Port Gdynia rozpoczyna świętowanie swojego stulecia i odkrywa karty dotyczące obchodów. Pomoże w tym młody, ale już ceniony gdyński artysta – Jan Rutka.

Obchodzący w tym roku stulecie Port Gdynia rozpoczyna celebrację jubileuszu. Jednym z języków, w jakim opowiedziana zostanie historia portu, będzie język sztuki. Dlatego też port nawiązał bliską współpracę z młodym gdyńskim artystą, Janem Rutką.

Promocja lokalnych artystów i charytatywna licytacja

Gdynianie i przyjeżdżający do miasta turyści mogą kojarzyć prace Jana Rutki z miejskich plakatów i innych grafik przedstawiających modernistyczną architekturę miasta. Sam Rutka, obecnie studiujący na piątym roku Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, jest gdynianinem w czwartym pokoleniu i podkreśla swoje przywiązanie do miasta i portu.

Doskonałe wyczucie charakteru miasta i portu sprawiło, że Port Gdynia zaproponował artyście współpracę przy obchodach 100-lecia portu. Choć będą one trwały przez cały rok, a zatem wiele graficznych elementów i prac dopiero powstanie, część z nich jest już gotowa i można je podziwiać. Jednym z nośników stał się specjalny kalendarz opatrzony pracami Rutki, który jest jedną z nagród w ogłoszonym przez Port Gdynia konkursie (o którym informujemy na końcu artykułu).

– Port i miasto były i są inspiracją dla artystów, którzy opisują rzeczywistość czy to w malarstwie, czy w rzeźbie. Dzisiaj, w stulecie powstania portu w Gdyni pragniemy to uczcić pracami jednego z gdyńskich artystów, Jana Rutki, który swoje dzieła poświęcił tematyce portowej, miejskiej, poświęcił ludziom, którzy i port, i miasto budowali – mówi Kazimierz Koralewski, wiceprezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia. – Dzisiaj, w stulecie portu, musimy pamiętać, żeby również działać pro bono. Jedną z prac Jana Rutki będziemy licytować. Dochód przekażemy na Hospicjum św. Wawrzyńca – zapowiada Koralewski.

Jak mówi Kazimierz Koralewski, prace Rutki są już także publikowane w innych materiałach folderowych i reklamowych związanych z jubileuszem Portu Gdynia. – Sztuka oparta o morze, port, warta jest szerokiej publikacji, zaznajomienia publiczności z tą twórczością. Stąd i my włączamy się w jej promocję poprzez wspieranie jednego ze znanych gdyńskich artystów – dodaje.

Potomek kapitana MS Batory

Jan Rutka interesował się sztuką, jak sam mówi, odkąd mógł trzymać w garści ołówek i rysować. Najbliższym mu tematem zawsze była architektura, w szczególności gdyński modernizm.

– Zaglądam w przeszłość. Staram się jak najmniej upraszczać. Największą inspiracją jest dla mnie okres przełomu wieków, art deco, moment, w którym zaczęła się kształtować Gdynia, czyli przejście z akademizmu do modernizmu. To w mojej ocenie najlepszy okres w historii sztuki – opowiada.

Artysta opowiada, że natychmiast przystał na propozycję współpracy z portem. – Gdyby nie port, nie byłoby Gdyni i nas tutaj. Czuję się zaszczycony, że mogę celebrować tak ważny jubileusz, jakim jest stulecie – mówi. Podkreśla także, że ma z portem mocne powiązania rodzinne, pokazując zdjęcia swojego prapradziadka na pokładzie statku MS Batory. – Mój prapradziadek przyjechał tutaj, gdy skończył szkołę morską w Tczewie, i zaczął pływać na SS Warszawa, a potem, po wojnie był kapitanem statku MS Batory. Z kolei mój drugi pradziadek osiadł w Gdyni z miłości do morza. Współtworzył tutaj grupę marynistów i malował krajobrazy portowe, nabrzeżne – opowiada Jan Rutka.

Prace, jakie tworzy Rutka, nawiązują do gdyńskiego modernizmu, przez co mają niepowtarzalny, gdyński charakter. W ramach swojej pracy dyplomowej artysta tworzy kilkumetrową grafikę szczegółowo przedstawiającą jego dzielnicę – Działki Leśne. Na grafikach tworzonych dla portu i miasta nie brakuje najbardziej charakterystycznych obiektów, a także znanych statków. – Statki są trudne, przynajmniej dla mnie, bo zawsze zajmowałem się architekturą, choć w gdyńskiej architekturze streamline, czyli nawiązanie do kształtu statków, istnieje. Skupiam się szczególnie na starszych konstrukcjach, pływających arcydziełach, jak MS Piłsudski, MS Batory czy Stefan Batory. To były nasze okna na świat i reprezentacja Polski na morzu. Wielu znakomitych artystów je współtworzyło, od zastaw stołowych aż po kształt. To jest piękno, które zostało już trochę zapomniane. Nie myśli się o statkach jako dziełach sztuki, mają tylko wartość użytkową – mówi artysta.

Skąd pomysł na współpracę z artystą przy obchodach stulecia Portu Gdynia?

– Fascynującą historię stu lat Portu Gdynia postanowiliśmy opowiedzieć w nowy, atrakcyjny sposób, który zainteresuje zarówno mieszkańców, jak i wszystkich, którzy licznie odwiedzają nasze miasto, wszystkich, którzy zakochali się w Gdyni. Obchody stulecia portu, dzięki któremu powstało nasze piękne miasto, będą miały wiele lokalnych akcentów. Jubileusz stulecia świętujemy tak naprawdę przez cały rok. Już 10 lutego w urodziny miasta zapraszamy serdecznie na otwarcie wyjątkowej wystawy w Muzeum Miasta Gdyni „Morze, miasto, port sztuką opowiedziane” – zaprasza Aleksander Wicka z działu marketingu gdyńskiego portu.

Konkurs

Ze sztuką i architekturą powiązany jest także wyjątkowy konkurs, jaki ogłosił Port Gdynia.

– W 1938 roku otwarty został budynek zaprojektowany przez Stanisława Odyńca-Dobrowolskiego, w którym aktualnie znajduje się siedziba Zarządu Morskiego Portu Gdynia – przypomina Aleksander Wicka. – Szukamy informacji i dokumentacji dotyczącej tego, którego dokładnie dnia budynek przy ulicy Rotterdamskiej 9 został oficjalnie oddany do użytku. Jeżeli mają państwo takie potwierdzone dane, zapraszam do kontaktu. Czekają nagrody, w tym unikalny kalendarz z dedykacją autora – zachęca Wicka.

Wszelkie informacje na temat dnia oddania do użytku aktualnej siedziby Zarządu Morskiego Portu Gdynia można przesyłać na adres konkurs@port.gdynia.pl.