Cztery lata temu, na posiedzeniu Organizacji Narodów Zjednoczonych, światowi przywódcy przyjęli Agendę 2030 w/s Zrównoważonego Rozwoju jako wspólny, ambitny plan mający zagwarantować naszej planecie stabilną przyszłość. Podczas szczytu klimatycznego oraz szczytu poświęconego Celom Zrównoważonego Rozwoju, które odbyły się podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ we wrześniu 2019 r., głowy państw odnowiły zobowiązania odnośnie wdrożenia Agendy 2030 oraz Porozumienia Paryskiego. Sekretarz Generalny ONZ w uwagach zamykających szczyt klimatyczny, podkreślił całościowe zobowiązanie sektora morskiego, które stanowi ogromny krok w kierunku bezpieczniejszej przyszłości. Żegluga przy wsparciu ram legislacyjnych IMO, odgrywa wiodącą rolę w działaniach na rzecz stabilnej przyszłości. Sektor ten jest niezwykle ważny dla zrównoważonego rozwoju, ponieważ zapewnia niezawodny i nisko-kosztowy transport 90% dóbr światowego handlu, jak również łączy narody i społeczności na całym świecie. Żegluga pomaga milionom ludzi wyjść z biedy, zapewniając im lepszy dostęp do podstawowych materiałów, ładunków i towarów. Państwa członkowskie, społeczeństwo obywatelskie oraz sektor morski współpracują na rzecz gospodarki przyjaznej środowisku naturalnemu i osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. IMO wyznacza światowe standardy w żegludze międzynarodowej. Organizacja przyjęła ponad 50 międzynarodowych instrumentów prawnych, które tworzą ramy legislacyjne dla bezpiecznej i przyjaznej środowisku żeglugi. IMO przyjęło i nadal opracowuje środki, w celu redukcji zanieczyszczeń ze statków, wdrażania Międzynarodowej konwencji o kontroli i postępowaniu ze statkowymi wodami balastowymi i osadami (Konwencja BWM 2004), ochrony rejonów polarnych, ograniczenia odpadów z plastiku, poprawy efektywności żeglugi poprzez elektroniczną wymianę informacji, jak również podejmuje działania, aby sprostać wyzwaniom związanym z cyfryzacją żeglugi i ze zwiększeniem uczestnictwa kobiet w branży morskiej. Z inicjatywy IMO, międzynarodowa żegluga jako pierwsza przyjęła obowiązkowe regulacje z zakresu efektywności energetycznej oraz normy związane z emisją gazów cieplarnianych. W 2018 r. IMO przyjęło wstępną strategię redukcji i eliminacji w jak najszybszym czasie emisji GHG ze statków. Poczynając od 1 stycznia 2020 roku, w sposób znaczący, z korzyścią dla zdrowia ludzkiego i środowiska, ograniczono emisję tlenków siarki. Nie byłoby to możliwe bez zobowiązań podjętych przez branżę morską i kluczowe podmioty łańcucha dostaw. Wysiłki związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu i zanieczyszczeniu powietrza stanowią dla IMO główny, zarówno krótko- jak i długoterminowy, kierunek strategiczny. Organizacja będzie nadal opracowywać właściwe, ambitne i realistyczne rozwiązania, mające na celu zmniejszenie wkładu żeglugi w zanieczyszczenie powietrza i jego wpływu na zmianę klimatu. Plan strategiczny IMO na lata 2018-2023 podkreśla, że Organizacja zobowiązuje się do pełnego poparcia Agendy 2030, oraz wspierania państw członkowskich w ich wysiłkach na rzecz jej wdrożenia. Podkreśla również, że IMO, państwa członkowskie, społeczeństwo obywatelskie oraz branża morska będą nadal wspólnie pracować, aby osiągnąć Cele Zrównoważonego Rozwoju. Podejście Organizacji związane z prezentacją swojego wkładu w Cele Zrównoważonego Rozwoju zilustrowano w Strategii IMO w/s SDGs (ilustracja pod tekstem). Strategia wyznacza główne kierunki wysiłków Sekretariatu na drodze dalszego włączenia celów do programu pracy i planowania, jak również ustanawia bardziej konkretne metody wspierania państw członkowskich w implementacji Agendy 2030 oraz wzmacniania roli IMO, a przez to branży morskiej, w zabiegach na rzecz zrównoważonego rozwoju, na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych gremiach. Rok 2020, dedykowany zrównoważonej żegludze, może stanowić wyjątkową szansę dla IMO i społeczności morskiej, aby przyjrzeć się tym zobowiązaniom i zaprezentować rolę branży morskiej w osiągnięciu Celów Zrównoważonego Rozwoju, w szczególności SDG 14, 13, 9 oraz 5, określonych w Strategii w/s SDG IMO. Ten rok jest również okazją do kontynuowania ubiegłorocznego przesłania związanego z SDG 5, i wykorzystania szans, jakie stwarza przyjęta przez Zgromadzenie rezolucja wzywająca do dalszych działań promujących równość płci w branży morskiej i osiągnięcie środowiska pracy bez barier. Przesłanie wskazuje również na przywiązanie IMO do celu SDG 9 (przemysł, innowacje, infrastruktura), które stanowi istotę zadań Organizacji. Działalność morska ma potencjał do wzmacniania i wspierania zrównoważonej gospodarki poprzez promowanie handlu morskiego oraz zawodu marynarza – dzieję się to za sprawą inwestycji w infrastrukturę portów, przez rozwój i wzmacnianie połączeń intermodalnych oraz ich zapleczy, przez zarządzanie i ochronę łowisk, badania nad produkcją energii offshore, oraz poprzez promocję turystyki. IMO przyczynia się do realizacji celu SDG 9 zapewniając ramy prawne, wspierając inicjatywy związane z budowaniem potencjału oraz stanowiąc dla państw członkowskich forum wymiany wiedzy i doświadczeń. Wymagania IMO dla żeglugi wyznaczają inwestorom i wynalazcom konkretny kierunek, w którym mogą podążać opracowując nowatorskie i przełomowe rozwiązania techniczne. Poprzez zapewnienie ram legislacyjnych dla zrównoważonego rozwoju przemysłu, IMO ma kluczowe znaczenie w odniesieniu do SDG 16 (pokój, sprawiedliwość, silne instytucje), niemniej jednak nie dokonałoby tego samodzielnie; w tym kontekście Zrównoważony Cel Rozwoju 17, czyli współpraca i partnerstwo, jest kluczową zasadą działania Organizacji. IMO aktywnie współpracuje z państwami członkowskimi, przemysłem, instytucjami finansowymi oraz innymi podmiotami, w celu realizacji indywidualnych projektów i inicjatyw zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym. Większość z tych przedsięwzięć jest skierowana do regionów rozwijających się, które zazwyczaj korzystają ze szkoleń, stypendiów oraz wizyt ekspertów technicznych. Najważniejsze przykłady ostatnich inicjatyw partnerskich podejmowanych w IMO obejmują projekty Globallast oraz GloFouling, które są nakierowane na bioróżnorodność morską. Z kolei, Global Industry Alliance, realizowany w ramach projektu GloMEEP, GMN-MTCC oraz GreenVoyage-2050, są inicjatywami partnerskimi związanymi z tematem emisji gazów cieplarnianych i zmianami klimatycznymi. W szerszym kontekście, IMO realizuje obecnie porozumienia o współpracy z ponad 60 organizacjami międzyrządowymi, jak również inne ustalenia z ponad 70 organizacjami pozarządowymi, w tym kluczowymi międzynarodowymi organizacjami i organami ekologicznymi. Wszystkie te przedsięwzięcia, jak również wiele innych inicjatyw partnerskich, w które włącza się IMO, w sposób znaczący przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju społeczności morskiej. Dodatkowo, poprzez międzynarodowe wydarzenia o kluczowym znaczeniu, takie jak Międzyrządowa Konferencja w/s Morskiej bioróżnorodności obszarów znajdujących się poza jurysdykcją krajową (BBNJ), 26 sesja konferencji stron (COP 26) ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz konferencja oceaniczna ONZ, Międzynarodowa Organizacja Morska będzie miała możliwość zaprezentować i wzmocnić wysiłki sektora morskiego podejmowane w ramach wdrażania Agendy 2030. Co więcej, te wydarzenia będą okazją dla Organizacji, aby w świetle dotychczasowych osiągnięć i bieżącej pracy, w międzynarodowej dyskusji, przedstawić propozycje ukierunkowanych działań na rzecz zachowania planety. Kitack Lim, Sekretarz Generalny IMO