Międzynarodowe kryzysy ukształtowały morską obsługę towarów w porcie w Hamburgu w 2022 roku. Hamburskie terminale obsłużyły 119,9 mln ton ładunków morskich. Oznacza to zmianę o minus 6,8 procent w porównaniu z rokiem poprzednim.

•  Wzrost przeładunku konwencjonalnych ładunków drobnicowych
  
•  Transport towarowy koleją utrzymuje się na poziomie
•  Trend w kierunku dużych statków jest kontynuowany

Przeładunek ładunków drobnicowych spadł do 83,7 mln ton (-5,8 proc.), jednak w tej grupie wzrosły przeładunki drobnicy konwencjonalnej, które zwiększyły się o 11,2 procent do 1,4 mln ton. Wśród ładunków masowych, które przeszły przez krawędzie nabrzeża w porcie w Hamburgu, odnotowano wynik 36,2 mln ton (-8,9 proc.). „Wojna w Ukrainie z towarzyszącymi jej sankcjami wobec Rosji, a także globalne problemy w łańcuchach dostaw spowodowane pandemią koronawirusa miały wpływ na przepustowość portu w Hamburgu w ciągu roku. Ponadto na początku drugiej połowy roku w porcie miały miejsce spory pracownicze, a jesienią bardzo wysoka inflacja, która spowodowała, że nastroje zakupowe konsumentów spadły do niskiego poziomu" – wyjaśnia Axel Mattern, członek zarządu Port of Hamburg Marketing e.V. W przypadku ładunków masowych niższe wolumeny wynikają bezpośrednio i pośrednio z zaostrzenia sankcji wobec Rosji. Spadki zanotowały zarówno ładunki przeładowywane ssakiem (np. zboża i pasze, -6,0 proc./6,0 mln ton), chwytnikiem (np. ruda i węgiel, -6,3 proc./20,2 mln ton), jak i ładunki płynne (-15,2 proc./10,0 mln ton).

Podczas gdy w ubiegłym roku odnotowano spadek liczby przeładunków masowych, port w Hamburgu przygotowuje się do nowych produktów i ilości. Transformacja w nowoczesny hub energetyczny już się rozpoczęła. "W lutym 2022 r. podpisaliśmy umowę z Air Products, największym na świecie producentem wodoru, w celu zbadania możliwości budowy kompleksowego łańcucha wartości wodoru w całym porcie w Hamburgu. W listopadzie Air Products i Mabanaft ogłosiły, że pierwszy niemiecki terminal importowy zielonego wodoru na dużą skalę zostanie zbudowany w porcie w Hamburgu na terenie Oiltanking Deutschland. Port w Hamburgu odgrywa zatem pionierską rolę w imporcie wodoru i pomaga zabezpieczyć dostawy do Niemiec", mówi Friedrich Stuhrmann, CCO w Hamburg Port Authority (HPA). Jednocześnie HPA jest na dobrej drodze, aby stać się portem neutralnym dla klimatu m.in. dzięki budowie lądowych systemów zasilania statków zarówno w terminalach wycieczkowych, jak i kontenerowych, dodał Stuhrmann.

Mieszany rozwój na przestrzeni roku

W porcie w Hamburgu w zeszłym roku krawędzie nabrzeża przekroczyło 8,3 miliona TEU (kontenerów dwudziestostopowych). Odpowiada to zmianie o minus 5,1 procent w porównaniu z rokiem poprzednim. Porównanie kwartałów pokazuje, że przeładunki kontenerów rozwijały się pozytywnie do pierwszej połowy roku. Jednak przeładunki gwałtownie spadły w drugiej połowie roku, a zwłaszcza w 4. kwartale (-12,3 procent). "Zwykle widzimy wzrost obrotów w ostatnim kwartale roku ze względu na zbliżające się Święta Bożego Narodzenia. W ubiegłym roku tak się nie stało. Głównymi tego przyczynami były zwiększone koszty energii i wysokie zapasy w przemyśle", wyjaśnia Mattern. W związku z tym import kontenerów morskich spadł o 6,1 proc. do 4,2 mln TEU. Dla porównania, w 2022 r. wyeksportowano 4,1 mln TEU, co oznacza minus 4,1 procent w porównaniu z rokiem poprzednim.

Chiny pozostają zdecydowanie partnerem handlowym nr 1

Lista 10 najlepszych krajów partnerskich na 2022 r. przynosi pozytywne niespodzianki. Przeładunki z Polską rozwijały się bardzo pozytywnie z 294 000 TEU i wzrostem o prawie 25 procent. To stawia ten kraj na 4 miejscu. Podobnie pozytywnie rozwijały się wolumeny obsługiwane w relacji z Finlandią. Na tym szlaku obsłużono w Hamburgu przeszło 213 000 TEU, co odpowiada wzrostowi o 22,3 procent. Finlandia zajmuje 6 miejsce. Ze wzrostem o 6,6 procent i 196 000 TEU w wymianie towarów z portem w Hamburgu, Kanada wysyła również pozytywny sygnał awansując z dwunastego na dziewiąte miejsce.

Tradycyjnie Chiny po raz kolejny prowadzą na liście 10 najlepszych krajów partnerskich w tym roku z 2,46 mln TEU (-3,8 procent). Na drugim miejscu znajdują się Stany Zjednoczone z 605 000 TEU, co odpowiada zmianie o minus 2,1 procent. Niemniej jednak liczba załadowanych kontenerów w ruchu z USA wzrosła o 0,6 procent do 540 000 TEU. Singapur konsekwentnie utrzymuje 3. miejsce z 423 000 TEU (-1,1 procent).

Na rozszerzonej liście krajów partnerskich pozytywnie wyróżniają się zarówno Sri Lanka, jak i Malezja. Malezja wspięła się na 13 miejsce ze wzrostem o 10,7 procent i obrotem na poziomie 177 000 TEU. Ze 128 000 TEU i wzrostem o 8,8 procent Sri Lanka awansowała na 17 miejsce. Podczas gdy Rosja zajmowała wcześniej 4. miejsce wśród najlepszych krajów partnerskich, obecnie kraj ten spadł na 27. miejsce z przeładunkami na poziomie około 80 000 TEU.  

Liczba zawinięć kontenerowców Megamax stale rośnie

Statki tzw. klasy Megamax o pojemności ponad 18 000 TEU zawijały w ubiegłym roku do Hamburga łącznie 234 razy. Zwiększyło to liczbę zawinięć o sześć procent. "Rosnąca liczba kontenerowców Megamax wyraźnie pokazuje, że dostosowanie toru wodnego przynosi nadal korzyści nawet przy chwilowo zmniejszonej głębokości.  Firmy żeglugowe szybko dostosowały się do nowych warunków", mówi Mattern. Połączenia w drugiej co do wielkości kategorii między 14 000 a 17 999 TEU również wzrosły o pięć procent. Jednak w klasie wielkości statku od 10 000 do 13 999 TEU liczba zawinięć spadła o 16,6 procent. Spowodowało to całkowity spadek o 1,2 procent do 486 zawinięć na duże kontenerowce.

Liczba zawinięć średnich kontenerowców o ładowności od 8 000 do 9 999 TEU (Very Large Container Ships) wzrosła o jedenaście procent. Do portu rzadziej przychodziły tylko mniejsze kontenerowce i feedery, zwłaszcza w drugiej połowie roku.

Przewozy na/z zaplecza portu pozostają praktycznie stabilne

Bliższe przyjrzenie się przeładunkom kontenerowym pokazuje, że za spadki w 90 procentach odpowiedzialne są przewozy w transhipmencie. Tu obroty spadły o 12,1 proc. do 2,90 mln TEU. Z drugiej strony ruch w relacji z zapleczem lądowym pozostał prawie stabilny. Wolumen TEU spadł tylko o 0,9 proc. do 5,4 mln TEU.

W podziale modalnym transportu w głąb lądu kolej utrzymała pozycję lidera. Ponad połowa wszystkich kontenerów nadal była przewożona koleją. Przy 50,5 procent (-1 punkt procentowy) ogólny wynik nieznacznie spadł. Transport szynowy z wynikiem na poziomie z 2,7 mln TEU pozostaje najważniejszym środkiem transportu w głębi lądu. Pomimo spadku o 2,8 procent kolej osiągnęła drugi najlepszy roczny wynik w swojej historii w tym segmencie.  

Patrząc pod kątem przewiezionej masy ładunków w relacji z zapleczem lądowym wynoszącej 47,3 miliona ton, udział kolei w podziale modalnym transportu wzrósł nawet o 1,1 punktu procentowego do 53,9 procent. To trzeci najlepszy wynik po 2021 i 2019 roku.

Perspektywy 2023

Utrzymująca się niepewna sytuacja na światowych rynkach utrudnia prognozę na 2023 r. "Mamy nadzieję, że globalna gospodarka znów się ożywi. Będzie to również wspierać i zwiększać przeładunki w porcie Hamburg", podsumowuje członek zarządu HHM Mattern. Jednocześnie wszystkie zainteresowane strony w Hamburgu będą aktywnie pracować nad transformacją w kierunku neutralnego dla klimatu, wydajnego i nowoczesnego portu.