Zagrożenia cyber w branży TSL: ryzyko, wyzwania i rola ubezpieczeń

Transport i logistyka stanowią kluczowy element każdej gospodarki, łącząc różne sektory i zapewniając ich sprawne współdziałanie. Z tego powodu są one częstym wektorem ataków hakerskich, które mają na celu nie tylko zakłócenie harmonogramów dostaw, ale także kradzież poufnych danych, a niekiedy nawet całkowity paraliż operacji. Przejęcie kontroli nad jednym elementem łańcucha może spowodować bowiem infekcję całego systemu powiązanych ze sobą podmiotów, prowadząc do poważnych strat finansowych.

Wraz z postępującą cyfryzacją, bez odpowiednich inwestycji w zabezpieczenia, zagrożenia te będą się nasilać. Nie bez powodu cyberbezpieczeństwo w logistyce stało się przedmiotem licznych badań i debat. Skala zagrożeń jest ogromna, a brak podjęcia odpowiednich działań może prowadzić do poważnych konsekwencji, zwłaszcza że transport i logistyka należą do sektorów infrastruktury krytycznej. Cyberataki wymierzone w tę infrastrukturę mogą zagrażać nie tylko pojedynczym firmom, ale całej gospodarce i bezpieczeństwu narodowemu.

Wzrost liczby incydentów cybernetycznych

Według danych opublikowanych w raporcie Marsh „The evolution of cyber claims in Europe” (2025), liczba roszczeń cybernetycznych zgłoszonych w 2024 roku wzrosła o 61% w porównaniu z rokiem 2023 (Ryc. 1). Wzrost ten przypisywany jest zmianom w krajobrazie zagrożeń cyfrowych, takim jak coraz większa ilość podmiotów wykorzystujących nowe technologie (np. sztuczna inteligencja AI) oraz ciągła innowacyjność infrastruktury cybernetycznej.

Część zgłoszeń była związana z incydentami w cyfrowym łańcuchu dostaw, w szczególności globalną awarią IT z 19 lipca 2024 r., wywołaną wadliwą aktualizacją oprogramowania CrowdStrike. 
Około 10% europejskich klientów Marsh posiadających polisę cyber zgłosiło w 2024 r. jakiś incydent, natomiast udział zgłoszeń dotyczących cyberwymuszeń, w tym ransomware, ustabilizował się na poziomie 18% wszystkich roszczeń. Nadal stanowią one jednak poważny problem ze względu na ich głęboki wpływ na organizacje, który może mieć konsekwencje finansowe, operacyjne, wizerunkowe, a także regulacyjne.
Przywołany raport wskazuje m.in. na kluczowe trendy związane z ryzykiem cyber, które to ryzyko nieustannie ewoluuje, dostosowując się do aktualnych warunków technologicznych, geopolitycznych czy też prawnych. 
Wzrasta znaczenie incydentów niezłośliwych, które w 2024 r. stanowiły 28% wszystkich zgłoszeń. Kluczowymi czynnikami, które to powodują, są operacyjna zależność od technologii oraz wzajemna łączność systemów IT i OT.
Autorzy raportu zwracają uwagę, że incydenty takie jak CrowdStrike są nieuniknione i porównują je do klęsk żywiołowych — zjawisk, których istnienie uznajemy, ale których nie możemy w pełni kontrolować. Zarówno złośliwe, jak i niezłośliwe incydenty będą nadal występować, dlatego organizacje muszą nauczyć się akceptować, przewidywać i skutecznie zarządzać tymi zakłóceniami oraz ich skutkami.
Naruszenia danych stają się coraz większym wyzwaniem, w szczególności dla firm typu business-to-consumer (B2C). W konsekwencji może to prowadzić do roszczeń dotyczących naruszenia prywatności, dochodzeń regulacyjnych, działań egzekucyjnych, a ostatecznie do wysokich grzywien i kar. Podobnie jak w latach ubiegłych, liczba potwierdzonych naruszeń danych osobowych w 2024 r. utrzymywała się na dość wysokim poziomie wynoszącym 20%.

Raport „Future-Proofing Supply Chain Operations: Leveraging Technology For Lasting Impact” przygotowany we współpracy Reuters Events i CargoWise (platforma dla branży logistycznej) pokazuje, że ataki cybernetyczne to drugie najczęściej wymieniane przez specjalistów ds. logistyki zagrożenie dla łańcucha dostaw (na pierwszym miejscu znalazły się napięcia geopolityczne).

  
Większość z badanych wyraża znaczne zaniepokojenie ryzykiem cyber związanym z obecnym stanem technologii w ich firmach, przy czym 77% wskazało na umiarkowany lub bardzo wysoki poziom obaw. Pomimo tego, tylko 31% inwestuje w cyberbezpieczeństwo. Znacznie częściej zarządzający logistyką z myślą o odporności operacyjnej wdrażają cyfrowe narzędzia, które mają na celu zwiększenie wydajności i ograniczenie ewentualnych strat (takie jak systemy TMS – Transport Management Systems, digitalizacja dokumentacji czy automatyzacja magazynów).

Autorzy raportu zwracają uwagę, że rozbudowane zaplecze cyfrowe, nagromadzenie dużych ilości danych o operacjach logistycznych w połączeniu ze słabym bezpieczeństwem infrastruktury same w sobie mogą stanowić źródło ryzyka. 

Źródło: Raport IBM Cost of a Data Breach Report 2025 The AI Oversight Gap 

Ryzyko cyber w branży TSL

Z „Raportu Rocznego 2024 z działalności CERT Polska. Krajobraz bezpieczeństwa polskiego internetu” wiadomo, że w 2024 roku organizacja ta obsłużyła łącznie 103 449 incydenty, z czego w sektorze: Transport - 565 (0,5%); Logistyka i dystrybucja - 184 (0,2%).

Spośród 3972 ogółu globalnych cyberataków zarejestrowanych w EuRepoC (Europejskie Repozytorium Incydentów Cybernetycznych) aż 1704, czyli 43%, przeprowadzono na infrastrukturę krytyczną, z czego 239 dokonano na sektor transportowy. To czwarte miejsce spośród 14 najbardziej narażonych obszarów krytycznych.
Oczywiście powyższe dane nie dają pełnego obrazu ekspozycji branży TSL na ryzyko cyber, eksperci są jednak zgodni: od rozpoczęcia wojny na Ukrainie firmy z branży transportowej i logistycznej znacznie częściej bywają celem ataków cyberprzestępców. Geopolityka odgrywa tu istotną rolę – napięcia międzynarodowe mogą prowadzić do eskalacji cyberataków, które mają na celu osłabienie konkurencyjnych firm lub zakłócenie globalnych łańcuchów dostaw.

Sytuacji nie ułatwia fakt, że wiele przedsiębiorstw nadal korzysta z przestarzałych systemów IT, które posiadają słabe zabezpieczenia, więc nie są odporne na nowoczesne formy cyberataków.

Główne zagrożenia cybernetyczne dla branży TSL to:
•    Ransomware (w tym Ransomware-as-a-Service): zablokowanie systemów rezerwacji, WMS, TMS, systemów portowych/terminalowych.
•    Ataki na łańcuch dostaw (software/supplier compromise): zarażenie przez zewnętrzne systemy/partnerów, integracje EDI/API.
•    Phishing, Business Email Compromise (BEC) i kradzież tożsamości: oszustwa płatnicze, przekierowanie ładunków, fałszywe faktury.
•    Ataki na telematykę i IoT (on board units, TCU, czujniki): manipulacja danymi GPS, przejęcie telematycznych urządzeń flotowych.
•    GNSS/GPS spoofing i jamming: fałszywe pozycjonowanie pojazdów/ kontenerów → błąd routingu, ułatwienie kradzieży.
•    Ataki na OT/ICS (porty, magazyny, chłodnia): zakłócenie systemów sterowania suwnic, chłodzenia, automatyki magazynowej.
•    DDoS / awarie dostępności usług: zablokowanie platform rezerwacyjnych, portali klientów, systemów komunikacji.
•    Nieautoryzowany dostęp do chmury i API (błędy konfiguracji): wyciek danych przewozowych, dokumentów celnych.
•    Insider threats i błędy operacyjne: celowe/niesprzyjające działania pracowników lub pomyłki (np. złe konfiguracje).
•    Kradzież danych i wyciek informacji (PII, dane kontraktowe, trasy): ryzyko regulacyjne i reputacyjne.

Wpływ cyberataków na globalne łańcuchy dostaw

Jak te zagrożenia wpływają na operacje i bezpieczeństwo branży TSL? Konsekwencje mogą być zarówno krótko- jak i długoterminowe. Początkowe zakłócenie w jednym ogniwie szybko eskaluje w kolejne – opóźnienia i przestoje u jednego operatora przekładają się na brak towaru u odbiorców i konieczność reorganizacji tras oraz magazynowania. 

Skutki finansowe i prawne często ujawniają się stopniowo: poza natychmiastowymi kosztami przywracania systemów pojawiają się kary umowne, roszczenia od partnerów oraz wyższe stawki ubezpieczeń. Długofalowo atak może osłabić zaufanie klientów i kontrahentów, utrudnić dostęp do rynków oraz zmusić firmy do kosztownych inwestycji w bezpieczeństwo i audyty.

Skutki cyberataków dla branży TSL to:
•    Przestoje operacyjne: zatrzymanie terminali, TMS/WMS, opóźnienia dostaw i łańcucha dostaw.
•    Bezpieczeństwo fizyczne i zdrowie: manipulacja systemami OT (suwnice, chłodnie) może zagrozić personelowi i towarom (zepsute chłodzenie, upadki ładunku).
•    Straty finansowe: okup, koszty przywracania, kary umowne, utrata przychodów.
•    Utrata zaufania i reputacji: klienci/partnerzy rezygnują ze współpracy po incydencie.
•    Zakłócenia w łańcuchu dostaw: efekt domina – opóźnienia u jednego przewoźnika wpływają na wielu partnerów.
•    Ryzyko regulacyjne i kar (np. RODO) przy wyciekach danych osobowych i handlowych.
•    Zwiększone ryzyko kradzieży fizycznej towarów (np. zmienione trasy lub fałszywe lokalizacje).
•    Zwiększone stawki ubezpieczenia i koszty operacyjne (ochrona IT/OT, audyty).

Przykłady realnych szkód z ostatnich lat pokazują, że cyberataki mogą paraliżować porty, terminale czy też systemy zarządzające łańcuchami dostaw (w tym systemy infrastruktury krytycznej), a nawet doprowadzić do bankructw i poważnych globalnych kryzysów (np. kryzys bezrobocia).

Jak zabezpieczyć się przed cyberatakami?

Zarządzanie ryzykiem cyber polega m.in. na identyfikacji potencjalnych zagrożeń, wdrażaniu odpowiednich środków ochronnych oraz planowaniu reakcji na ewentualne incydenty.
Strategie mające zapobiegać cyberzagrożeniom opierają się na kilku filarach:

Inwestycje w cyberbezpieczeństwo

Biorąc pod uwagę zwiększone ryzyko związane z zarządzaniem coraz bardziej zaawansowanymi technologiami, warto zainwestować w solidne środki cyberbezpieczeństwa. Wdrażanie zapór sieciowych, protokołów szyfrowania, uwierzytelniania wieloskładnikowego, przeprowadzanie regularnych audytów bezpieczeństwa – to tylko niektóre narzędzia, które pomagają ograniczyć luki w zabezpieczeniach i chronić wrażliwe dane. 

Zarządzanie danymi

Należy ustanowić procedury zarządzania danymi, aby zapewnić jakość, prywatność i zgodność danych we wszystkich systemach. Wdrożenie odpowiednich praktyk i standardów zarządzania danymi w całej organizacji zapewnia spójność i poufność danych, usprawniając procesy decyzyjne i zwiększając efektywność operacyjną.

Szkolenia dla pracowników

Edukacja pracowników w temacie zagrożeń cybernetycznych poprzez kompleksowe szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa. Szkolenia powinny obejmować takie kwestie jak m.in. identyfikacja prób phishingu, procedura używania bezpiecznych haseł i rozumienie oraz rozpoznawanie taktyk socjotechnicznych (inżynieria społeczna). Dodatkowo ustalenie jasnych wytycznych dotyczących pracy zdalnej i korzystania z urządzeń mobilnych wzmacnia bezpieczeństwo we wszystkich aspektach operacyjnych.

Wdrożenie odpowiedniego ubezpieczenia od ryzyk cybernetycznych (cyber) stanowi kolejny ważny element kompleksowej strategii zarządzania ryzykiem w firmie z branży TSL. Ubezpieczenie cyber ma na celu ochronę przed stratami finansowymi powstałymi w konsekwencji ataków hakerskich lub innego rodzaju incydentów cybernetycznych, takich jak wymuszenie komputerowe czy naruszenie bezpieczeństwa danych.

Ubezpieczenie to może stanowić istotne wsparcie finansowe w przypadku wystąpienia cyberzdarzenia, pomagając zminimalizować straty i przyspieszyć powrót do normalnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Obejmuje ono szeroki zakres ochrony: od odszkodowań za przerwy w działalności, przez koszty odzyskiwania danych, aż po wsparcie w komunikacji kryzysowej. Ponadto, ubezpieczenie pokrywa usługi doradcze, prawne oraz IT w zakresie reagowania na incydenty, a także koszty związane z zapłatą okupu na rzecz cyberprzestępców i kary nałożone przez regulatora w związku z wyciekiem danych osobowych (kary RODO).

Podsumowanie

Dynamiczny wzrost liczby incydentów cybernetycznych wymusza na firmach przyjęcie kompleksowego podejścia do zarządzania ryzykiem cyber.  Strategia ta obejmuje zarówno inwestycje w cyberbezpieczeństwo, zarządzanie danymi, szkolenia dla pracowników, jak i posiadanie odpowiedniego ubezpieczenia od ryzyk cybernetycznych. 

Chociaż odsetek firm wykupujących cyberubezpieczenia rośnie (zwłaszcza w segmencie dużych firm), wiele mniejszych i średnich organizacji nadal podchodzi sceptycznie do tego produktu. Przyczyną nie zawsze jest cena – bo ta według danych Marsh od ośmiu kolejnych kwartałów spada, gdyż coraz więcej ubezpieczycieli oferuje pokrycie dla tego ryzyka, co stwarza konkurencję. 
Biorąc pod uwagę ewoluujący krajobraz zagrożeń cyfrowych, firmy powinny koniecznie zrozumieć potencjalne skutki incydentów cybernetycznych na łańcuchy dostaw oraz specyfikę reagowania na tego typu zdarzenia. Z drugiej strony, podmioty te muszą przezwyciężyć wewnętrzne obawy i przekonania, zarówno te dotyczące zawierania mniej „tradycyjnych” ubezpieczeń, jak i te związane z unowocześnianiem ich systemów IT.

Dlaczego Marsh?

Marsh, jako wiodący doradca w dziedzinie zarządzania ryzykiem cyber, oferuje specjalistyczne rozwiązania ubezpieczeniowe dla swoich klientów. 

Dlaczego warto wybrać Marsh?
•    Cyfrowe narzędzia analityczne, które umożliwiają oszacowanie finansowych konsekwencji cyberataków oraz opracowanie rozwiązań służących poprawie bezpieczeństwa. 
•    Autorskie programy ubezpieczeń dostosowane do specyfiki sektora oraz własne warunki ubezpieczenia cyber. 
•    Platformy i narzędzia do monitorowania i zarządzania cyber-ryzykiem, umożliwiające bieżące śledzenie zagrożeń i szybkie reagowanie.
•    Dedykowany zespół brokerów i likwidatorów szkód – największy zespół cyber w Europie. 
•    Doświadczenie w zarządzaniu incydentami, wynikające z obsługi ponad 1000 roszczeń cybernetycznych rocznie.

Aleksandra Woźniakowska
Starszy Broker Specjalista 
Marsh Sp. z o.o.

Źródła:
„The evolution of cyber claims in Europe” (2025) Marsh European cyber claims report MARSH
“Future-Proofing Supply Chain Operations: Leveraging Technology For Lasting Impact” Survey-led report produced in partnership with CargoWise REUTERS EVENTS
“Cost of a Data Breach Report 2025 The AI Oversight Gap” IBM
„Raport Roczny 2024 z działalności CERT Polska. Krajobraz bezpieczeństwa polskiego internetu” CERT Polska 
EuRepoC (European Repository of Cyber Incidents): eurepoc.eu

Fot. główne Depositphotos