Obserwując aktualny stan gospodarki morskiej w ujęciu globalnym często wskazuje się na już zauważalne skutki epidemii. Mimo, że na pełne opisanie rozmiaru zniszczeń i dokładnego obrazu gospodarki morskiej w momencie zakończenia epidemii jest za wcześnie, przedstawiane są dane obrazujące zmiany w wolumenie transportu morskiego, ilości i wartości produkcji i remontów, czy wreszcie opisujące dynamikę zmian w odniesieniu do portfela zamówień.

Wskaźniki ekonomiczne

Indeks ClarkSea spadł o 15% w ujęciu tydzień do tygodnia do 11 182 USD/dziennie, co stanowi najniższy poziom w tym roku. Średnia w bieżącym roku wzrosła o 53% w ujęciu rok do roku.

Kryzys związany z wybuchem pandemii Covid-19 trwa. Rezerwa Federalna (bank centralny Stanów Zjednoczonych) ogłosiła, że produkcja przemysłowa USA w kwietniu spadła o 11,2% w ujęciu miesiąc do miesiąca, jest to najostrzejszy miesięczny spadek od początku odnotowywania rekordów spadkowych. Stopa bezrobocia w USA wzrosła do 14,7% w kwietniu, co jest najwyższym poziomem od czasów Wielkiego Kryzysu, a prognozuje się, że w najbliższych miesiącach ma się ona jeszcze pogorszyć.

Chiński rząd podczas obrad Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych ( parlament ChRL) podał do wiadomości, że nie wyznaczy celu wzrostu PKB na rok 2020. Według danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego chiński PKB wzrośnie o 1,2% w 2020 roku.

Przemysł stoczniowy

Wybuch epidemii Covid-19 w dalszym ciągu wpływa na nastroje inwestorów na rynku nowych budów - dotychczas zgłoszono zamówienia na 215 statków w 2020 r., co w ujęciu rocznym oznacza spadek o 49% w stosunku do roku poprzedniego.

W sektorze bardzo dużych tankowców odnotowano kilka zamówień. Klienci Central Shipping złożyli zamówienie w stoczni Hyundai HI (Ulsan) na 2 tankowce VLCC, każdy o nośności 300 000 DWT. Statki te mają zostać wyposażone w tzw. skrubery czyli instalacje oczyszczania gazów spalinowych. Jednostki te mają być dostarczone w pierwszej połowie 2022 roku.

China Merchants zamówiła w stoczni Dalian Shipbuilding dwa statki VLCC o nośności 307 000 DWT, których dostawę zaplanowano na drugą połowę 2022 r. Jeden z zamówionych VLCC będzie wyposażony w system smarowania powietrzem (ALS - układ smarowania powietrzem jest jedną z energooszczędnych technologii, która rozprowadza pęcherzyki powietrza na dnie statku, tworząc stałą warstwę powietrza między kadłubem i wodą morską, poprawiając w ten sposób wydajność paliwa poprzez zmniejszenie oporu tarcia podczas pracy).

Z kolei Chipolbrok zawarł kontrakt ze stocznią Chengxi na budowę 4 statków wielozadaniowych (MPP) o nośności 62 000 DWT. Dostawy statków są planowane od końca 2021 roku.

Recycling statków

Po raz kolejny, na całym subkontynencie indyjskim, przedłużono okresy „lockdown”. Bangladesz przedłużył okres blokady do 30 maja, Indie do 31 maja, zaś Pakistan do 2 czerwca. Pomimo tego, restrykcje dla lokalnych firm zajmujących się recyklingiem statków zostały złagodzone i odbywa się ograniczona działalność recyclingowa.

W Turcji wprowadzone blokady nadal utrudniają działalność związaną z demontażem statków, jedynie statki holowane mogą wpływać do zakładów recyklingu. Lokalne poziomy cen statków przeznaczonych do recyclingu zaczynają rosnąć po początkowym spadku cen związanym z wybuchem epidemii Covid-19. Wynika to prawdopodobnie z poprawy na rynku krajowych cen stali. Warto przy tym jednak zauważyć, że zdolności przerobowe w zatwierdzonych przez UE stoczniach w Turcji szybko się zapełniają, co ogranicza armatorów, którzy powinni złomować statki zgodnie z przepisami unijnymi, w tym w szczególności Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1257/2013 (UE) z dnia 20 listopada 2013 r w sprawie recyklingu statków oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 i dyrektywę 2009/16 /WE.

Rynek czarteru na czas

W sektorze zbiornikowców odnotowano kilka transakcji w zakresie czarteru na krótki czas. Vitol podpisał umowę na czarter VLCC „FIDA" na okres 70-120 dni w wysokości 75 000 USD za dzień. Pertamina wyczarterowała na okres 3 miesięcy trzy jednostki klasy Aframax: „CARLTON”, „FORTIES” i „PIPER”, każdy ze stawką na poziomie 36 000 USD/ dzień.

W sektorze masowców, Cargill wyczarterował jednostkę klasy Kamsarmax „LETO” zbudowaną w 2010 roku na okres 14-16 miesięcy w cenie 9000 USD/dzień. SwissMarine wyczarterował zbudowany w 2009 roku statek klasy Panamax „AGRI QUEEN" na okres 11-13 miesięcy po stawce 8 600 USD/dzień, z opcją dalszego czarterowania w cenie 10 500 USD/dzień.

Rynek kontenerowców

Na rynku kontenerowców zapytania dotyczące tonażu nadal skupiają się głównie na sektorze feederów. Jak dotąd, zdecydowana większość działalności na rynku czarterowym koncentrowała się na Dalekim Wschodzie. Stawki czarterowe nadal spadały, największe spadki odnotowano dla kontenerowców o pojemności powyżej 4 000 TEU. Stawka czarteru na okres 6-12 miesięcy dla statku o pojemności 6 800 TEU spadła o 7% w ujęciu tydzień do tygodnia, osiągając poziom 13 000 USD/dzień. Stawka czarterowa na okres 6-12 miesięcy dla statku o pojemności 9000 TEU spadła o 4% do 24 000 USD dziennie. osiągając poziom $240000/dzień. Indeks stawek czarterowych wyniósł 44 punkty, reprezentując spadek o 21% w stosunku do początku marca bieżącego roku.

Rynek kupna i sprzedaży statków

Odnotowano tylko kilka transakcji na rynku kupna i sprzedaży tankowców. D'Amico sprzedał nieujawnionym nabywcom tankowiec „CIELO DI GUANGZHOU" (38 788 DWT, zbudowany w 2006 r. przez GSI Liwan) za 8,8 mln dolarów. Jest to porównywalne ze sprzedażą w kwietniu starszego o rok kontenerowca „ESTHER" (36 939 DWT, zbudowanego w 2005 r. przez Hyundai Mipo) za 9 mln USD, biorąc pod uwagę, że „ESTHER" został zbudowany w Korei. Tankowiec klasy Panamax „CHEMTRANS NOVA" (73 870 DWT, zbudowany w 2006 r. przez New Century SB) został sprzedany za 11,6 mln USD.

Na rynku kupna i sprzedaży masowców pojawiła się pewna aktywność w sektorze masowców klasy wielkościowej Capesize. Klienci Libery oddali do użytku indonezyjskim nabywcom jednostkę Capesize „CAPE BALTIC" (177 536 DWT, zbudowaną w 2005 r. przez Mitsui SB (Chiba)) za cenę w wysokości około 10,5 mln dolarów.

W sektorze jednostek klasy Handysize, klienci Jebsens Management sprzedali klientom Erasmusa dwie jednostki: „SWIFTNES" i „SHARPNES" (każdy o nośności 35 510DWT, zbudowane w 2015 r. przez Tsuneishi Cebu, C4x30T) za łączną sumę 26 milionów dolarów. Klienci SAM SA sprzedali statek „SAM PANTHER" (33 395 DWT, zbudowany w 2010 r. przez stocznię Orient, C4x30T) za 6,9 mln USD.

Rynek masowców

Na rynku masowców, z uwagi na fakt, że australijskie kopalnie węgla pozostają aktywne, stawki frachtowe na wschodzie dla jednostek klasy Capesize nieco wzrosły. Przeciętne zarobki dla tych jednostek nadal jednak kształtują się na poziomie poniżej 4 000 USD/dzień.

Rynek ropy naftowej

Zapasy ropy w Stanach Zjednoczonych spadły drugi tydzień z rzędu, zmniejszając się o 5,0 mln baryłek netto w ujęciu tydzień do tygodnia i osiągając poziom 526,5 mln baryłek. Cotygodniowe dane EIA (U.S. Energy Information Administration) wykazały zmniejszenie zapasów ropy o 5,6 mln baryłek w hali magazynowej Cushing, pomagając tym samym rozwiać obawy dotyczące ograniczonej przestrzeni magazynowej. Spadek zapasów ropy w USA w pierwszej połowie maja wynika z niższej produkcji ropy w USA (spadek o ok. 6% w ujęciu miesiąc do miesiąca do ok. 11,5 mln baryłek dziennie), spadającego całkowitego importu ropy w USA (spadek o ok 8% w ujęciu miesiąc do miesiąca do 5,3 mln baryłek dziennie) oraz niewielkiego wzrostu aktywności rafinerii w USA (o 0,5 mln baryłek dziennie w ujęciu tydzień do tygodnia).

Handel morski

Globalna produkcja stali spadła o 13% r/r do 137 mln ton w kwietniu, co świadczy o skali wyzwań stojących przed branżą w związku z Covid-19. Produkcja w Chinach utrzymała się na stałym poziomie w ujęciu rok do roku, podczas gdy w innych krajach spadła o 27% w ujęciu rok do roku, jest to najniższy poziom od lipca 2009 roku. W kwietniu, produkcja stali w Europie spadła o 25% r/r, w Japonii o 23% r/r, a w Indiach, które są trzecim co do wielkości producentem stali na świecie, o 64% r/r.

Tymczasem pojawiły się kolejne doniesienia, że Chiny mogą podjąć kroki mające na celu zmniejszenie importu węgla w drugiej połowie bieżącego roku, po zdecydowanym wzroście importu tego surowca w pierwszych czterech miesiącach roku (wzrost o 22% r/r; 96,2 mln ton).

Opracowanie: Wydział Przemysłu Okrętowego MGMiŻŚ na podstawie Shipping Intelligence Weekly Issue No. 1,423 22-May-2020 ISSN: 1358-8028 i in.