W poniedziałek 23 stycznia godzinie 12:00 w siedzibie Ministerstwa Infrastruktury rozpoczęła się konferencja, na której przedstawione zostały wyniki przeładunkowe polskich portów o strategicznym znaczeniu dla gospodarki państwa - Portu Gdańsk, Portu Szczecin-Świnoujście i Portu Gdynia.

Na konferencji pojawili się wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk, a konkretne rezultaty wypracowane przez porty przedstawili ich reprezentanci: Łukasz Greinke, prezes Zarządu Morskiego Portu Gdańsk, Daniel Stachiewicz, wiceprezes Zarządu Morskich Portów Szczecin-Świnoujście oraz Jacek Sadaj, prezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia.

Redakcja portalu GospodarkaMorska.pl uczestniczyła w wydarzeniu i relacjonowała je na żywo.

Zobacz też: Porty w Gdańsku, Gdyni i Szczecinie-Świnoujściu podają wyniki za rok 2021 [WIDEO]

Podczas konferencji przedstawione zostały szczegółowe informacje i statystyki z operacji portowych w 2022 roku. Już wiadomo, że pod względem wyników jest to bardzo dobry rok, na co wpłynęła koniunktura oraz inwestycje w portach, ale także czynniki zewnętrzne, jak wojna w Ukrainie.

W 2021 roku trzy największe polskie porty morskie na Bałtyku przeładowały łącznie 113 milionów ton towarów, co było wynikiem rekordowym i stanowiło 9-proc. wzrost w stosunku do roku poprzedniego. Na ogólny wynik złożyło się 53,2 miliony ton przeładowane w Porcie Gdańsk, 33,2 miliony ton w Porcie Szczecin-Świnoujście oraz 26,7 milionów ton w Porcie Gdynia. Bardzo możliwe, że w 2022 roku zeszłoroczne rekordy zostały pobite.

Jako pierwszy głos zabrał wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.

- Pobiliśmy kolejny rekord niezwykle spektakularnie - zaczął Gróbarczyk.

Porty przeładowały łącznie 133 mln ton, jest to wzrost o 18 proc. w stosunku do poprzedniego roku.

- Zeszły rok pokazał, jak istotne są polskie porty, jaką rolę odgrywają w kwestii bezpieczeństwa energetycznego - mówił Gróbarczyk. - To, co zostało zrobione w zeszłym roku pokazuje, jak duży jest potencjał i jak dobra jest organizacja. 

W porównaniu do 2008 roku w polskich portach przeładowano w zeszłym roku o 154 proc. więcej ton ładunków. Z wyjątkiem roku 2020, kiedy rozpoczęła się pandemia Covid-19, w polskich portach każdego roku realizowano lepsze wyniki.

Gróbarczyk podziękował zarządom portów. Wspomniał, że premier Morawiecki na bieżąco organizował spotkania, w których aktywnie uczestniczyły zarządy portów. Mówił także o operatorach realizujących operacje portowe. - Ogromne podziękowania dla wszystkich, którzy realizowali przeładunki. Nie tylko związane z energetyką, bo to nie tylko węgiel, gazowce i tankowce, ale cały element związany z energetyką dzisiaj zależy od portów - mówił Gróbarczyk.

- Po latach operatorów, którzy nie specjalizowali się w intratnych towarach, dzisiaj ich pozycja finansowa bardzo urosła, wzmocnili się, co jest dobrym probierzem na przyszłość - powiedział.

Na mównicę wszedł także podsekretarz stanu w MI Grzegorz Witkowski.

- 24 lutego ubiegłego roku, kiedy bolszewicka Rosja napadła na wolną Ukrainę, podskórnie wiedzieliśmy, że polskie porty odegrają wielką rolę. Myśleliśmy o zbożu, o Rudzie Żelaza z Krzywego Rogu. Pan premier Morawiecki przeciął nasze wątpliwości, było oczywiste, że nie będziemy handlowali z putinowską Rosją węglem, że porty będą musiały importować węgiel - mówił Witkowski.

- 7 tys. studentów na uczelniach morskich, których kształcimy w obecnej chwili, to są przyszli oficerowie, pierwsi oficerowie, kapitanowie, logistycy, ludzie, dzięki którym przeładunki są sprawnie i szybko przeładowywane. A przed nami kolejne inwestycje. W Świnoujściu powstają terminal kontenerowy i offshorowy, tam też będziemy potrzebować kadr - wspomniał Grzegorz Witkowski. Przypomniał także, że w polskich portach odbyły się przeładunki broni dla Ukrainy.

- Wszystkie znaki na niebie i na ziemi wskazują, że to będzie kolejny dobry rok dla gospodarki morskiej. Śmiem twierdzić, że w tym roku pobijemy nie tylko bolszewików, ale kolejne rekordy przeładunkowe - zakończył.

Prezentacja Portu Gdańsk, prowadzona przez prezesa Zarządu Morskiego Portu Gdańsk Łukasza Greinkego, rozpoczęła się od krótkiego wideo o porcie.

Tegoroczny wynik przeładunków w Porcie Gdańsk to 68,2 mln ton,  co stanowi wzrost o 28% i o +15 mln ton w stosunku do 2022 roku.

Łukasz Greinke powiedział, że Gdańsk jest portem nr 2 na Bałtyku, wyprzedzanym tylko przez rosyjską Ust-Ługę, co jednak może się zmienić przez embargo na rosyjską ropę.

Największy wolumen w przeładunkach w Gdańsku stanowiły paliwa płynne (+35,1% to 25 516 tys. ton), wzrost o 175,6% zanotował także węgiel, o 413% wzrosły przeładunki drewna, a o 133,2% przeładunki rud.

- Delikatne spadki zanotowaliśmy w grupie drobnicy skonteneryzowanej - niecały 2 proc. Duży wpływ na ten spadek miało embargo na towary przekierowywane do Rosji - mówił Greinke. - Lej ten został uzupełniony towarami w kontenerach na Ukrainę. Ten sposób zapakowania towaru jest najbardziej uniwersalny. Wymiana handlowa między krajami z uwagi na różnicę szerokości torów jest pożądany.

O 19 proc. wzrosły przeładunki zbóż - przeładowano ponad 2 mln ton, co jest rekordem w przypadku Portu Gdańsk.

- Polepszyły się nasze możliwości składowania towarów, operatorzy dozbrajają się w nowy sprzęt. Kolejny rok będzie jeszcze bardziej satysfakcjonujący - zapowiedział Greinke.

Prezes tłumaczył także, że przeładowywane w Gdańsku drewno pochodzi głównie z Czech i Słowacji, jest w porcie przepakowywane w kontenery i stamtąd wypływa w świat. Zmieniły się także przeładunki rud - wcześniej był to głównie import, teraz ze względu na wojnę w Ukrainie ruda żelaza jest z Gdańska także eksportowana.

Greinke powiedział, że w 2022 roku przekroczone zostały szacunki, które oscylowały w okolicach 60 mln ton. Port Gdańsk jest drugim portem na Bałtyku pod względem przeładunków i największym portem kontenerowym na Bałtyku. Port notuje także największą w Europie dynamikę wzrostu.

- Jesteśmy jedyny oknem importu surowców do naszych rafinerii. Bardzo duże znaczenie miały inwestycje zrealizowane przez port przede wszystkim w Porcie Wewnętrznym. Zrealizowaliśmy tam przeładunki 15 mln ton, a zazwyczaj było to 9 mln.

Terminal kontenerowy Baltic Hub przeładował 2,1 mln TEU. Greinke stwierdził, że delikatne spadki nie wpływają na inwestycje, a są czymś normalnym w przypadku inwestycji.

Od 2016 roku różni interesariusze Portu Gdańsk zrealizowali inwestycje sięgające blisko 5 mld zł. Kolejne 4 mld zł są już zaplanowane i będą realizowane w najbliższej przyszłości. Największy projekt - rozbudowa terminala kontenerowego Baltic Hub - jest już w realizacji.

Port Szczecin-Świnoujście był reprezentowany przez wiceprezesa Daniela Stachiewicza. Prezentacja również rozpoczęła się od wideo.

W portach Szczecin i Świnoujście przeładowano 36,8 mln ton, o 10,8% więcej niż w poprzednim roku. Do portów zawinęło łącznie 6 665 statków, ich łączny tonaż wzrósł o 4,6%.

- 36,8 mln ton pokazuje, że zespół portów Szczecin-Świnoujście był na 5 miejscu wśród portów na Bałtyku - mówił Stachiewicz.

Przeładunki węgla wzrosły o 50,8%, paliw o 42,5%, zaś LNG w Świnoujściu o 54,6%.

- W minionym roku rozładowano tam 4,4 mln ton gazu. W zeszłym roku tych największych gazowców zawinęło do Świnoujścia 58, to o 23 więcej niż w 2021. Plan na rok 2023 to ponad 60 gazowców. Jako Zarząd Portu jesteśmy na to przygotowani. Nasz partner, który odpowiada za operacje w bazie także kończy inwestycje, które pozwolą w 2023 roku przeładować ponad 8 mld m3 gazu, co stanowi około 1/3 gazu potrzebnego do zasilenia naszej gospodarki - komentował wiceprezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście.

W 2022 roku operatorzy ze Szczecina i Świnoujścia aktywnie uczestniczyli w odbiorach węgla z importu. Stachiewicz wspomina o inwestycjach realizowanych w bazie promowej w Świnoujście, który pozwoli na zwiększenie wolumenu transportowanego między Polską a Skandynawią.

W zeszłym roku portom Szczecin i Świnoujście zabrakło "dwóch ładowni statków" do pobicia rekordu, zaś w 2022 roku został on pobity w wyraźny sposób.

- Przed weekendem dostałem wstępne dane finansowe za 2022. Suma bilansowa przekroczona przez ZMPSiŚ to 3 mld. Niespełna 3 lata temu to było 1,4 mld zł. Wzrost generowany na poziomie ładunków jest wspomagany zwiększaniem wartości majątku narodowego, bo takim majątkiem są porty - mówił Stachiewicz.

Stachiewicz opowiedział także krótko o inwestycjach w portach. Trwa rozbudowa gazoportu, pojawi się dodatkowe stanowisko do odbioru gazu. Powstanie także terminal instalacyjny Orlenu dla morskich farm wiatrowych oraz głębokowodny terminal kontenerowy w Świnoujściu. Będzie on także wykorzystywany do przeładunku sprzętu wojskowego. Trwają także prace nad pogłębieniem toru wodnego do Szczecina do 12,5 metra.

Stachiewicz złożył także podziękowania operatorom i pracownikom portu.

- Chciałbym, żeby te wzrosty były dalsze, ale nie wiem, czy będą tak spektakularne - zakończył.

Na mównicę wszedł następnie Jacek Sadaj, prezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia. Prezentacja również rozpoczęła się od wideo.

Jacek Sadaj zaczął od przypomnienia, że w 2022 roku Port Gdynia obchodził jubileusz 100-lecia.

W 2022 roku Port Gdynia przeładował 28,2 mln ton, o 6% więcej niż w poprzednim roku. Jest to o ponad 91% więcej niż w 2013 roku. Sadaj wspomniał o tym, że podpisana została umowa z ICTSI, które będzie kontynuowało przez 30 lat przeładunki kontenerów w Gdyni.

Największe wzrosty zanotowała grupa węgiel i koks (3,4 mln ton, 174% więcej niż w 2022). Wzrosły także przeładunki drewna (o 109,1% więcej, łącznie 533,5 tys. ton) i inne masowe (0,42% więcej, 1 716,2 tys. ton). Jacek Sadaj mówi, że wzrosły znacznie przeładunki zbóż, a kolejne inwestycje mają jeszcze zwiększyć możliwości w tej grupie. W najbliższym czasie rozstrzygnięty zostanie przetarg na operatora terminala zbożowego.

Do Gdyni zawinęło 4 331 jednostek, średnio większych niż w ubiegłych latach. Gdynię średnio co 2 tygodnie odwiedzał kontenerowiec powyżej 300 metrów. Średni tonaż statków w porcie również wzrósł. O 8% więcej promów zawinęło do Gdyni - ich ilość wyniosła 1 016. O 23% zwiększył się średni tonaż masowców, o 13% wzrósł tonaż kontenerowców, a zawinięć statków ro-ro wzrosła o 32%.