Odmrożenia światowych gospodarek po okresie „lockdown’u” przynoszą swoje efekty. Prognozuje się, że w najbliższym czasie bardzo duża część produkcji zostanie przekazana do transportu morskiego, co daje po raz kolejny nadzieję na poprawę rynków frachtowych. Obecną dynamikę  gospodarczą dyktuje nadal gospodarka chińska, która po przejściu pandemii na przełomie roku nabiera coraz mocniejszego tempa. Powinien zyskiwać między innymi segment masowców. Mocno podaż ładunkową w zakresie soi generuje aktualnie Brazylia. Zbliżają się też zbiory zbóż w Ameryce Północnej. W międzyczasie po boomie na zakup taniej ropy stawki frachtowe i czarterowe na tankowce tracą. Zresztą z problemami boryka się obecnie cały rynek związany z ropą naftową. Jasnym punktem i szansą, szczególnie dla Europy, w tym Polski pozostaje morska energetyka wiatrowa, rozwijająca nowy segment rynku energetycznego, ale również i tego żeglugowego. Jednak głównym motorem ciągnącym do przodu światową gospodarkę w kryzysie pozostają Chiny i wiele wskazuje na to, że swoją rolę w tym zakresie bardzo szybko i mocno wzmacniają.

RYNEK PRZEWOZÓW MASOWYCH

•    Rynek frachtowy
Mijające tygodnie stały pod znakiem korekt na rynkach frachtowych, ale większość przeprowadzonych przewozów analitycy BIMCO oceniali jako rentowne. Indeks BDI (indykator gospodarczy Baltic Dry Index, obrazujący stan przewozów na rynkach: Capesize, Panamax, Supramax) traci od miesiąca. Notowania z 11 września zakończyły się poziomem 1,267 punktów.  Szczególnie spadki były widoczne na rynku statków klasy Capesize. Mało podaży ładunkowej dla tego typu statków było na Północnym Atlantyku. Podobna sytuacja miała miejsce dla statków klasy Panamax. Ograniczona podaż ładunkowa wywierała presję na poziom stawek czarterowych. Według wielu maklerów frachtujących brak większego dopływu ładunków spowoduje dalsze zmiękczanie stawek frachtowych i czarterowych dla tego segmentu. Zróżnicowane sygnały płynęły dla jednostek klasy Ultramax / Supramax. Z jednej strony analitycy mówili, iż segment ten jest obecnie zbilansowany na linii popyt – podaż. Dobre wyniki reprezentował dla tego segmentu rynek śródziemnomorski i czarnomorski, zapewniające obecnie ładunki zboża ze względu na trwające nadal w tym rejonie świata zbiory. Rekordowe zbiory soi odnotowano też w Brazylii. Obserwowano też nadal silną podaż ładunkową rudy żelaza i słabnący import węgla na kierunku chińskim. Dla segmentu jednostek Handysize były to stosunkowo spokojne tygodnie z pojawiającymi się sygnałami obniżek stawek zarówno na rynku frachtowym jak i czarterowym. Niemniej jednak segment ten radzi sobie obecnie stosunkowo dobrze. Głównym motorem napędowym rynku światowego w przypadku ładunków masowych pozostawał rynek chiński dzięki silnie rozwijającej się tam produkcji. Odbicie parametrów produkcyjnych i konsumpcyjnych na tle reszty świata jest coraz bardziej widoczne.

•    Rynek tonażowy
W tygodniach 35 - 37 odnotowano sporą liczbę transakcji kupna – sprzedaży jednostek używanych. Głównymi kupującymi byli Chińczycy i Grecy. Ze względu na dość pozytywne sygnały płynące z rynków frachtowych, co do najbliższej przyszłości wiele wskazuje na to, że zapotrzebowanie na nowe statki masowe ze stoczni produkcyjnych odradza się. W  tygodniu 36 złożono w stoczniach dalekowschodnich zamówienia na 3 masowce o wartości kilkudziesięciu milionów dolarów amerykańskich. Jednakże do tej pory w przeciągu tych kilku miesięcy roku zamówiono jedynie 108 nowych jednostek, przy czym największą popularnością cieszyły się jednostki Handymax, których w tej liczbie było aż 62. Wzrost aktywności ogólnogospodarczej stymuluje również rynek złomowań statków masowych, ale nie jest on na tyle duży, aby zbilansować jeszcze rynek.

RYNEK OFFSHORE ENERGY

Wydobycie i konsumpcja ropy naftowej

Wydobycie i konsumpcja ropy naftowej nie biją w ostatnich tygodniach rekordów w zakresie wielkości. W zasadzie jedynie Chiny po mocnym spadku importowanej ropy naftowej od grudnia do kwietnia zwiększają przywóz tego surowca, korzystając z jego nadal niskich cen. Średnio dziennie importowanych jest do tego kraju 0,58 mln baryłek ropy naftowej. W ostatnich dniach ceny ropy nieznacznie zwyżkowały. W przypadku Brent cena na rynku wynosiła w ostatnich dniach lekko ponad 40 USD za baryłkę natomiast, jeśli chodzi o West Texas Intermediate (WTI) wynosiła około 38,21 USD za baryłkę. Aby dalej stabilizować ceny organizacja „OPEC +” nadal ograniczała ilość wydobycia surowca. Produkcja w USA była nadal zredukowana. Między innymi ze względu na również szalejący na przełomie miesięcy huragan Laura, który sparaliżował aktywności morskie na Zatoce Meksykańskiej. Dodatkowo USA zamierzała wzmocnić sankcje wobec Wenezueli, aby w dalszym ciągu niwelować eksport ropy naftowej z tego kraju do klientów z Europy i Azji. Podobne zaciskanie ograniczeń było wprowadzane wobec Iranu, w którym wbrew sankcjom pojawiały się przypadki ładowania zbiornikowców ropą. Statki, aby nie być odnotowanymi miały wyłączone transpondery AIS. Produkcja z wielu innych krajów niweluje starania poprawy cen ropy poprzez zwiększanie produkcji, co jeszcze nie tak dawno wpływało na obniżki cen. Niemniej jednak według analityków rynku ropy naftowej przewiduje się, że ceny surowca powinny stopniowo wzrastać, osiągając w 2021 roku znacznie większe stawki niż obecnie. W międzyczasie wiele z projektów jest opóźnianych lub ograniczanych. Przykładem są liczne plany zagospodarowań złóż prowadzonych na Morzu Północnym.

Wydobycie i konsumpcja gazu

Ze względu na huragan Laura również i wydobycie gazu na złożach Zatoki Meksykańskiej było wstrzymane. W międzyczasie rosyjska firma Novatek ogłosiła ambitne plany rozwoju programu wydobycia gazu a Arktyce - „Arctic LNG 2”. W tle tych wszystkich międzynarodowych wydarzeń i informacji Chiny podobnie jak na innych rynkach prowadzą politykę intensywnego pozyskiwania surowców po atrakcyjnych cenach, importując w okresie ostatniego miesiąca rekordowe w tym roku ilości gazu LNG głównie z kierunków rosyjskich i Indonezji. Pozytywnie rysująca się przyszłość dla rynku LNG ma swoje odbicie w zamówieniach na nowe statki do przewozu tego towaru. I tak na przykład rosyjski Novatek zamówił 6 statków o pojemności 174,000 cbm w południowokoreańskiej stoczni Daewoo właśnie pod kątem wspomniana projektu „Arctic LNG 2”. Oprócz tego odnotowano również kilka innych zamówień na gazowce do przewozu LNG, między innymi dla Vista Shipping.

Morska energia wiatrowa

Temat rozwoju morskich farm wiatrowych jest i nadal będzie głównym tematem przewodnim w zakresie impulsu rozwojowego oraz kwestii ekologicznych na całym świecie. Znaczące miejsce w rynku wywalczyły sobie już Chiny. Przykładowo władze Brazylii podpisały porozumienie z chińską firmą produkcyjną Mingyang Smart Energy w sprawie stworzenia całego kompleksu morskich farm wiatrowych na znakomicie nadającym się do tego celu warunkach na wybrzeżu. Tymczasem hiszpańska Iberdola oraz polska firma energetyczna Enea zakończyły we wrześniu rozmowy na temat wspólnego projektu rozwoju farm wiatrowych w wyłącznej strefie ekonomicznej Polski. Enea nie podała przyczyn zakończenia rozmów, które opierały się na podpisanym wcześniej liście intencyjnym dotyczącym współpracy. Poza tym wydarzeniem, miejmy nadzieję, że i u nas temat farm wiatrowych poza mocnymi deklaracjami przejdzie w fazę konkretnych i namacalnych działań i realizacji.

Rynek statków wsparcia (Offshore Support Vessels - OSV)

•    Kontrakty
Rynek dla segmentu statków wsparcia jest daleki od czasów swojej świetności. Zdobycie nowych, intratnych kontraktów jest trudne. Amerykański operator offshore firma „Hornbeck Offshore”ogłosiła awaryjny plan restrukturyzacyjny. Zresztą wiele z podmiotów rynku ma poważne kłopoty finansowe
i albo chyli się ku upadłości albo podejmuje też dramatyczne działania restrukturyzacyjne.

•    Rynek tonażowy
Sytuacja na rynku jednostek wsparcia offshore znacząca wpływa na aktywności w zakresie zamówień lub obrotu tonażem. Można powiedzieć, że rynek ten jest mocno zmrożony i nie ma tutaj zbyt wielu aktywności.

RYNEK PRZEWOZÓW ROPY

•    Rynek frachtowy
Po trwającym na wiosnę okresie prosperity dla tankowców nadeszły bardzo złe czasy w kwestii stawek frachtowych dla armatorów tych jednostek. Aktualne zapotrzebowanie na ropę naftową jest ograniczone a to głównie ze względu na nadal zalegające olbrzymie ilości tego surowca w wszelkiego rodzaju magazynach zgromadzone po niskich cenach jakiś czas temu. Osiągane przez armatorów zbiornikowców wyniki są na tyle niezadowalające, że uzyskiwane w większości przypadków przychody pokrywają w zasadzie jedynie koszty eksploatacyjne, tzw. OPEX lub też są nawet poniżej tych wartości. Wiele z tras obsługiwanych przez największe jednostki VLCC (Very Large Crude Carriers) odnotowały spadki stawek frachtowych nawet średnio o około 1/3. Te dane oczywiście wahają się pomiędzy różnymi armatorami. Niemniej jednak rynek spodziewa się poprawy w najbliższych tygodniach i miesiącach. Jednocześnie następuje stopniowe zmniejszania podaży pływających magazynów ropy naftowej. Na przełomie tygodni 36 i 37 jako pływające magazyny nadal było jednak wykorzystywanych 90 jednostek klasy VLCC, co nie zmieniło się w stosunku do tygodnia 35. Na początku tygodnia 37 raportowano, że 53 VLCC tkwiło w portowych kongestiach, czekając na obsługę. Bardzo ciężką sytuację na rynku armatorów tankowców obrazują przykładowe spadki cen akcji notowanych na nowojorskiej giełdzie papierów wartościowych NYSE w ostatnich dniach w stosunku do analogicznego momentu w zeszłym roku: Euronac (-33%), Frontline (-43%), Teekay Taankers (-54%), Scorpio Tankers (-73%)! Kolejne miesiące dla segmentu zbiornikowców mogą być bardzo trudne.

Rynek tonażowy

Rynek tonażowy powolnie reaguje na zmiany na rynkach towarowych. Dokonano kilku transakcji kupna – sprzedaży tankowców. Ilość złomowań tankowców jest natomiast nadal niewielka. Jednakże BIMCO prognozuje, że to niebawem zmieni się ze względu na coraz dłużej utrzymujący się słaby rynek frachtowy.