Do Portu Wojennego Świnoujście wszedł okręt zaopatrzeniowy Deutsche Marine, FGS Donau (A516). Jego obecność ma szczególne znaczenie, gdyż przejmie dowodzenie nad Stałym Zespołem Okrętów Przeciwminowych NATO (Standing NATO Mine Countermeasures Group 1, SNMCMG-1) od polskiego sztabu obecnego na ORP Kadm. Xawery Czernicki.

Jednostka spędzi w polskim porcie kilka dni. To okazja zarówno do odpoczynku załogi i uzupełnienia zapasów, ale też spotkań kadry polskiej i niemieckiej marynarki wojennej. Z dowódcą okrętu kmdr ppor. Stefanem Huber spotkał się zastępca dowódcy 8. Flotylli Obrony Wybrzeża kmdr Jarosław Kukliński.

W trakcie tego pobytu odbędzie się też uroczyste przekazanie dowodzenia nad zespołem okrętów NATO. Przez pół roku, od lipca do końca grudnia ubr., jego trzon stanowiły trzy polskie okręty, wspomniany okręt dowodzenia obroną przeciwminową ORP Kadm. Xawery Czernicki, a także trałowce ORP Drużno i ORP Hańcza. Większość sztabu stanowili również polscy oficerowie. W sumie w sojuszniczym zespole służbę odbywało 140 Polaków w ramach kontyngentu wojskowego PKW Czernicki. Podobnie jak główny polski okręt tego zespołu, zaopatrzeniowiec niemieckich sił morskich również ma za sobą służbę w SNMCMG-1, poprzednio w 2020 roku. Teraz spędzi pół roku w ramach pełnionej służby w składzie sił NATO, jako okręt flagowy. Na nim też będzie służył międzynarodowy sztab pod dowództwem kmdr. por. Artura Krügera, który przejmie obowiązki od kmdr ppor. Piotra Bartosewicza.

– Oczekiwania są wysokie zarówno w odniesieniu do nadchodzących manewrów, jak i możliwych rozmieszczeń. Działanie w międzynarodowym zespole, inna atmosfera, wymiana doświadczeń, poznawanie innych krajów i miast, a może nawet zawieranie nowych przyjaźni, to coś wyjątkowego. Nie mogę się doczekać, aby przeżyć to z moją załogą, która ciężko na to pracowała – powiedział niemiecki dowódca.

Fot. MW Niemiec

FGS Donau (A516) to okręt zaopatrzeniowy typu Elbe, znajdujący się w służbie od 1994 roku. Tak jak inne z tej serii, ma nazwę zaczerpniętą od rzeki płynącej przez Niemcy, w tym przypadku Dunaj. Ma 100,5 metra długości i 3 586 ton wyporności. Załoga liczy 40 osób, przy czym na pokład może przyjąć niemal drugie tyle, w tym pasażerów jak i zaokrętowany sztab. Osiąga prędkość do 15 węzłów, a napęd stanowi silnik wysokoprężny Deutz-MWM SBV o mocy 2562 kW i ster strumieniowy dziobowy. Jego zasięg działania wynosi 2 600 mil morskich. Choć jest to jednostka pomocnicza, posiada na swoim pokładzie uzbrojenie w postaci dwóch stanowisk rakiet przeciwpowietrznych Fliegerfaust 2 (MANPADS) i dwa zdalnie sterowane działka automatyczne MLG-27 27 mm.

Do głównych zadań tego okrętu należy wspieranie rodzimych i sojuszniczych jednostek morskich z dala od ich portów macierzystych, zapewniając im tym samym większą autonomiczność i pozwalając dłużej działać w morzu. Przewozi paliwo, prowiant, amunicję i inny sprzęt, a także zapewnia usługi medyczne. Może przewozić 700 m3 paliwa okrętowego, 60 m3 paliwa dla śmigłowców, 280 m3 wody słodkiej 160 ton amunicji i 40 ton innego wyposażenia, w tym żywności. Może też przyjąć do pięciu ton odpadów stałych, 180 m3 ścieków i 32 m3 oleju odpadowego.

W ramach półrocznej misji zespół przeciwminowy NATO wraz z FGS Donau będzie działał na Morzu Bałtyckim i Północnym, regularnie wizytując zaprzyjaźnione porty i ćwicząc z flotami państw gospodarzy. Kulminacją działań ma być udział w cyklicznych, międzynarodowych ćwiczeniach pk. Baltops. Przedtem niemieccy marynarze intensywnie się szkolili, aby przejść certyfikację pod kątem służby w sojuszniczym zespole. Ich misja potrwa do czerwca br., po czym będą mogli przejść na zasłużony urlop.

Głównym zadaniem okrętów Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO jest utrzymanie bezpieczeństwa żeglugi poprzez poszukiwanie, wykrywanie i niszczenie niebezpiecznych obiektów podwodnych. Poza tym istotnym zadaniem zespołu jest demonstrowanie solidarności członków sojuszu oraz realizacja jednego z najważniejszych wspólnych zadań czyli zapewnienia bezpieczeństwa morskich szlaków komunikacyjnych. W ten sposób okręty zespołu tworzą system obrony przeciwminowej na akwenach morskich określany mianem "Tarczy Przeciwminowej" dla Europy. Siły te mogą być także skierowane do wsparcia operacji antyterrorystycznych, akcji ratowania życia oraz reagowania w sytuacjach kryzysowych. Zespoły okrętowe należą do najbardziej efektywnych elementów tzw. sił odpowiedzi (NRF - NATO Response Force). Większość czasu zespoły te spędzają na morzu, między innymi zgrywając współdziałanie wchodzących w ich skład okrętów oraz uczestnicząc w manewrach z marynarkami państw członkowskich i partnerskich NATO.

Ogólny zakres zadań PKW Czernicki obejmował:

- utrzymywanie bezpieczeństwa żeglugi sojuszniczej przez poszukiwanie, patrolowanie i niszczenie niebezpiecznych obiektów podwodnych, głównie groźnego dla żeglugi arsenału zatopionego podczas obu wojen światowych, jak również oczyszczanie z min i innych niebezpiecznych obiektów podwodnych podejść do portów, akwenów ścieśnionych i szlaków żeglugowych;
- budowanie świadomości operacyjnej przez patrolowanie szlaków oraz prezentację obecności, jedności i determinacji Sojuszu Północnoatlantyckiego na akwenach Morza Bałtyckiego, Morza Północnego, Morza Norweskiego oraz wschodniej części Oceanu Atlantyckiego;
- eskortowanie cywilnych jednostek sojuszniczych poza obszar działalności operacyjnej;
- lokalizowanie, identyfikowanie, śledzenie i prowadzenie inspekcji wytypowanych jednostek pływających podejrzanych o prowadzenie działalności związanej z przemytem ludzi, broni oraz towarów.

Polska Marynarka Wojenna jest bardzo aktywna w aspekcie działań przeciwminowych w ramach NATO. To właśnie w nich rozpoczęły służbę w zespołach natowskich, robiąc to regularnie przez kolejne dekady. W SNMCMG1 działały niszczyciele min ORP „Mewa” (2001, 2005, 2010 i 2015), ORP „Czajka” (2003, 2007, 2010 i 2013), ORP „Flaming” (2003, 2005, 2011, 2014) i okręt dowodzenia obroną przeciwminową ORP „Kadm. Xavery Czernicki” (2010, 2013). Ta jednostka jako jedyna służyła też w SNMCMG2 w 2017 roku. Ponadto ten ostatni okręt ma za sobą służbę podczas operacji Enduring Freedom w 2002 roku, jeszcze wtedy jako okręt wsparcia logistycznego. W 2011 roku wziął udział (jak kilka innych polskich okrętów) w operacji antyterrorystycznej NATO pk. „Active Endeavour”, prowadzonej na Morzu Śródziemnym.