Jednym z elementów obchodów 100-lecia Portu Gdynia jest emisja specjalnej srebrnej monety. Moneta o nominale 20 zł została wyemitowana przez Narodowy Bank Polski i przedstawia portret Tadeusza Wendy oraz plan portu. Została oficjalnie "zwodowana" żeglarskim zwyczajem przez przedstawicieli Portu Gdynia i NBP w zeszły piątek.

Z okazji obchodzonego właśnie 100-lecia Portu Gdynia Narodowy Bank Polski wyemitował specjalną monetę upamiętniającą o wydarzenie. Srebrny numizmat został wyemitowany w nakładzie sięgającym 12 tys. sztuk i w gdańskim oddziale NBP wyprzedał się w ciągu jednego dnia.  Jak zapewniają przedstawiciele Banku, monety wciąż można szukać w innych oddziałach oraz w sklepie internetowym NBP. Za pojedynczą monetę trzeba zapłacić 290 zł.

Moneta jest wykonana ze srebra o próbie Ag 925, ma średnicę 28,61 milimetra i waży 28,28 gramów. Upamiętnia powstanie Portu Gdynia.

Oficjalna prezentacja monety oraz jej „wodowanie” zgodnie z morską tradycją odbyły się w piątek 16 września na pokładzie Daru Pomorza w Gdyni. W uroczystości wzięli udział m.in. prezes i wiceprezesi Portu Gdynia – Jacek Sadaj, Maciej Bąk i Kazimierz Koralewski, Grzegorz Witkowski – podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, Wiktor Kamiński – dyrektor NBP Oddziału Okręgowego w Gdańsku oraz Paweł Szałamacha – członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego. Gościem specjalnym była Hanna Wenda-Uszyńska, wnuczka uwiecznionego na monecie inżyniera Tadeusza Wendy.

– Narodowy Bank Polski utrzymywał wzór tej monety w tajemnicy przez długi czas. Sami nie wiedzieliśmy do końca jak awers i rewers będą wyglądały, natomiast jesteśmy bardzo zadowoleni z tego, co widzimy – mówi Jacek Sadaj, prezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia. – Cieszymy się, że kolekcjonerzy, którzy będą w posiadaniu tej monety, będą mogli dowiedzieć się czegoś więcej o historii powstania portu.

Jak mówi Wiktor Kamiński, dyrektor NBP Oddziału Okręgowego w Gdańsku, zwykle proces projektowania i przygotowywania okolicznościowej monety trwa około dwóch lat, jednak w tym przypadku czas pracy był krótszy.

– Jest to moneta srebrna, oksydowana, co nie często się zdarza. W związku z tym wizerunki na awersie i rewersie monety są szczególnie dobrze widoczne – opisuje Wiktor Kamiński. – Na awersie, tam, gdzie widoczny jest ten pierwotny plan Portu Gdyni wraz z orłem z godła Rzeczpospolitej, zobaczycie państwo, że moneta jest częściowo błękitna. To pierwszy raz. Na rewersie mamy popiersie inżyniera Tadeusza Wendy, ale w tle widzimy współczesne żurawie portowe i suwnicę bramową taką, jaka istniała już właściwie przed wojną. Rewers pokazuje połączenie historii i teraźniejszości Portu Gdynia.

– 100 lat Portu Gdynia jest tematem bardzo atrakcyjnym jeśli chodzi o to, co robi NBP, czyli honorowanie ważnych wydarzeń i postaci z naszej historii. W związku z tym ta decyzja była oczywista: zdecydowaliśmy się wybić monetę z okazji 100-lecia portu – wyjaśnia Paweł Szałamacha, członek Zarządu NBP. – Jest na nią bardzo duży popyt. Moneta jest w sprzedaży od środy i być może jeszcze w niektórych oddziałach NBP poza Pomorzem jest dostępna. Temat bardzo interesuje Pomorzan, ale być może wewnątrz kraju kilka egzemplarzy jeszcze zostało – dodaje.

Podczas uroczystości „wodowania” monety goście podkreślali, że ma ona także pełnić funkcję edukacyjną i przekazywać historię samego Portu Gdynia, jak i jego budowniczych, którym przewodzili inżynier Tadeusz Wenda i minister Eugeniusz Kwiatkowski.

– Z tego co wiem, nie trzeba było długo przekonywać prezesa Glapińskiego i całego zarządu NBP do tego, aby włączyć się w uhonorowanie inżyniera Wendy, ale też innych bohaterów, bo mówimy też o Eugeniuszu Kwiatkowskim i innych, którzy przyczynili się 100 lat temu do podjęcia decyzji, wybudowania portu i sprawnego zarządzanie całym procesem inwestycyjnym. Doskonale wiemy, jak trudne są tego typu inwestycje. Oni mieli jeszcze ciężej, bo młode państwo polskie było jeszcze na tyle słabe, bez wiedzy i kapitału, że to, że poradzili sobie w tak krótkim czasie zasługuje na najwyższy szacunek – mówił Grzegorz Witkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.

Jedną z pierwszych osób, którym podarowano monetę, jest Hanna Wenda-Uszyńska, wnuczka inżyniera Tadeusza Wendy.

– Wiem, że z tyłu, za moimi plecami jest mój ukochany dziadek, inżynier Tadeusz Wenda, któremu ta moneta jest częściowo poświęcona. Częściowo, bo została wydana z okazji 100-lecia portu, który zbudował, nad którym pracował razem ze swoimi współpracownikami. Dzięki takim ludziom, wizjonerom, port istnieje – mówiła Hanna Wenda-Uszyńska. – Dzięki tej monecie historia pójdzie w świat. Następne pokolenia dowiedzą się i taki człowiek jak Tadeusz Wenda wyjdzie z cienia.

Emisja i „wodowanie” monety okolicznościowej upamiętniającej 100-lecie Portu Gdynia jest zaledwie jednym z elementów celebracji jubileuszu. Cały aktualny tydzień poświęcony został na konferencje – w Porcie Gdynia odbywa się Kongres Gospodarki Morskiej im. Tadeusza Wendy. Zaraz po nim rozpocznie się Forum Korytarza Transportowego Bałtyk-Adriatyk.

– Szereg wydarzeń przygotowaliśmy na 23 września. Zaczynamy od mszy świętej i odsłonięcia pamiątkowej tablicy. Następnie wszyscy zaproszeni goście, a przede wszystkim załoga Portu Gdynia, przemieszczą się w kierunku pirsu, na którym odsłonimy małą architekturę związaną z sylwetkami inżyniera Tadeusza Wendy i ministra Eugeniusza Kwiatkowskiego. Następnie czeka nas specjalne wydarzenie dla pracowników portu, podczas którego zasłużeni pracownicy zostaną wyróżnieni – opowiada prezes Portu Gdynia Jacek Sadaj. – Natomiast kulminacja wydarzeń nastąpi 27 września. Przygotowaliśmy na ten dzień wielką galę, która zamyka obchody 100-lecia. Mam nadzieję, że wielu gości, których serdecznie zapraszamy na to wydarzenie, będzie zadowolonych, kiedy postaramy się opowiedzieć 100 lat historii portu muzyką – opowiada prezes Sadaj.