Unijni liderzy zwrócą uwagę podczas rozpoczynającego się w czwartek szczytu na konieczność przywrócenia równowagi stosunków gospodarczych z Chinami - wynika z projektu wniosków które widziała PAP. "27"chce wzajemności w traktowaniu przedsiębiorstw.

Relacje z Chinami będą jednym z tematów nadzwyczajnej Rady Europejskiej, która potrwa do piątku. Przywódcy instytucji unijnych Ursula von der Leyen, Charles Michel oraz kanclerz sprawujących prezydencję Niemiec Angela Merkel przeprowadzili rozmowy z prezydentem Chin Xi Jinpingiem w połowie września, domagając przyspieszenia negocjacji umowy inwestycyjnej UE-Chiny.

Unia Europejska, która traktuje Chiny jako "systemowego rywala" podkreśla, że współpraca z tym krajem musi opierać się na wzajemności i uczciwej konkurencji. Szczyt ma zwiększyć presję na Pekin w tej sprawie, wskazując po raz kolejny na koniec roku jako na datę sfinalizowania porozumienia inwestycyjnego.

Umowa ta - czytamy w projekcie wniosków ze szczytu - zajmuje się problemem obecnych asymetrii w dostępie do rynku, przyczynia się do równych warunków działania i ustanawia znaczące zobowiązania w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Obie strony zgodziły się już wcześniej, że zakończą trwające od ponad 6 lat rozmowy na temat porozumienia inwestycyjnego do końca 2020 r. Unijni negocjatorzy zarzucają Pekinowi, że nie chce otworzyć swojego rynku.

UE podjęła kroki, które mają pomóc zmienić podejście Chin. W czerwcu KE przedstawiła białą księgę, czyli zbiór możliwych rozwiązań problemu zakłócających konkurencję na jednolitym rynku zagranicznych subsydiów dla przedsiębiorstw. Wspólnota chce też prześwietlać inwestycje, by strategiczne zasoby państw członkowskich nie trafiały w ręce chińskich, często zależnych od państwa przedsiębiorstw.

To przymykanie rynku UE ma pomóc rozwiązać problem po drugiej stronie, jakim są ograniczone możliwości działania w Państwie Środka europejskich firm. "27" od dawna dopomina się o lepszy dostęp dla unijnych przedsiębiorstw do chińskiego rynku, ale zobowiązania w tej sprawie z 2019 roku nie zostały wdrożone.

Dlatego Rada Europejska - jak wynika z wniosków - ma wezwać "Chiny do wywiązania się z wcześniejszych zobowiązań w zakresie usunięcia barier w dostępie do rynku", a także dokonania postępów dotyczących nadwyżki zdolności produkcyjnych. UE chce też zaangażowania się Chin w negocjacje w sprawie subsydiów przemysłowych w ramach Światowej Organizacji Handlu.

Szczyt ma też zachęcić Chiny do realizowania większych ambicji klimatycznych zgodnie z Porozumieniem Paryskim. UE chce ponadto, by Pekin wspierał wielostronne rozwiązania dotyczące odpowiedzi na pandemię. Chodzi z jednej strony o wspieranie prac nad szczepionkami i kuracjami na Covid-19, ale też umarzanie długów krajom afrykańskim, które mają poważne problemy w związku z kryzysem wywołanym pandemią.

UE ma też upomnieć się o Hongkong oraz wyrazić zaniepokojenie stanem praw człowieka w Chinach.

W "27" w ostatnich latach rośnie zaniepokojenie działaniami Pekinu. W 2019 r. Wspólnota przyjęła perspektywę strategiczną UE-Chiny, w którym określono ten kraj jednocześnie jako partnera i rywala systemowego.

Unia Europejska jest największym partnerem handlowym Chin, Chiny natomiast są drugim co do wielkości partnerem handlowym UE. Rynek chiński jest jednak mniej otwarty na inwestycje zagraniczne niż rynek unijny.