Państwa członkowskie Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), zebrane na posiedzeniu Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego (MEPC 80), przyjęły strategię na 2023 roku w sprawie redukcji emisji gazów cieplarnianych ze statków, z ulepszonymi celami w zakresie dekarbonizacji żeglugi.

Zmieniona strategia IMO GHG obejmuje zwiększoną wspólną ambicję osiągnięcia zerowej emisji gazów cieplarnianych netto z żeglugi międzynarodowej do 2050 r., zobowiązanie do zapewnienia wykorzystania alternatywnych paliw o zerowej lub prawie zerowej emisji gazów cieplarnianych do 2030 r., a także orientacyjne punkty kontrolne na lata 2030 i 2040.

- Przyjęcie strategii IMO w zakresie gazów cieplarnianych na 2023 r. jest monumentalnym wydarzeniem dla IMO i otwiera nowy rozdział w kierunku dekarbonizacji morskiej. Jednocześnie nie jest to cel końcowy, jest to pod wieloma względami punkt wyjścia do pracy, która musi być jeszcze bardziej zintensyfikowana w nadchodzących latach i dziesięcioleciach. Jednak dzięki zmienionej strategii, którą teraz uzgodniliście, mamy jasny kierunek, wspólną wizję i ambitne cele, które pomogą nam osiągnąć to, czego oczekuje od nas świat. Przede wszystkim szczególnie znaczące stało się jednomyślne poparcie ze strony wszystkich państw członkowskich. W związku z tym uważam, że musimy zwrócić większą uwagę na wspieranie krajów rozwijających się, aby nikt nie został w tyle - powiedział Sekretarz Generalny IMO Kitack Lim.

Strategia w zakresie emisji gazów cieplarnianych z 2023 r. stanowi, że należy opracować i sfinalizować koszyk proponowanych środków służących osiągnięciu celów redukcyjnych, obejmujący zarówno elementu technicznego, a mianowicie opartego na celach standardu paliwa żeglugowego regulującego stopniowe zmniejszanie intensywności emisji gazów cieplarnianych przez paliwo żeglugowe; oraz elementu ekonomicznego, opartego na mechanizmie ustalania cen emisji gazów cieplarnianych ze statków.

Cele, jakie chce rozpocząć wdrażać IMO na rok 2023 są następujące:   

- zmniejszenie intensywności emisji CO2  przez statki poprzez dalszą poprawę efektywności energetycznej nowych jednostek morskich, a także przegląd w celu wzmocnienia wymagań projektowych dotyczących efektywności energetycznej budowanych w przyszłości;
- zmniejszenie intensywności emisji CO2 w żegludze międzynarodowej;
- zmniejszenie emisji CO2 na pracę przewozową, średnio w całej żegludze międzynarodowej, o co najmniej 40% do 2030 roku w porównaniu z 2008 rokiem;
- wykorzystanie technologii, paliw i/lub źródeł energii o zerowej lub bliskiej zeru emisji gazów cieplarnianych w celu zwiększenia;
- wykorzystanie technologii, paliw i/lub źródeł energii o zerowej lub bliskiej zerowej emisji gazów cieplarnianych, aby do 2030 roku stanowiły one co najmniej 5% energii zużywanej przez żeglugę międzynarodową, przy czym należy dążyć do osiągnięcia 10%; oraz osiągnięcie zerowego poziomu netto emisji gazów cieplarnianych z żeglugi międzynarodowej;
- jak najszybsze osiągnięcie szczytowego poziomu emisji gazów cieplarnianych z żeglugi międzynarodowej i osiągnięcie zerowego poziomu emisji gazów cieplarnianych netto do roku 2050 lub w jego okolicach, z uwzględnieniem różnych uwarunkowań krajowych, przy jednoczesnym kontynuowaniu wysiłków na rzecz ich stopniowego wycofywania, spójnym z długoterminowym celem w zakresie temperatury określonym w art. 2 Porozumienia Paryskiego.

Jako punkt kontrolny w zakresie zmniejszenia całkowitych rocznych emisji gazów cieplarnianych z żeglugi międzynarodowej wyznaczono, jako odniesienie, rok 2008. W porównaniu z nim ograniczenie emisji ma spaść o 30% do 2030 roku, a dziesięć lat później ograniczając o 80%.

Aby skutecznie zrealizować zamierzone cele, średniookresowe środki redukcji emisji gazów cieplarnianych powinny skutecznie promować transformację energetyczną żeglugi i zapewnić branży morskiej niezbędną zachętę, przyczyniając się jednocześnie do równych szans oraz sprawiedliwej i równej transformacji. W strategii stwierdzono, że wpływ danego środka/połączenia środków na państwa powinien zostać oceniony i odpowiednio uwzględniony przed przyjęciem środka zgodnie ze zmienioną procedurą oceny wpływu proponowanych środków na państwa. Szczególną uwagę zwrócono na potrzeby krajów rozwijających się, zwłaszcza małych państw wyspiarskich i krajów najsłabiej rozwiniętych, mających szczególne potrzeby w zakresie budowania potencjału i współpracy w zakresie rozwoju technologii.

Strategia IMO na 2023 r. określa harmonogram przyjęcia koszyka środków i przyjęcia zaktualizowanej strategii IMO na 2028 rok w sprawie redukcji emisji gazów cieplarnianych ze statków:

MEPC 81 (wiosna 2024) - sprawozdanie okresowe w sprawie kompleksowej oceny wpływu koszyka kandydujących środków średnioterminowych / finalizacja koszyka środków;
MEPC 82 (jesień 2024) - sfinalizowane sprawozdanie z kompleksowej oceny wpływu koszyka proponowanych środków średnioterminowych;
MEPC 83 (wiosna 2025) - przegląd środków krótkoterminowych, który ma zostać zakończony do dnia 1 stycznia 2026 roku;
MEPC 84 (wiosna 2026) - zatwierdzenie środków / Przegląd środków krótkoterminowych (EEXI i CII) do ukończenia do 1 stycznia 2026 roku;
nadzwyczajne jedno- lub dwudniowe posiedzenie MEPC (sześć miesięcy po MEPC 83 jesienią 2025 r.) - przyjęcie środków;

Z załącznikami oraz resztą informacji w kwestii strategii dekarbonizacji żeglugi IMO można zapoznać się TUTAJ.