Z dniem 1 marca 2015 roku weszły w życie nowe reguły odnoszące się do instytucji aresztu statków w Chinach. Postanowienie w tym przedmiocie zostało podjęte przez najwyższy organ władzy sądowniczej w Chinach - Najwyższy Sąd Ludowy z siedzibą w Pekinie. Wprowadzone zmiany mają na celu rozszerzenie katalogu statków, które mogą być przedmiotem aukcji po areszcie. Mają one również uprościć samą procedurę aresztu statku oraz zwiększyć efektywność sądów na tym polu.

Wedle nowoustalonych reguł chińskie sądy morskie mogą wydawać nakazy zatrzymania statków, które już wcześniej zostały poddane procedurze aresztu. Należy wskazać, iż za wcześniejszy areszt uznaje się zarówno taki, który został dokonany decyzją podanego sądu jaki i taki, o którym rozstrzygnął inny chiński sąd morski. Powyższe ma kapitalne znaczenie w kontekście kolejności zgłaszanych roszczeń oraz praw przysługujących potencjalnym licytantom. Uściślając, w sytuacji gdy przedłożonych jest kilka wniosków o areszt tego samego statku, nie będzie koniecznym oczekiwanie na umorzenie przez sąd poprzedniego aresztu.

Co więcej, ustalono również, iż dopuszczalne jest poddanie licytacji i sprzedaż aresztowanej jednostki, która została oddana w czarter typu bareboat. Zmianom uległa organizacja samej aukcji. Nowe przepisy przewidują, że po fiasku pierwszej wyznaczonej licytacji, nowy termin kolejnej zostanie wyznaczony nie w ciągu trzydziestu dni, lecz siedmiu. Zgodnie z art. 13 orzeczenia w sytuacji, gdy nie dojdzie do finalizacji sprzedaży jednostki w ciągu drugiej licytacji, cena licytowanego statku może zostać zmniejszona. Zaznacza się jednak, iż w podanym wypadku cena licytowanej jednostki nie może wynosić mniej niż 50% wartości pierwotnej wyceny. Jeśli w dalszym ciągu nie dojdzie do finalizacji, sąd jest uprawniony do dalszego obniżenia ceny za zgodą wierzycieli w liczbie odpowiadającej co najmniej 2/3 wartości wykazanych roszczeń, które są dochodzone. Po kolejnej próbie możliwe jest umorzenie postępowania przez sąd.

Klasycznym rozwiązaniem dla chińskiej procedury aresztowania statku jest wymóg uiszczenia przez wierzyciela kwoty stanowiącej zabezpieczenie na wypadek niesłusznego zatrzymania jednostki. Nowe reguły ustalone przez Najwyższy Sąd Ludowy w pewnym stopniu rozwiązują dylematy wiążące się z oszacowaniem kwoty mającej stanowić wspomniane zabezpieczenie. W sporym uproszczeniu jego wartość ma opierać
 się o sumę następujących wydatków:

• standardowych kosztów eksploatacji statku w czasie jego zatrzymania;
• utraconych korzyści;
• wartości zabezpieczenia, które winno być uiszczone przez dłużnika.

Warte zwrócenia uwagi jest rozwiązanie zawarte w art. 4 postanowienia. Przewiduje ono, iż chińskie sądy morskie mogą zwolnić wierzyciela od obowiązku uiszczenia kwoty zabezpieczenia kiedy spór dotyczy uszczerbku na zdrowiu odniesionego na morzu przez członka załogi lub odnosi się do zawartej umowy o usługi rekrutacyjne/kadrowe.

Analizowany materiał zasadniczo powinien zostać pozytywnie przyjęty przez środowiska związane z szeroko pojętą branżą morską. Niemniej jednak wskazuje się, iż w dalszym ciągu nie zostały zinterpretowane wszystkie wątpliwości dotyczące przeprowadzania aresztu oraz aukcji. W szczególności chodzi o status statku objętego zastawem bądź takiego, którego właściciel jest w stanie upadłości.



Radca Prawny Dariusz Szymankiewicz
Asystent Prawny Szymon Romanowicz
„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego” w Szczecinie
Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.czernis.pl