Kolejowe korytarze humanitarne dla uchodźców z Ukrainy, budowa kolei dużej prędkości (KDP) oraz rozwój żeglugi śródlądowej były głównymi tematami rozmów wiceministrów infrastruktury Polski, Andrzeja Bittela, Marcina Horały i Marka Gróbarczyka z wiceministrami transportu Czech, Janem Sechterem i Václavem Bernardem. Spotkanie w Warszawie odbyło się 30 marca 2022 r.

Rozmowy na tematy bieżące skoncentrowane były na pomocy udzielanej przez sektor transportu obu państw uchodźcom z Ukrainy.

– Od początku wojny na Ukrainie do Polski przybyło już prawie 2,5 mln osób uciekających przed wojną. Konsekwentnie realizowane są działania pomocowe oraz wprowadzane ułatwienia w transporcie, m.in. dotyczące nieodpłatnych przejazdów koleją dla obywateli Ukrainy. Szczególnie teraz istotne jest, by działać wspólnie, na zasadach solidarności naszych narodów i koordynować szeroko zakrojoną pomoc. Jeszcze raz dziękujemy stronie czeskiej za wsparcie w organizowaniu przewozów kolejowych, w tym w szczególności organizacji korytarzy humanitarnych – powiedział wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel.

Obecnie obywatele Ukrainy po przekroczeniu granicy polskiej mogą nieodpłatnie korzystać z przejazdów w 2. klasie pociągów kategorii ekonomicznych TLK i IC. Od wybuchu wojny do 29 marca 2022 r. z miejscowości przy granicy z Ukrainą odprawiono w sumie ponad 1865 pociągów, zarówno specjalnych, jak i stałego kursowania. Rządy Polski i Czech działają wspólnie od pierwszego dnia konfliktu zbrojnego, niezwłocznie odpowiedziały na potrzeby uchodźców wojennych i natychmiast uzgodniły zapewnienie nieodpłatnie dodatkowej ilości taboru kolejowego przewoźników czeskich na terytorium Polski.

Kolej dużych prędkości

Projekt budowy szybkiego połączenia kolejowego pomiędzy Warszawą a Budapesztem, łączącego państwa Grupy Wyszehradzkiej (V4) – Polskę, Węgry, Czechy i Słowację jest inicjatywą zaproponowaną w 2018 r. Wpisuje się również w zwiększenie spójności z europejską siecią transportową poprzez budowę połączeń transgranicznych.

Obecnie trwają analizy określenia możliwych punktów przecięcia granicy PL-CZ na odcinku Katowice – Ostrawa.

– Kolej dużej prędkości w państwach Grupy Wyszehradzkiej powinna być spójna z systemami transportowymi państw zaangażowanych w projekt. Zapewni zrównoważony i synergiczny rozwój wszystkich gałęzi transportu ze szczególnym naciskiem na ich intermodalność. To niewątpliwie przedsięwzięcie, które może zmienić mapę transportową Unii Europejskiej na korzyść naszego regionu – powiedział wiceminister infrastruktury Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego.

Podmiotem odpowiedzialnym za rozbudowę polskiej sieci kolejowej o nowe elementy KDP w ramach budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego jest spółka CPK.

Rozwój żeglugi śródlądowej

Na spotkaniu omówione zostały także zagadnienia żeglugi śródlądowej, w tym budowy połączenia wodnego na odcinku Ostrawa – Kędzierzyn-Koźle oraz dotyczące poprawy żeglowności na Dunaju, Odrze i Łabie (w tym na Wagu). Jednym z najważniejszych obecnie tematów dotyczących rozwoju transportu w Europie jest rewizja wytycznych transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T). Polska i Czechy wspólnie wystąpiły do Komisji Europejskiej z wnioskiem o włączenie Odrzańskiej Drogi Wodnej na odcinku Kędzierzyn-Koźle – Ostrawa do sieci TEN-T.

– Łączące oba nasze kraje szlaki wodne są kluczowe nie tylko dla lokalnych, przygranicznych społeczności po obu stronach granicy, ale stanowią system naczyń powiązanych w skali całego kraju i europejskiej sieci dróg wodnych – powiedział wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk. Minister szczególnie akcentował potrzebę włączenia wspólnego PL/CZ odcinka do sieci TEN-T.

W skład sieci transportowej TEN-T wchodzą szlaki drogowe, kolejowe, lotnicze, morskie oraz rzeczne stanowiące najważniejsze połączenia z punktu widzenia rozwoju UE, a także punktowe elementy infrastruktury w postaci portów morskich, lotniczych, śródlądowych i terminali drogowo-kolejowych. Celem rozwijania sieci TEN-T jest zapewnienie spójności terytorialnej UE i usprawnienie swobodnego przepływu osób oraz towarów.