We wtorek rząd m.in. o projekcie „Bezpieczny Bałtyk” i programie modernizacji służb

Na wtorkowym posiedzeniu rząd zajmie się projektem znanym pod roboczą nazwą „Bezpieczny Bałtyk”, w którym zawarto nowe rozwiązania dotyczące m.in. reakcji na potencjalne ataki na morzu. W porządku obrad jest również projekt ustawy o ustanowieniu programu modernizacji służb w latach 2026-2029.

Przygotowany przez MON projekt ustawy, który ma usprawnić działania Sił Zbrojnych na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa na polskich obszarach morskich oraz zapewnienia bezpieczeństwa na Morzu Bałtyckim, ma stworzyć podstawy prawne do prowadzenia poza granicami kraju działań patrolowych, odstraszających i monitorujących, a także zapewnić wzmocnienie ochrony infrastruktury krytycznej na Morzu Bałtyckim.

Podczas prezentacji założeń projektu w czerwcu wiceszef MON Paweł Zalewski informował, że zaprojektowane zmiany umożliwią np. wykorzystanie Marynarki Wojennej w taki sposób, jak „dzisiaj są wykorzystywane okręty Straży Granicznej, na naszych wodach terytorialnych czy w naszej strefie ekonomicznej na Bałtyku”. Dodał, że przepisy ułatwią m.in. udział polskiego wojska w natowskiej operacji patrolowania Bałtyku - Baltic Sentry.

Projekt zakłada też nowe rozwiązania dotyczące reagowania na incydenty na morzu, takie jak ataki na polskie okręty czy polską infrastrukturę krytyczną, w tym gazociąg Baltic Pipe oraz inne instalacje jak platformy wiertnicze czy farmy wiatrowe. W razie konieczności odparcia „bezpośredniego, bezprawnego zamachu” na tego rodzaju obiekty lub w „celu przeciwdziałania czynnościom zmierzającym bezpośrednio do takiego zamachu”, dowódca okrętu albo statku powietrznego miałby możliwość zdecydowania o użyciu uzbrojenia.

W porządku posiedzenia rządu znalazł się też projekt ustanawiający kolejny program modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa. Zakłada on, że w latach 2026-2029 rząd przeznaczy 11,4 miliarda złotych na zakupy sprzętu, środki łączności, uzbrojenie i inwestycje budowlane, dzięki czemu powstać ma m.in. ponad 100 nowych komend policji i straży pożarnej, kilkadziesiąt budynków zostanie zmodernizowanych. Do służb trafią nowe pojazdy, broń i wyposażenie funkcjonariuszy.

Ministrowie mają zająć się też projektem nowelizacji ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, który wdraża do polskiego porządku prawnego unijną dyrektywę NIS2 ws. cyberbezpieczeństwa oraz Toolbox 5G, czyli unijny dokument dotyczący bezpieczeństwa sieci 5G.

Celem jest dostosowanie przepisów do zmieniającego się krajobrazu cyberzagrożeń oraz zwiększenie odporności systemów informatycznych w kluczowych sektorach gospodarki. Nowe przepisy przewidują rozszerzenie kompetencji ministra właściwego do spraw informatyzacji, m.in. będzie on mógł wskazać dostawcę wysokiego ryzyka, czyli dostawcę sprzętu lub oprogramowania, który stwarza poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa, obronności, bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zdrowia i życia ludzi.

W porządku posiedzenia rządu jest też projekt nowelizacji ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych implementujący unijne rozporządzenie ustanawiające tzw. mechanizm CBAM, czyli graniczny podatek węglowy, mający zastosowanie do importu określonych towarów przywożonych na obszar celny Unii Europejskiej z sektorów cementu, energii elektrycznej, nawozów, żeliwa i stali, aluminium oraz wodoru.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia CBAM każde państwo członkowskie jest zobligowane do wyznaczenia właściwego organu do wypełniania funkcji i obowiązków wynikających z jego przepisów. Drugim celem ustawy jest utworzenie stabilnego zaplecza kadrowego i analitycznego, które będzie wspomagało proces podejmowania decyzji oraz przyczyni się do rozwoju istniejących narzędzi badawczych.

Kolejnym punktem w porządku obrad jest projekt ustawy o zarządzaniu danymi, który ma umożliwić pełne stosowanie unijnego Aktu w sprawie zarządzania danymi (DGA), który przewiduje możliwość ponownego wykorzystania danych chronionych, gromadzonych przez instytucje publiczne. Jak wskazano w ocenie skutków regulacji (OSR), zanonimizowane zbiory danych będą mogły otrzymać jedynie ściśle określone podmioty, tj. uniwersytety i inne instytucje szkolnictwa wyższego, instytuty naukowe prowadzące badania oraz organy administracji publicznej. Dane będą mogły być przekazane m.in. na potrzeby badań naukowych.

Zgodnie z harmonogramem podczas posiedzenia minister finansów i gospodarki przedstawi informację o działaniach podjętych w ramach procedury nadmiernego deficytu, która została uruchomiona wobec Polski i sześciu innych państw Unii w lipcu 2024 r.

Zgodnie z unijnymi regułami fiskalnymi deficyt państw członkowskich nie może przekraczać 3 proc. PKB, a zadłużenie nie może wynosić więcej niż 60 proc. PKB. W pierwszej połowie sierpnia Rada UE uruchomiła tzw. klauzulę wyjścia dla 15 krajów, w tym Polski, co oznacza, że jeśli kraje te przekroczą dopuszczalny poziom wydatków, Komisja Europejska i Rada mogą odstąpić od wszczynania procedury nadmiernego deficytu, o ile nadwyżka wynika ze zwiększonych nakładów na obronność. 

sno/ rbk/