Siły Zbrojne Filipin rozpoczęły 39. edycję ćwiczenia pk. Balikatan. To największe, coroczne, dwustronne przedsięwzięcie szkoleniowe filipińskich sił morskich, z udziałem amerykańskiego sojusznika. Celem ćwiczeń jest umacnianie współpracy między USA i Filipinami, podkreślając traktat o wzajemnej obronie poprzez wzmocnienie współpracy wojskowej i gotowości między wojskami obu krajów w domenie morskiej. Manewry potrwają od 22 kwietnia do 10 maja.

W tym roku ponad 16 000 żołnierzy kilku państw bierze udział w tym ćwiczeniu. Głównymi uczestnikami są Filipiny i Australia, a przy tym pierwszy raz wezmą w nim udział kontyngenty z Australii i Francji. Do udziału w organizowanym jednocześnie międzynarodowego programu obserwatorów pod auspicjami filipińskiej armii zaangażowano 14 państw: Brunei, Kanada, Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Indie, Indonezja, Japonia, Malezja, Nowa Zelandia, Korea Południowa, Singapur, Tajlandia i Wietnam.

Podczas Balikatan 2024 uczestnicy wykonają szereg złożonych misji w różnych dziedzinach, w tym w zakresie bezpieczeństwa morskiego, wykrywania i namierzania, obrony powietrznej i przeciwrakietowej, dynamicznych ataków rakietowych, cyberobrony i operacji informacyjnych. Marynarka Filipin, Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych i Marynarka Francuska również przeprowadzą wielostronne ćwiczenia morskie w wyłącznej strefie ekonomicznej Filipin. „Balikatan” to wyrażenie w języku tagalog, które oznacza „ramię w ramię” i opisuje ducha corocznych ćwiczeń oraz bliską przyjaźń między Filipinami a Stanami Zjednoczonymi.

– Tegoroczne ćwiczenia Balikatan podkreślają nasze niezłomne zaangażowanie we wzmacnianie interoperacyjności i gotowości poprzez współpracę z naszymi przyjaciółmi, partnerami i sojusznikami. Wspólnie przyspieszamy nasz marsz w kierunku poprawy naszych zdolności wojskowych na rzecz bezpieczeństwa morskiego wraz z doskonaleniem innych kompetencji, aby skutecznie stawić czoła dynamicznym wyzwaniom we wszystkich dziedzinach – powiedział szef sztabu Sił Zbrojnych Filipin gen. Romeo S. Brawner Jr.

– Każdego roku ściśle współpracujemy z wyższymi przywódcami AFP, aby Balikatan stał się większym wyzwaniem. W tym roku zwiększyliśmy zakres, skalę i złożoność we wszystkich dziedzinach. Budujemy gotowość wojskową w pełnym zakresie działań sił połączonych i wspólnych operacji. To nasz najbardziej ekspansywny Balikatan w historii. „Balikatan" to coś więcej niż ćwiczenie; to namacalny dowód naszego wspólnego zaangażowania. Ma to znaczenie dla pokoju w regionie, dla stabilności w regionie. Kiedy zwiększamy nasze możliwości wzajemnego reagowania i obrony, wzmacniamy naszą zdolność do promowania bezpieczeństwa regionalnego i ochrony naszych wspólnych interesów – powiedział generał broni William M. Jurney, dowódca Sił Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych na Pacyfiku i oficer wojskowy USA odpowiedzialny za projektowanie, planowanie i prowadzenie ćwiczenia.

"Balikatan 2024" składa się z trzech głównych epizodów. Pierwszy obejmuje cztery połączone operacje obejmujące wszystkie domeny. Obejmuje to ćwiczenia w zakresie ochrony kluczowych terenów na wyspach Luzon i Palawan w celu wsparcia obrony terytorialnej, czy zadania w zakresie użycia i namierzania szybko poruszających się celów dalekiego zasięgu, możliwości precyzyjnego uderzenia i wykorzystanie systemów pokładowych do namierzania zagrożeń, śledzenie zagrożeń powietrznych i namierzanie ich za pomocą wielu systemów obrony powietrznej i przeciwrakietowej. Zaplanowano także integrację działań sił powietrznych i lądowych w celu zwiększenia świadomości na temat sytuacji w zakresie bezpieczeństwa morskiego. Ćwiczenia zakończą się atakiem na cele reprezentujące siły wroga i w kulminacji ich "zatopienie". Scenariusz zakłada walkę z wrogiem działającym w domenie morskiej.

Obok części "w terenie", elementem ćwiczeń jest także prowadzenie działań w zakresie cyberbezpieczeństwa, mających na celu wzmocnienie dwustronnych zdolności obronnych chroniących krytyczną wojskową i cywilną infrastrukturę informacyjną. Działania mają na celu zwiększenie umiejętności personelu w zakresie planowania operacji w każdej domenie, we współpracy z sojusznikami. Zakres dotyczy także przygotowań już pod kolejną, przyszłoroczną edycję ćwiczenia, jak i podsumowania tygodniowej gry wojennej, przeprowadzonej przez siły zbrojne USA i Filipin na początku kwietnia. Ich celem było zsynchronizowanie zsynchronizować zdolności i udoskonalenia umiejętności w zakresie operacji informacyjnych obu państw.

Ostatnim elementem ćwiczeń jest przedsięwzięcie filipińskiej i amerykańskiej grupy zadaniowej ds. operacji cywilno-wojskowych, realizowane od końca marca w zakresie humanitarnej pomocy obywatelskiej w pięciu lokalizacjach na zachodnich i północnych Filipinach, a zakończenie projektów ma nastąpić do końca Balikatan 2024. Personel wojskowy wspólnie budują i ulepszają infrastrukturę lokalną; dzielenie się umiejętnościami medycznymi ratującymi życie; oraz wzmacnianie więzi wojskowych ze społecznościami lokalnymi. Przykładem tego było wzięcie udziału przez żołnierzy obu państw w akcji charytatywnej. 13 kwietnia przekazali telewizory, laptopy i inny sprzęt urzędnikom władz lokalnych, przywódcom religijnym i społeczności szkolnej, aby poprawić warunki nauki w szkole podstawowej San Agustin w San Fernando, w prowincji La Union.

Filipiny w ostatnim czasie zwiększyły aktywność w zakresie współpracy z innymi państwami, celem wzmocnienia zdolności obronnych w zakresie ochrony terytorium i domeny morskiej. Szczególnie rzuca się tutaj w oczy zagrożenie ze strony Chin. Władze państwa regularnie dokonują prowokacji wymierzonych w filipińskie jednostki cywilne i straży wybrzeża, jak ataki z użyciem armatek wodnych i blokada tras morskich. Wynika to z zakusów Pekinu wobec terenów spornych na Morzu Południowochińskim, oficjalnie kontrolowanych przez Manilę. Prawdopodobnie, jak w przypadku poprzedniego ćwiczenia Filipin z państwami partnerskimi, "Balikatan 2024" spotka się z krytyką chińskich władz, rzucających oskarżenia o agresywne działania koalicji.