Wachlarz zmian wprowadzanych w ustawie Ordynacja podatkowa, sukcesywnie nakłada na podaników coraz to nowe obowiązki wobec organów podatkowych. Od 01 lipca 2016 r. obowiązują przepisy o Jednolitym Pliku Kontrolnym, zwanym dalej JPK. Celem wprowadzenia do ustawy przepisów o JPK było umożliwienie podatnikom przekazywania informacji organom podatkowym w formie elektronicznej pozwalającej na skrócenie czasu wykonywanych czynności, zmniejszenie ich uciążliwości, a w efekcie ograniczenia ich kosztów.  Projekt zmian zakładał także, iż w przypadkach udostępnienia przez podatnika pliku niebudzącego wątpliwości, zastosowana procedura udostępniania informacji pozwoli odstąpić od kontroli organu podatkowego. JPK obejmuje nie tylko rozliczenie podatku od towarów i usług, ale również inne podatki oraz szeroko rozumianą weryfikację ksiąg rachunkowych i ewidencji podatkowych. Wprowadzenie do systemu obowiązującego prawa nowego narzędzia ma za zadanie, poza ułatwieniem komunikacji na linii podatnik organ podatkowy, ma także uszczelnić system podatkowy i przeciwdziałać nadużyciom.

Zgodnie za art. 193 a Ordynacji podatkowej w przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą. Dane przekazywane organom podatkowym winny być ujęte w jednym pliku zawierającym pakiet informacji, zajmujących do tej pory wiele stron w różnych formatach dokumentów. Przewidziana w ustawie forma przekazywania informacji  organom administracji publicznej ma prowadzić do zmniejszenia kosztów przedsiębiorców i uciążliwość związanych ze składaniem żądanych przez organy podatkowe zestawień.

Jednolity Plik Kontrolny jest zbiorem danych, tworzonym z systemów informatycznych podmiotu gospodarczego poprzez bezpośredni eksport danych, zawierającym informacje o operacjach gospodarczych za dany okres, posiadającym ustandaryzowany układ i format (schemat XML) umożliwiający jego łatwe przetwarzanie.

Struktury logiczne JPK

Opublikowany zestaw 7 struktur obejmuje najważniejsze księgi podatkowe i dowody księgowe. Są to:
Struktura 1 – księgi rachunkowe – JPK_KR
Struktura 2 – wyciąg bankowy – JPK_WB
Struktura 3 – magazyn – JPK_MAG
Struktura 4 – ewidencje zakupu i sprzedaży VAT – JPK_VAT
Struktura 5 – faktury VAT – JPK_FA
Struktura 6 – podatkowa księga przychodów i rozchodów – JPK_PKPIR
Struktura 7 – ewidencja przychodów – JPK_EWP

Przekazywanie postaci elektronicznej ksiąg podatkowych i dowodów księgowych na żądanie organów podatkowych i organów kontroli skarbowej odbywa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych, z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych zawartych w księgach.

JPK

 Podmioty są zobowiązane przekazywać pliki JPK na żądanie organów podatkowych i organów kontroli skarbowej w następujących terminach:
•    od 1 lipca 2016r. – duże podmioty
•    od 1 lipca 2018r. – mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.

Poprzez pojęcie mikroprzedsiębiorców, małych przedsiębiorców i średnich przedsiębiorców należy odpowiednio rozumieć:

Mikroprzedsiębiorcy, tj. przedsiębiorcy, którzy w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

•    zatrudniali średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
•    osiągnęli roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Mali przedsiębiorcy, tj. przedsiębiorcy, którzy w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

•    zatrudniali średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
•    osiągnęli roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.

Średni przedsiębiorcy, tj. przedsiębiorcy, którzy w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

•    zatrudniali średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
•    osiągnęli roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

JPK_VAT

Comiesięczne przekazywanie postaci elektronicznej ewidencji zakupu i sprzedaży (JPK_VAT) odbywa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej, z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych zawartych w księgach.

Obowiązek comiesięcznego przekazywania pliku JPK_VAT (ewidencja zakupu i sprzedaży VAT) będzie obowiązywał od:
•    1 lipca 2016r. – duże podmioty
•    1 stycznia 2017r. – małe i średnie podmioty
•    1 stycznia 2018r. – mikroprzedsiębiorcy.

Podstawowym celem Jednolitego Pliku Kontrolnego jest usunięcie bariery w przekazywaniu danych elektronicznych. Podatnicy zyskają także nowy mechanizm kontroli wewnętrznej, który pozwoli monitorować pracę służb księgowych. Dodatkowym efektem wprowadzonego rozwiązania może być wykorzystanie struktury zestawienia faktur jako narzędzia w komunikacji między podatnikami. Możliwe stanie się przekazywanie zestawień faktur w formacie XML, których księgowanie będzie mogło być zautomatyzowane.

Przepisy wprowadzające Jednolity Plik Kontrolny wzbudziły wątpliwości mikro przedsiębiorców. W art. 29 ustawy nowelizującej jest bowiem mowa o okresie przejściowym dla małych i średnich przedsiębiorców w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Skoro zaś w tej ustawie jest wymieniona jeszcze jedna grupa przedsiębiorców – a mianowicie mikro przedsiębiorcy – to czy ustawodawca o nich zapomniał, a co za tym idzie nie przewidział dla nich okresu przejściowego?

Przez wzgląd na zaistniałe wątpliwości w dniu 20 czerwca 2016 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólna przepisów prawa podatkowego, zgodnie z którą do podmiotów, które nie posiadają statusu przedsiębiorcy prowadzącego księgi rachunkowe przy użyciu programów komputerowych, należy odpowiednio zastosować okres przejściowy, jaki został przewidziany dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców. W interpretacji wskazano na zasadność stosowania kryteriów zatrudnienia średniorocznego oraz rocznego obrotu netto, o których mowa w art. 104 – 106 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, także do podmiotów, które nie mają statusu przedsiębiorcy. Zgodnie z interpretacją:

•    okresy przejściowe, jakie przewidziane są w art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej z dnia 13 maja 2016 r. dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, należy odpowiednio zastosować do podatników VAT obowiązanych do prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, którzy nie mają statusu przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,

•    okres przejściowy, jaki został przewidziany w art. 29 ustawy nowelizującej z dnia 10 września 2015 r. dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, należy odpowiednio zastosować do podmiotów, które nie mają statusu przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Podsumowanie

Bardzo ważną kwestią jest to, iż przepisy dotyczące Jednolitego Pliku Kontrolnego odnoszą się również do podmiotów niemających w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, a  zostały zarejestrowane w Polsce jako podatnicy VAT. Uwagi wymaga również fakt, iż ani przepisy Ordynacji podatkowej według stanu prawnego od dnia 1 lipca 2016 r., ani przepisy ustawy o VAT nie zawierają regulacji dających podstawy do przyjęcia, że Jednolity Plik Kontrolny miałby dotyczyć tylko podmiotów posiadających siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności w kraju.

Pierwszych kontroli organów podatkowych w oparciu o ww. przepisy należy spodziewać się na przełomie lipca i sierpnia. Jak z powyższego wynika, opisane zmiany są korzystne dla organów podatkowych, które będą mogły dużo bardziej efektywnie zweryfikować księgi podatnika prowadzone w wersji elektronicznej. Z kolei na podatnika nałożono dodatkowe obowiązki związane z dostosowaniem swojego systemu księgowego do nowych wymogów prawnych.

Radca Prawny Mateusz Romowicz

Radca Prawny Alicja Bożek

Więcej informacji dotyczących pracy Kancelarii znajdą Państwo na stronie kancelaria-gdynia.eu , prawo-korporacyjne.pl

Znajdź nas na facebook