• <

"Wielkie dni małej floty", czyli historia działań Polskiej Marynarki Wojennej podczas II wojny światowej

Strona główna Marynarka Wojenna, Bezpieczeństwo Morskie, Ratownictwo "Wielkie dni małej floty", czyli historia działań Polskiej Marynarki Wojennej podczas II wojny światowej

Partnerzy portalu

"Wielkie dni małej floty", czyli historia działań Polskiej Marynarki Wojennej podczas II wojny światowej - GospodarkaMorska.pl
ORP Orzeł, fot. Witold Pikiel (1889-1943) - Narodowe Archiwum Cyfrowe (Sygnatura: 1-W-2029-1) (Polish National Digital Archive), Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33978925

"Wielkie dni małej floty" to najważniejsze dzieło w dorobku polskiego pisarza marynisty Jerzego Pertka. Jest biblią dla każdego pasjonata marynistyki – mówi PAP aktor oraz popularyzator historii Polskiej Marynarki Wojennej i dorobku twórczego Jerzego Pertka, Adam Kupaj. Nowe wydanie książki trafi wkrótce do księgarń.

Jerzy Pertek (1920-1989) był pisarzem, marynistą i publicystą, a z zamiłowania historykiem oraz badaczem dziejów Polskiej Marynarki Wojennej. Interesował się przede wszystkim okresem międzywojennym oraz II wojną światową.

"Książka +Wielkie dni małej floty+ to chyba najważniejsze dzieło w dorobku wybitnego polskiego pisarza marynisty Jerzego Pertka. Jest ona próbą ujęcia całokształtu działań Polskiej Marynarki Wojennej na Zachodzie podczas II wojny światowej" – powiedział PAP Adam Kupaj. Zaznaczył także, że "książka jest biblią dla każdego pasjonata marynistyki". "Od tej książki powinno się rozpoczynać przygodę z twórczością Pertka, z marynistyką w ogóle, ponieważ dzięki przystępnej formie pozwala nam łatwo odnaleźć się w marynarskim świecie pojęć i wyrażeń, a przez swój język – z pogranicza powieści przygodowej – zanurza nas w głęboko w historii" - dodał.

Pierwsze rozdziały "Wielkich dni małej floty" opisują sytuację w Polsce chwilę przed wybuchem II wojny. "Jerzy Pertek z kronikarską dokładnością przybliża czytelnikowi nastrój panujący w przededniu wojny. To bardzo sugestywny wstęp pozwalający nam odczuć napięcie, jakie towarzyszyło Polakom przed 1 września 1939 r." – zaznaczył Kupaj. Wskazał, że "następnie autor przybliża działania wojenne, operacje, tajne misje okrętów pod polską banderą, nie pomijając przy tym działań lądowych – mam tu na myśli heroiczną Obronę Wybrzeża w 1939 r.". "Z zapartym tchem śledzimy walkę Polaków przeciwko okupantowi" – opowiadał popularyzator.

Jerzy Pertek od dziecka był zafascynowany okrętami, jednak – ze względu na ciężką chorobę, która objawiła się w młodym wieku – nie mógł podjąć służby w Marynarce. "Jego miłość do marynarki wojennej przerodziła się jednak w pisanie o niej, a jego najważniejszym i nadrzędnym celem stała się popularyzacja marynistycznych historii" – podkreślił Adam Kupaj.

Styl Pertka jest obrazowy, przygodowy oraz bardzo przystępny. "W jego książkach pojawiają się – dzięki wspomnieniom marynarzy – sceny z przeszłości, przypominające do złudzenia scenariusz filmowy. Z perspektywy aktora mogę powiedzieć, że odnosi się wrażenie, że jest to gotowy materiał na scenariusz filmowy" – powiedział Kupaj. "Pod koniec życia Pertek miał taką ideę, żeby pisać czysto beletrystycznie. Nie zdążył" – wskazał.

Adam Kupaj zwrócił też uwagę na dokładność historyczną w książkach Pertka. "Jest ona fascynująca, biorąc pod uwagę fakt, że pisarz tworzył w czasach komunizmu, kiedy swobodny wyjazd poza kraj nie był możliwy, a co za tym idzie, nie miał szansy na przyjrzenie się materiałom w archiwach innych krajów" – wyjaśnił. Dodał również, że "ta dokładność po dziś budzi podziw badaczy". Pertek wiedzę czerpał od marynarzy. "Historie, które opisywał w swoich książkach, czerpał z pierwszej ręki od uczestników opisywanych wydarzeń" – zaznaczył Kupaj.

Aktor powiedział, że kilka lat temu zakochał się w książkach Pertka. "Chłonąłem je, książka po książce, niczym książki przygodowe, mimochodem uczyłem się trudnego nazewnictwa i pojęć. Dzięki Pertkowi, zdobywszy odpowiednią wiedzę, zacząłem sięgać po publikacje fachowe i tak niepostrzeżenie zacząłem przekuwać zdobytą wiedzę w czyn. Najpierw stworzyłem słuchowisko opowiadające o legendarnym okręcie PMW +ORP Orzeł+, a później moja pasja i wiedza pozwoliła mi zainicjować projekt, z którego jestem dumny. Pod skrzydłami wydawnictwa Znak udało mi się wznowić wspaniałą monografię Pertka poświęconą +Orłowi+ – +Dzieje ORP Orzeł+, która ukazała się w ubiegłym roku" – wytłumaczył.

Zdaniem Kupaja "Pertek jest ojcem polskiej marynistyki". Opublikował około 200 artykułów w prasie i czasopismach. Był autorem ponad 50 książek o nakładzie ponad 2,5 mln egzemplarzy. Wśród licznych publikacji dużym uznaniem cieszą się: "Wielkie dni małej floty" (1946), "Druga mała flota" (1959) i "Pod obcymi banderami" (1963). Na podstawie powieści "Dzieje ORP Orzeł" (1961) powstał film pt. "Orzeł. Ostatni patrol" (2022), w którym zagrał rozmówca PAP.

"Jeżeli przyjrzymy się liczbie sprzedanych egzemplarzy książek Pertka, to jest to liczba nieprawdopodobna" – zauważył Adam Kupaj. Przypomniał również, że dawniej "zainteresowanie wojennymi przygodami marynarzy było ogromne, a w prawie każdym domu znajdowała się publikacja tego pisarza".

Kupaj podkreślił, że "Pertek był bardzo płodnym twórcą". "Pracował niezwykle ciężko, z benedyktyńską cierpliwością. To recepta na sukces, ponieważ przyświecały mu wartości, które są jego gwarantem: pracowitość, ogromna wiedza, a nade wszystko pasja" – powiedział, dodając, że "Pertek swą fascynacją Polską Marynarką Wojenną chciał zarazić jak najwięcej osób".

Książka Jerzego Pertka "Wielkie dni małej floty" ukazuje się nakładem wydawnictwa Znak.

Anna Kruszyńska

akr/ skp/

Partnerzy portalu

Dziękujemy za wysłane grafiki.