, a później Hasternia. Obecna nazwa funkcjonuje od 1578 r. Dziś to port rybacki otwarty dla żeglarzy i morskich turystów. 

Z racji swojego położenia miejscowa ludność miała ścisłe związki z morzem. Przypuszcza się, że miejscowi zajmowali się nie tylko rybołówstwem ale również połowem fok. W XV wieku była Jastarnia Gdańska (wschodnia) oraz Jastarnia Pucka (zachodnia). Tu w 1938 r. ukończył kurs żeglarski Leonid Teliga i zdobył uprawnienia sternika morskiego na kursie żeglarskim w Wojskowym Ośrodku Szkoleniowym Yachtingu Morskiego. 30 lat później jako pierwszy Polak opłynął samotnie świat na SY „Opty”.  W zbudowanym przed wojną porcie aktywny był nie tylko ośrodek żeglarski. Silne były kaszubskie maszoperie (związki rybaków). Port w Jastarni miał też swój aktywny epizod w 1939 r. Tu przebazowano we wrześniu polskie trałowce „ptaszki” oraz samoloty Morskiego Dywizjonu Lotniczego z Pucka. Po wojnie wieś rosła i stała się miastem, chętnie odwiedzanym kurortem. 

Warto podkreślić, że port w Jastarni był to pierwszy tak kompletny obiekt morski zbudowany w czasach II Rzeczypospolitej. Port powstał w latach 1926-1931 według koncepcji Józefa Poznańskiego. Wykonane  z drewnianych pali nabrzeża, przetrwały aż do połowy lat 70. Zostały zastąpione żelbetonem. Przed 90. laty powstał port rybacki Jastarnia-Bór z basenem o powierzchni 8 ha i 16 ha terenów lądowych. Szybko doszły i inne funkcje. Zadomowił się tu Akademicki Klub Żeglarski i Wojskowy Ośrodek Szkoleniowy Yachtingu Morskiego. Działała przystań dla statków żeglugi przybrzeżnej. Port w Jastarni był pierwszą tego typu inwestycją morską II Rzeczypospolitej, która została zaprojektowana i wykonana w całości polskimi siłami w czasach Wielkiego Kryzysu.

O porcie i jego dzisiejszych wyzwaniach z Mirosławem Mońko, Kierownikiem Miejskiego Zarządu Portu Jastarnia rozmawia Marek Grzybowski z Bałtyckiego Klastra Morskiego i Bałtyckiego. 

Morski Port Jastarnia usytuowany jest na Zatoce Puckiej w środkowej części Półwyspu Helskiego. Sąsiaduje z portami w Helu i w Kużnicy. Czy to sąsiedztwo go nie przytłacza? 

Morski Port Jastarnia posiada łączną powierzchnię 31,5 ha. Zarządzają nim dwa podmioty: Urząd Morski w Gdyni poprzez Kapitanat portu Hel i Bosmanat w Jastarni i Gmina Jastarnia poprzez swoją jednostkę budżetową Miejski Zarząd Portu Jastarnia. Na terenie portu prowadzi swoją działalność Zarząd Główny Ligi Obrony Kraju.

Port jest niewielki, ale posiada dobre warunki do bezpiecznego cumowania jednostek rybackich, jachtów żaglowych i motorowych, a nawet niewielkich statków pasażerskich.  

Podstawowa infrastruktura portowa obejmuje nabrzeża: Wschodnie o długości 310 m, Zachodnie o długości 300 m, Pasażerskie o długości 50 m oraz łodziowe o długości 100 m. Akweny portowe chronione są przez falochron Wschodni o długości 100 m oraz Zachodni o długości 100 m. Do portu prowadzi dobrze utrzymany tor podejściowy od strony Zatoki Puckiej o długości 980m i głębokości 5 m. Dla jednostek pływających zawijających do naszego portu wystarczające  jest wejście do portu o szerokości 60 m. Mamy dobre połączenie z lądem. Od strony Redy i Helu prowadzi droga wojewódzka nr. 216, a  bezpośrednio do portu można dojechać ulicami Portową lub Rybacką.  

Na jakich aktywnościach koncentruje się życie portu? 

Nasz podstawowe funkcje gospodarcze portu to: rybołówstwo, żeglarstwo oraz żegluga pasażerska. W pierwszym przypadku zapewniamy miejsca postojowe oraz oferujemy przeładunek ryb bez ich składowania. Dla żeglarzy mamy wydzielony akwen na głównym basenie portowym. Jest to Przystań Jachtowa Jastarnia. Żegluga pasażerska zapewnia w sezonie połączenia na trasach Jastarnia – Gdynia i Jastarnia – Hel.  

Jak na port położony wśród innych portów Zatoki Puckiej, przystań jachtowa jest dość pojemna. Za którą część portu odpowiada Miejski Zarząd Portu? 

Miejski Zarząd Portu zarządza wydzieloną częścią portu. Na lądzie są to stanowiska remontowe dla jednostek pływających. Na wodzie są trzy pomosty pływające o długości 100 m każdy. Łącznie mamy 129 miejsc cumowniczych dla jachtów o długości do 20 m. W okresie zimowym świadczone są usługi zimowania jachtów na lądzie. Powierzchnia utwardzona pozwala na posadowienie 65 jachtów różnej długości. W okresie sezonu żeglarskiego funkcjonuje obiekt sanitarny: toalety, prysznice oraz pralnia. 

Jastarnia, jak Pan wspomniał, to jednak wciąż port rybacki. Łodzi ze skrótem na burcie JAS i numerem burtowym jest chyba kilkanaście? 

Obecnie przy nabrzeżach portowych cumuje 13 kutrów rybackich. Są  to jednostki o długości powyżej 15m. W Jastarni swoją bazę ma 22  łodzi rybackich. Są to jednostki do 15 m. Do dyspozycji rybaków oddano w 2012 r budynek magazynowy w którym znajduje się wydzielonych 8 boksów do przechowywania sprzętu rybackiego. Znajduje się tu dobrze  wyposażone zaplecze remontowe dla jednostek pływających. Jest stanowisko do mycia kadłubów i 5 stanowisk remontowych wyposażonych w postumenty do dystrybucji energii elektrycznej i wody. Jest także miejsce do selektywnego odbioru odpadów.  

Czyli w porcie są warunki do przeprowadzania remontów jednostek? 

Do obsługi jednostek pozwalających na przeprowadzanie remontów na wyposażeniu Miejskiego Zarządu Portu Jastarnia znajduje się bramownica samojezdna o udźwigu 65 t oraz żuraw słupowy o udźwigu 6,3 t. Do przewożenia cięższych elementów mamy wózek widłowy o udźwigu 3 t. Do dyspozycji rybaków jest również myjka wysokociśnieniowa i kompresor powietrza. Można wypożyczyć  rusztowania , stemple i podpory do posadowienia jednostek. Zapewniamy pełne wsparcie dla każdego, kto chce wyremontować jednostkę. 

Dzisiaj nie można pominąć problemów wiążących się z trudnościami  wynikającymi z pandemii Covid-19. Jak Zarząd Portu w Jastarni poradził sobie z ograniczeniami narzuconymi przez zarządzania regulujące ruch ludzi w porcie? 

W porcie Jastarnia przestrzegane są wszystkie nakazy sanitarne nałożone w związku z pandemią COVID -19. To przełożyło się na dobrą sytuację i zapewniło ciągłość funkcjonowania portu i usług portowych. 

Życzymy w nowym sezonie przetrwania pandemii Zarządowi Portu oraz jego klientom, żeglarzom, rybakom i turystom. Dziękuję za rozmowę. 


Dziękujemy za wysłane grafiki.