Wykonawca zbiornika Racibórz Dolny w związku ze stanem alarmowym Odry wycofał z budowy pracowników i sprzęt – podały w piątek Wody Polskie. Jak zapewniły, nie ma jednak większego zagrożenia, położony powyżej budowy polder Buków wypełnia się w ograniczonym zakresie.

Według ostatnich zapowiedzi budowany zbiornik Racibórz Dolny będzie mógł przyjąć ewentualną falę powodziową w styczniu 2020 r.; potem potrwają jeszcze jego wykończenia.

Jak przekazała PAP w piątek rzeczniczka Wód Polskich Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach (RZGW) Linda Hofman, ze względu na wysoki stan rzeki Odry w jej zasadniczym korycie (przylegającym do powstającego zbiornika) i osiągnięcie przez nią stanu alarmowego w pobliskich Chałupkach, wykonawca prac budowlanych zbiornika „powziął decyzję o ewakuacji placu budowy”.

„Oznacza to, że ewakuowano zespół personalny oraz maszyny i sprzęt potrzebny do realizacji inwestycji. Nie ma więc zagrożenia dla ludzi, dla sprzętu – dla samej inwestycji na ten moment zresztą również” - zaznaczyła Hofman.

Jak wyjaśniła, w ostatnim czasie poziom Odry - wezbranej po opadach - ustabilizował się, a położony powyżej budowanego zbiornika Racibórz tzw. polder Buków zaczął w czwartek w ograniczonym stopniu napełniać się samoistnie – po osiągnięciu określonego poziomu rzeki. „To działanie typowe” - podkreśliła rzeczniczka gliwickiego RZGW.

Wskazała, że aby polder mógł przyjąć ew. falę krytyczną, potrzebna byłaby ingerencja jego obsługi – położenie klap przepustowych.

„W tym momencie zadziałał ten pierwszy mechanizm: po uzyskaniu przez Odrę określonego poziomu polder zaczął się napełniać w jednym swoim miejscu. Natomiast Wody Polskie nie podjęły decyzji o położeniu jego klap w celu przyjęcia ewentualnego nadmiaru wody z rzeki Odry – bo nie ma obecnie takiej potrzeby. Sytuacja w regionie generalnie stabilizuje się” - uściśliła Hofman.

Z piątkowych porannych wskazań wodomierzy na Odrze wynikało, że w Chałupkach (powyżej zbiornika Racibórz) poziom wody przekraczał stan ostrzegawczy, sięgając 395 cm (przy poziomie alarmowym 420 cm), natomiast w Raciborzu-Miedoni (znacznie poniżej zbiornika) stan alarmowy 600 cm był jeszcze przekroczony o 48 cm.

Z piątkowych porannych informacji służb kryzysowych wojewody śląskiego wynikało, że miniona noc była w regionie spokojna: mimo niewielkich opadów służby ratownicze nie podejmowały już nowych interwencji. Synoptycy przestrzegli w czwartek wieczorem, że do piątkowego wieczora na południu woj. śląskiego może jeszcze spaść miejscami od 30 mm do 60 mm deszczu. Mogą też wystąpić burze z porywami wiatru do 60 km/h.

O przekroczeniu półmetka budowy zbiornika Racibórz Dolny gliwicki RZGW informował w październiku ub. roku. W październiku 2016 r. RZGW odstąpił od kontraktu z prowadzącym prace od 2013 r. pierwotnym wykonawcą, firmą Dragados. Następnie wykonał pozostałą część projektów wykonawczych oraz roboty zabezpieczające i niwelujące stratę sezonu budowlanego - z dotychczasowymi podwykonawcami.

Przetarg na wykonanie brakujących prac ruszył w kwietniu 2017 r., a z końcem listopada 2017 r. RZGW podpisał umowę na dokończenie zbiornika z konsorcjum Budimeksu i firmy Ferrovial Agroman. Wartość kontraktu wynosi 734,85 mln zł netto. Budimex ma 95-proc. udział w konsorcjum, a Ferrovial Agroman - 5 proc. Określony przy podpisaniu umowy termin zakończenia prac to 18 stycznia 2020 r. Z końcem marca inwestor sygnalizował, że w styczniu 2020 r. zbiornik będzie mógł przyjąć ew. falę powodziową, a potem potrwają jeszcze wykończenia.

Na razie zbiornik Racibórz Dolny ma być polderem o powierzchni 26,3 km kw., czyli suchym zbiornikiem wypełnianym wodą tylko przy powodzi. Jego maksymalna pojemność wyniesie 185 mln m sześc. wody – będzie to największy taki zbiornik w kraju. Jego zapora czołowa ma mieć 4 km długości (znajdzie się tam budowla przelewowo-spustowa), zapora lewobrzeżna - 9,6 km, a prawobrzeżna - 8,8 km. Ziemne zapory mają mieć do ok. 10 m wysokości.

Zbiornik zacznie działać przy wartości przepływu wody w Odrze powyżej 1210 m sześc. na sekundę.

Struktura finansowania budowy zbiornika (koszt robót budowlanych to 1,56 mld zł), to kwoty: 532,5 mln zł z budżetu państwa, 41,6 mln zł z NFOŚiGW oraz WFOŚiGW, 109,6 mln zł z Banku Światowego, 457,4 mln zł z BRRE oraz 417 mln zł z Funduszu Spójności.

Zbiornik Racibórz Dolny zaprojektowano jako element systemu przeciwpowodziowego Odry. Oznacza to, że bez tego zbiornika inne inwestycje przeciwpowodziowe na tej rzece w razie powodzi nie zadziałają właściwie.