Prawie jedna trzecia portów na całym świecie jest nieprzygotowana do wprowadzenia zalecenia IMO wprowadzenia obsługi informatycznej klientów w formie "Maritime Single Window 2024” – wynika z badania 200 portów przez New Kale.   

Otwierając sympozjum "Maritime Single Window 2024 – A window of opportunities" w siedzibie IMO w Londynie, sekretarz generalny IMO Kitack Lim powiedział, że wprowadzenie obowiązku stosowania MSW [Maritime Single Window ] od 1 stycznia 2024 r. to nie tylko „znaczący krok w kierunku przyspieszenia cyfryzacji w handlu morskim”, ale także „szansa dla wszystkich zainteresowanych stron działających w żegludze morskiej i niezbędny krok naprzód”.

Jedno Okno w każdym porcie według IMO

Prezes IMO powiedział również, że wprowadzenie MSW przez porty i operatorów statków przyspieszy realizację aspiracji w zakresie cyfryzacji i dekarbonizacji żeglugi międzynarodowej. Pochwalił postępy poczynione w ostatnich latach przez branżę żeglugową i portową oraz zadeklarował wsparcie IMO dla państw członkowskich w znalezieniu konkretnych rozwiązań dla nadchodzących nowych zobowiązań wynikających z Konwencji FAL.

W swoich uwagach wstępnych prezes IAPH Subramaniam Karuppiah ostrzegł, że pandemia Covid-19 uwypukliła, że transport morski ma poważne opóźnienia w przejściu na cyfryzację.

Nikolaus Schües, desygnowany na prezesa BIMCO, podkreślił, że MSW należy traktować jako „szansę, którą należy wykorzystać i której nie możemy przegapić”.

Jedna trzecia portów bez „okna”

Badanie obejmujące 200 portów przeprowadzone przez Kale Logistics Solutions wykazało, że nie jest zbyt optymistycznie. Aż 30% portów nie jest w stanie sprostać wdrożeniu rozwiązań zalecanych przepisami IMO dotyczącymi elektronicznej wymiany danych. Jak oszacowano, informatyka w portach i wprowadzenie „jednego okna” w obsłudze klientów portów może przyczynić się do oszczędności w skali globalnej w wysokości 50 miliardów dolarów.

Ogłaszając wyniki sondażu diagnostycznego, Kale podkreśliło pilną potrzebę przyspieszenia transformacji cyfrowej przez branżę transportu morskiego. Jako główne czynniki utrudniające wprowadzenia rozwiązań ICT w portach wymieniono wysokie koszty wdrożenia, długie terminy i zróżnicowany poziom gotowości cyfrowej.

W badaniu wzięły udział porty zlokalizowane w regionie Azji i Pacyfiku, na Bliskim Wschodzie, w Europie, Afryce, Ameryce Północnej i Ameryce Południowej.  Podkreślono, że systemy społeczności portowych wbudowane w MSW są integralną częścią wykorzystania prawdziwego potencjału portu.

- Celem tego badania było określenie wymiernych korzyści, jakie przemysł morski może osiągnąć dzięki wsparciu technologii cyfrowych, a wyniki wykazały potencjalne oszczędności sięgające 50 mld dolarów rocznie dzięki wykorzystaniu platform MSW – powiedział Vineet Malhotra, współzałożyciel i dyrektor Kale Logistics Solutions.

Okno dla 12 agencji

Jego zdaniem „Korzyści te są jednak uzależnione od 100-procentowego wprowadzenia MSW, a z naszego raportu wynika, że porty napotykają szereg barier utrudniających cyfryzację”.

– Koncepcja MSW ma potencjał zrewolucjonizowania branży żeglugi międzynarodowej – podkreśla Malhotra.

Platformy MSW przynoszą znaczne korzyści w zakresie zrównoważonego rozwoju poprzez digitalizację dokumentacji, usprawnienie procesów i poprawę wymiany informacji, co skutkuje zmniejszeniem zużycia papieru i efektywniejszym zarządzaniem statkami, ostatecznie obniżając emisję i wpływ na środowisko.

Średnio 12 agencji współpracuje przy jednej operacji na lądzie, a MSW upraszcza procedury dokumentacyjne pomiędzy wszystkimi zaangażowanymi stronami i zapewnia, że informacje trzeba wprowadzić tylko raz.

Platforma MSW Kale jest zgodna ze standardami IMO i umożliwia elektroniczny transfer informacji i dokumentacji pomiędzy zainteresowanymi stronami z sektora morskiego i portowego, co na początku 2024 r. stanie się obowiązkowym wymogiem.

– Znaczenie tego badania zasieje ziarno rewolucji cyfrowej w przemyśle morskim na całym świecie, pokazując, w jaki sposób cyfryzacja może nie tylko uporządkować bieżące chaotyczne operacje w branży, ale także w dłuższej perspektywie osiągnąć znaczące cele w zakresie zrównoważonego rozwoju – dodał Malhotra.

Raport został opublikowany przez Shyama Jagannathana, dyrektora generalnego ds. żeglugi w Ministerstwie Portów, Żeglugi i Dróg Wodnych rządu Indii, podczas Światowego Szczytu Morskiego Indii w Bombaju w Indiach.

IMO i Bank Światowy sfinansują portowe „okna”

W czasie seminarium IMO Periklis Saragiotis z Banku Światowego i konsultantka Kate Munn współpracowały z Fidżi nad wdrożeniem MSW.
Eksperci Banku Światowego wsparli wykonanie „analizy wstępnej”, polegającej na ocenie gotowości do wdrożenia przed dokonaniem jakichkolwiek dostosowań lub uproszczeń systemów, unikając w ten sposób digitalizacji nieefektywnych procedur.

– Fidżi jest dobrym przykładem współpracy Banku Światowego i IMO z państwem członkowskim – powiedział Saragiotis.

– Jeśli będziemy współpracować, koordynować i próbować wysłać wiadomość do klienta i rządu, że jesteśmy tutaj, aby pomóc… to bardzo mocny przekaz – twierdzi Saragiotis.

Norwegia i Singapur wspierają

Antigua i Barbuda otrzymały od Norwegii rzeczowe wsparcie techniczne w postaci specjalistycznej wiedzy na potrzeby wdrażania MSW. Zdecydowały się na system opracowany specjalnie z myślą o małych rozwijających się państwach wyspiarskich (SIDS), który można modyfikować i dostosowywać w razie potrzeby.

Wayne Mykoo reprezentujący Departament Usług Morskich i Żeglugi Handlowej Antigui i Barbudy, stwierdził, że projekt podkreślił zdolność IMO do wspierania członków w wypełnianiu ich zobowiązań.

Inną inicjatywą IMO jest projekt „Single Window for Facilitation of Trade” (SWiFT). Pod jego auspicjami Singapur wraz z Angolą realizują projekt pilotażowy mający na celu utworzenie morskiej platformy pojedynczego okienka opracowanej dla średnich portów w oparciu o system wdrożony z sukcesem w Antigui i Barbudzie.

Gavin Yeo z Urzędu Morskiego i Portowego w Singapurze podsumował, co muszą zrobić: w ramach projektu opracowywane są obecnie prototypy dla zespołu z Angoli, na podstawie których zespół przekaże informacje zwrotne, dzięki czemu będzie można wprowadzić ulepszenia w procesie budowy.

Kursy e-learningowe IMO

Kursy e-learningowe IMO oferują inną formę wsparcia. Prowadzone są od początku br. kursy hybrydowe.

– Jest to szczególnie przydatne dla krajów rozwijających się, portów i agencji planujących wdrożenie własnych MSW – powiedział Jarle Hauge z Norweskiej Administracji Przybrzeżnej.

Podsumowując szerszą perspektywę IMO na to, gdzie znajduje się transport morski w związku z jej dążeniem do cyfryzacji, Jose Matheickal, szef Departamentu Partnerstw i Projektów (DPP) IMO, uważa, że transformacja cyfrowa w krajach rozwiniętych nabiera tempa, ale kraje rozwijające się muszą jeszcze nadrobić zaległości.

– Na globalnym południu sytuacja nie wygląda tak samo, jak na globalnej północy – stwierdził. Podkreślił, że istnieją czynniki gospodarcze i regulacyjne w postaci FAL i przypomniał delegatom o wkładzie w dekarbonizację, jaki wniesie wprowadzenie MSW w portach.

Polskie PCS na czasie

Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. od dnia 17 lipca 2023 roku uruchomił MSW i informuje klientów portu, że „w celu wypełniania formalności związanych ze zgłoszeniem wejścia / wyjścia statku do / z Portu Gdynia wprowadza obowiązek korzystania z modułu maklerskiego PCS (PCS-MM)”. W Porcie Gdańsk moduł maklerski PCS (Port Community System) obowiązuje od 16 sierpnia 2023 roku.

„To innowacyjne rozwiązanie, automatyzujące procesy przygotowywania formalności związanych ze zgłoszeniem wejścia lub wyjścia statku do portu” – podkreśla ZMP Gdańsk.

„Z nowego systemu będą korzystać urzędy morskie, administracja celno-skarbowa, administracja portowa, inspekcja weterynaryjna, terminale morskie, porty, firmy logistyczne, agencje celne, armatorzy i firmy spedycyjne. PCS jest otwartą i neutralną platformą integrującą dotychczasowe systemy i ułatwiającą wymianę danych” informuje Zarząd Morskich Portów Szczecin-Świnoujście.

Podkreśla się, że jest to produkt, który powstał w Polsce, skonstruowany przez polskich informatyków, a udziałowcami Polskiego PCS są polskie firmy. Spółkę utworzyły porty w Szczecinie i Świnoujściu, Gdańsku oraz Gdyni.

Polski PCS podkreśla, że zadaniem systemu „jest optymalizowanie sterowania procesami transportowymi poprzez gromadzenie, łączenie i przetwarzanie w jednym miejscu informacji dotyczących transportu oraz tego wszystkiego co związane jest z logistyką”.

„Zastosowanie modułu maklerskiego PCS umożliwia bezpieczną i inteligentną wymianę informacji w zakresie logistyki oraz obsługi statków i towarów, zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów „Programem rozwoju polskich portów morskich do 2030 roku” oraz wskazanym w tym dokumencie priorytetem – digitalizacją polskich portów morskich” – podkreśla ZMP Gdynia.

Polskie porty przygotowały się więc do wprowadzenia zaleceń IMO w zakresie „Single Window” na pół roku przy ich obowiązywaniem. Korzystanie z PCS-MM możliwe jest po uprzednim utworzeniu konta dostępowego.

fot. Depositphotos