Międzynarodowy Fundusz Walutowy prognozuje wzrost światowego produktu krajowego brutto w 2021 roku na 6%. Ma to nastąpić dzięki postępującej akcji szczepiennej przeciwko pandemii, aktywizacji przemysłowo-usługowej oraz wielostronnym wysokim oczekiwaniom, co do rozwoju globalnej gospodarki w drugiej połowie roku. 

Na rynku kontenerowym nadal widoczne były pozytywne perspektywy. Prognozowane przez analityków rynku wzrosty wolumenu dostępnych ładunków skonteneryzowanych na 2021 rok wynoszą ponad 5%. Odnotowywano dalsze polepszanie się parametrów rynków frachtowych i czarterowych, ale w po okresie świątecznym nie miały już one aż tak dużej dynamiki jak to miało miejsce wcześniej. Do pełniejszego obrazu sytuacji na rynku kontenerowym dochodziły portowe kongestie i zauważalne na świecie opóźnienia związane z konsekwencjami wcześniejszej blokady Kanału Sueskiego.

Wzrosty frachtów miały miejsce również w segmencie jednostek wielozadaniowych i ciężarowców. 

Na rynku pojawiła się również informacja o łączeniu sił dwóch dużych armatorów flot tego segmentu: Jumbo Shipping oraz SAL Heavy Lift. Tym samym powstanie nowa handlowa potęga żeglugowa pod marką Jumbo – SAL – Alliance. 

Coraz lepsza sytuacja frachtowa miała miejsce na rynku przewozów ro-ro i promowych w zakresie ładunków. Natomiast przewozy promowe pasażerskie jak i wycieczkowe nadal cierpiały na skutek pandemii. Najbliższe tygodnie powinny przynosić stopniową poprawę tej sytuacji.

Na skutek poprawiających się warunków frachtowych coraz bardziej aktywizował się rynek kupna i sprzedaży statków z drugiej ręki (ang. S&P – Sale and Purchase). Rynek statków wysyłanych na złom, pomimo nie najlepszej kondycji w zakresie zasilania w tonaż przeznaczony do recyklingu dodatkowo słabł ze względu na narastający problem infekcji wirusem Covid – 19 w kluczowych regionach, zajmujących się tą działalnością. Na rynku nowych budów notowano wzrosty ilości kontraktów. 

W zamówieniu na początek kwietnia pozostawało 3,559 statków o nośności 167 mln ton. W samym tylko 2021 roku zakontraktowano już 169 statków o łącznej nośności 12,8 mln ton. 

W naszym cyklicznym raporcie na temat rynków żeglugowych analizujemy najważniejsze światowe trendy, publikujemy najświeższe informacje i ciekawostki dla wybranych segmentów jednostek pływających z uwzględnieniem danych z rynku lokalnego. W niniejszym raporcie przedstawiamy dane z okresu mijających czterech tygodni w odniesieniu do perspektyw poprzednich i przyszłych miesięcy.

RYNEK STATKÓW WIELOZADANIOWYCH I CIĘŻAROWCÓW

• Rynek frachtowy i czarterowy

Jak sygnalizują to analitycy rynku w drugim i trzecim kwartale roku należy spodziewać się dalszych wzrostów parametrów rynku dla statków wielozadaniowych. Podobnie jak w kontenerach nie ma być już to jednak tak dynamiczne tempo jak to miało miejsce w ostatnich miesiącach. W związku z tym stawki frachtowe jak i czarterowe nadal będą się polepszać, ale już znacznie wolniej.

Średni poziom stawek czarterowych (w USD) dla jednostek wielozadaniowych na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy wg Drewry.

Zgodnie z prognozami firmy analitycznej Drewry średnia dziennych stawek czarterowych podawanych w ramach Drewry Multipurpose Charter Index osiągnęły w marcu poziom USD 7,795, co było 15% więcej niż średnia z poprzedniego miesiąca oraz 21% więcej niż w tym samym okresie rok wcześniej. Dalsze perspektywy zakładają wzrost na poziomie około 6,5%, tj. do średniej 8,300 USD za dzień.

Również i Toepfer’s Multipurpose Index wskazał na dalsze wzrosty. Według tego indeksu miesięczny wzrost średnich stawek czarterowych dla badanego sektora tonażu wyniósł 7,6% i osiągnął poziom USD 8,902 (18% więcej niż rok wcześniej).

Średni poziom stawek czarterowych (w USD) dla jednostek wielozadaniowych o nośności 12,500 ton dla okresów czarterów od 6 do 12 miesięcy na przestrzeni ostatniego roku wg Toepfer Transport.

Przyczyn poprawy rynków frachtowych i czarterowych dla jednostek wielozadaniowych i ciężarowców jest co najmniej jak na razie kilka. Po pierwsze naturalny coraz większy wzrost gospodarczy i większy optymizm. Pomaga temu przynajmniej częściowe odblokowanie gospodarek po serii lockdown’ów. Duże znaczenie ma również nadal wzrastający rynek dotyczący inwestycji w morskie i lądowe farmy wiatrowe, poprawa sytuacji w innych segmentach żeglugi, tj. masowej, kontenerowej i ro-ro, które częściowo przejmowały ładunki obsługiwane przez statki wielozadaniowe i ciężarowce. Do innych przyczyn należy poprawa sytuacji inwestycyjnej w sektorze oil & gas offshore energy. 

• Rynek tonażowy

Ze względu na poprawiającą się sytuację na rynku frachtowym obserwuje się też coraz poważniejsze ruchy tonażowe operatorów i armatorów, którzy szukają okazji do powiększania swoich flot. Znana w branży firma AAL zakupiła na przykład w ostatnim miesiącu dwie jednostki typu G-Class.

Na początku zeszłego tygodnia doszło również do tzw. palenia blach dużego statku wielozadaniowego (ang. Heavy Lift Multipurpose Vessel) o nośności 62 tysięcy ton zamówionego z serii 4 takich jednostek przez Chińsko – Polskie Towarzystwo Okrętowe „Chipolbrok”. Była to inauguracja budowy tego statku w chińskiej stoczni Chengxi Shipyard Co. Ltd.

RYNEK PRZEWOZÓW KONTENEROWYCH

• Rynek frachtowy i czarterowy

Ostatnie tygodnie to nadal silna podaż ładunków skonteneryzowanych oraz ograniczona podaż dostępnego pod załadunki tonażu. Kolejny tydzień z rzędu obserwowano wzrosty stawek czarterowych. Dla czarterów 6 – 12 miesięcznych jednostek o pojemności około 7,000 TEU stawki urosły o około 2,3 % tydzień 14 do tygodnia 13, osiągając poziom USD 44,500. 

Dla jednostek o pojemności około 2,500 – 3,000 TEU angażowanych w czarterach o długości od 6 do 12 miesięcy dla tego samego okresu dzienne stawki czarterowe wzrosły o 3,3% i wynosiły na koniec tygodnia 14 średnio USD 29,000 (było to 38% więcej niż na początku roku).

Również dla mniejszego tonażu tzw. jednostek feederowych (dowozowych) dzienne stawki czarterowe miały w porównaniu tygodnia 14 do tygodnia 13 tendencję wzrostową. Dla jednostek o pojemności około 1,000 TEU w czarterach średnio 12 miesięcznych wzrosty te wynosiły około 2% (średni dzienny poziom stawek czarterowych wynosił USD 12,500). 

Od początku roku wzrost wyniósł natomiast 35%.  

W tygodniu 15 trend był kontynuowany.

• Rynek tonażowy

Wielu z armatorów nadal poszukiwało okazji na szybki zakup tonażu używanego. Ze względu na wysokie zapotrzebowanie i niską dostępność statków kontenerowych ceny używanych jednostek nadal wzrastały. Według wyliczeń średni trzymiesięczny wzrost cen kontenerowców wynosi od około 18% do 23%.

Bardzo dużo działo się również na rynku nowych budów. Według informacji z 30 marca znany inwestor żeglugowy, firma Seaspan dołożyła do swojego portfela zamówień 6 jednostek kontenerowych o pojemności 15,500 TEU każda. W tygodniu 14 odnotowano też zamówienia na 13 jednostek kontenerowych o wielkości 16,000 TEU dla MSC a także wiele zamówień jednostek dowozowych. W tygodniu 15 pojawiła się również informacja o historycznym, bo bardzo dużym zamówieniu nowych jednostek przez Hapag-Lloyd na kwotę 550 mln USD. Trwają przygotowania pod tę inwestycję – firma właśnie odbiera 150,000 nowych kontenerów (standardowych i chłodniczych). 

Obecnie, począwszy od czwartego kwartału 2020 roku w zamówieniu stoczni produkcyjnych pozostaje 230 kontenerowców o całkowitej pojemności 2,5 mln TEU. Do tej pory w samym 2021 roku zamówiono już łącznie około 70 jednostek. 

RYNEK PRZEWOZÓW PASAŻERSKICH i RO-RO

• Rynek morskich podróży turystycznych

Na całym świecie armatorzy wycieczkowców toczą gorące dyskusje na temat jak najszybszego powrotu ich statków do jak najbardziej normalnych warunków eksploatacji.

Wiele z publikowanych i udostępnianych rozkładów wskazuje na to, że pierwsze z rejsów mogą odbyć się już nawet w maju (np.: MSC, AIDA, TUI).

W USA liderzy branży (Carnival, Norwegian Cruise Line Holdings, Royal Caribbean Group  próbują dojść do porozumienia i konkretnych ustaleń z tamtejszymi organami odpowiedzialnymi za sprawy epidemiczne (ang. CDC – Centers for Disease Control and Prevention).  Rozmowy dotyczą wymogów szczepień i częstszego testowania pasażerów tak, aby mogło dojść do jak najszybszego i bezpiecznego rozpoczęcia sezonu turystycznych wycieczek morskich.

MSC Cruises zapowiada masowy program restartu swoich serwisów w Europie, który ma w głównej mierze przypaść w wakacje. Zamierzenia obejmują aż 10 jednostek. Ze względu na posiadane na obecnym etapie informacje, które z portów będą otwarte w sezonie dla ruchu turystycznego, firma odświeża ofertę tras i serwisów. O nowym otwarciu mówi też P&O Cruises, który zapowiada, że oczekując odbudowy rynku w grudniu 2022 roku zamierza wprowadzić do eksploatacji nową jednostkę o napędzie LNG.

• Rynek promowy i ro-ro

Pozytywne wieści spływają z rynku promowego i ro-ro. Dotyczy to realizowanych przewozów w zakresie transportu ładunków tocznych. Przewozy pasażerskie są jednak jeszcze mocno ograniczone, ale sytuacja wygląda tutaj nieco lepiej niż ma to nadal miejsce w mocno dotkniętej kryzysem branży wycieczkowej.

Pozytywne sygnały spływają zarówno z rynków Morza Północnego, Morza Bałtyckiego a także Morza Śródziemnego. Bardzo pozytywnie rozwija się transport do i z Irlandii oraz Wielkiej Brytanii.

Przykładem wzrostów są aktualne dane wynikowe właśnie opublikowane przez znanego duńskiego operatora – firmę DFDS. Według ostatniego raportu wzrosty przewozów w marcu 2021 roku były aż o 11,8 % lepsze niż w tym samym miesiącu roku 2020. Wzrosty na samych trasach do Wielkiej Brytanii wykazały u tego przewoźnika poziom 10%. Niestety ilość przewiezionych pasażerów dla marca 2021 roku była nadal o 77% niższa niż w 2020 roku. 

Prognozy na dalsze miesiące roku są jednak coraz bardziej optymistyczne.

• Rynek tonażowy

Realizacja informacji o zapowiadanym tzw. restarcie rynku pasażerskiego na wiosnę i lato  aktywizuje światowy tonaż zarówno promowy jak i statków wycieczkowych.

Jak informował w połowie kwietnia rynek, stocznia Fincantieri dostarczyła do armatora Viking Cruises statek „Viking Venus” o pojemności 930 pasażerów.

W tygodniu 14 odnotowano też zamówienie Storylines na nieduży statek wycieczkowy o nośności 1,254 ton z dostawą w 2024 roku.

Na koniec marca finalnie potwierdzono, że w ostatnich tygodniach odnotowano zamówienie 6 dużych jednostek ro-ro o nośności 45,700 ton i długości linii ładunkowej 4,700 metrów dla Grupy Grimaldi. 

Pomimo aktualnych polepszających się warunków tonażowych i frachtowych, liczony na przestrzeni ostatnich 3 miesięcy ruch cen statków ro-ro wynosi od około minus 1% do minus 3%.

Radosław Marciniak