Putin zezwolił na odzyskanie przez ExxonMobil udziałów w projekcie Sachalin-1. Tak chce „ugłaskać” Trumpa?

Prezydent Rosji Władimir Putin podpisał 15 sierpnia dekret, który może umożliwić zagranicznym inwestorom odzyskanie udziałów w projekcie naftowo-gazowym Sachalin-1 Wśród nich jest amerykański gigant naftowy ExxonMobil. Z racji na odbywające się na Alasce spotkanie z Donaldem Trumpem może to być jeden z serii wielu gestów służących osiągnięciu swoich celów i pozyskania względów amerykańskiego prezydenta.

Odbywające się w amerykańskim stanie Alaska spotkanie delegacji USA i Rosji, odpowiednio z Donaldem Trumpem i Władimirem Putinem na czele, przykuło oczy całego świata. Choć głównym tematem było zastopowanie lub zakończenie konfliktu na Ukrainie, tak nie brakowało też rozmów na temat możliwości współpracy na niwie gospodarczej, czego bardzo chce Krem. Od trzech lat sankcje nakładane na rosyjską gospodarką mocno wpłynęły na kondycję finansową państwa, niemniej, dzięki wciąż licznym partnerom zagranicznym oraz inwestycjom wewnątrz kraju, w tym gospodarce wojennej, kraj dąży do przezwyciężenia niedogodności. Sankcje, jak i przedłużający się konflikt, wywołany wszak przez Rosję, na dłuższą metę wcale nie staje się jej siłą napędową.

Zmiana na fotelu włodarza Białego Domu jawi się tu jako swoisty „cud domu brandenburskiego”, który mógłby pomóc odwrócić złą passę polityki prowadzonej przez Putina. Historycznie to określenie kojarzy się z momentem śmierci śmierci carycy Elżbiety Romanowej w 1752 roku, którą na rosyjskim tronie zastąpił Piotr III Romanow. Podczas wojny siedmioletniej, gdy antypruska koalicja z Rosją w składzie niemal unicestwiła Prusy, nowy car, prywatnie germanofil, wycofał swoje wojska i zawarł porozumienie z pruskim władcą, ratując jego państwo. Z dzisiejszej perspektywy fakt, że wybory prezydenckie w USA wygrał Donald Trump, który tak jak jego otoczenie wydaje się bardziej skłonny dogadać się z Kremlem, a nie kontynuująca politykę Joe Bidena Kamala Harris, daje Putinowi nadzieję na osiągnięcie swoich celów, dążąc do skłócenia bloku państw zachodnich z racji na nieoczekiwaną przez wielu zmianę w amerykańskiej polityce.

W marcu 2022 roku, miesiąc po rozpoczęciu pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę, koncern ExxonMobil zdecydował się wycofać pracowników i swoje aktywa z rosyjskich podmiotów, w tym projektu Sachalin-1 (platforma wydobywcza Berkut na Morzu Ochockim, nieopodal półwyspu Sachalin), wycofując swoje udziały, wynoszące 30%. Oznaczało to także wyjście z wielu innych, wspólnych przedsięwzięć z Gazpromem i podmiotami powiązanymi, w tym z 27,5% udziałów w spółce Sachalin-II zajmującej się skraplaniem gazu ziemnego, 50% udziałów w Salym Petroleum Development i przedsięwzięcia energetycznego Gydan. W październiku tego samego roku firma zdecydowała, że odmawia przyjmowania rosyjskich tankowców, biorąc  przyjęcia rosyjskich tankowców ze względu na wtedy szósty pakiet sankcji wprowadzony przez Unię Europejską, co oznaczało, że produkująca 10 tys. baryłek ropy dziennie platforma wydobywcza na Sachalinie utraciła kluczowego odbiorcę.

Brak porozumienia między USA i Rosją, a także plan dalszych rozmów Donalda Trumpa z przywódcami państw europejskich, w tym Ukrainy, nie zapowiada jeszcze, że amerykańskie firmy powrócą do Rosji, a tamtejsze ropa i gaz ponownie zaczną być przez nie kupowane. To najpewniej też nie pierwsza próba Władimira Putina, aby finansowo pozyskać względy włodarza Białego Domu. Oferta odzyskania porzuconych udziałów może jednak oznaczać furtkę w razie zgody Trumpa na ustępstwa wobec Kremla, mimo protestów międzynarodowych, w tym i w samych USA.