Od 1 stycznia 2017 roku marynarze powinni stosować nowe certyfikaty kompetencyjne wg standardów określonych podczas Konferencji Dyplomatycznej w Manili w czerwcu 2010 r. Zagadnienie pozornie wydaje się być historycznym, natomiast uzgodnione i wprowadzone przez Manila 2010 zmiany w procesie szkolenia i późniejszej certyfikacji marynarzy, jako kolejna po zmianach w 1995 duża modyfikacja Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, sporządzonej w Londynie 7 lipca 1978 r., znanej powszechnie jako Konwencja STCW 1978, od niedawna rozpoczynają swój pełnoprawny żywot.

Dlaczego zmiany te mają takie znaczenie?

IMO w obliczu szybko dokonujących się zmian technologicznych w funkcjonowaniu i operowaniu statków, od 2005 roku podejmowało realne wysiłki w zakresie zarówno takiego kształtowania procedur szkoleniowych i późniejszej certyfikacji umiejętności, jak również ujednolicenia wymogów zdrowotnych wobec marynarzy, aby zagwarantować wysokie bezpieczeństwo na morzu. Wskutek tych wysiłków podczas Konferencji w Manili w 2010 przyjęto szereg zmian do Konwencji m.in. tworząc nowe profesje i stanowiska na statku. Zmiana miała w skali globalnej dość rewolucyjny charakter, dlatego też przyjęto stosunkowo długie vacatio legis dla pełnego wdrożenia nowych regulacji - do końca 2016 roku, a więc przez ponad 5 lat system szkoleń marynarzy mógł się stopniowo dostosowywać, a przez cały ten czas obowiązywały wcześniejsze formy certyfikacji umiejętności i uprawnień. UE wcześnie rozpoczęła proces implementacji Manila 2010 w drodze kolejnych regulacji, niemniej jednak nie wszystkie wymogi zostały wdrożone przed ostatecznym terminem przyjętym w 2010 roku.
17 lutego 2017 r. Cypr, jedna z trzech największych bander UE i znacząca bandera światowa, w publikatorze ogłosił przepisy zmieniające The Merchant Shipping (Issue and Recognition of Certificates and Marine Training) Law of 2008 – cypryjskie prawo dotyczące wydawania i uznawania certyfikatów oraz szkolenia marynarzy. Zmiany przepisów dotyczą:

(i)    implementacji Dyrektywy 2012/35/EU w sprawie minimalnego poziomu wyszkolenia marynarzy,
(ii)    implementacji poprawek z Manili 2010 do Konwencji STCW (międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht,
(iii)    wprowadzenia następujących certyfikatów:
1.    Certificate of Competency for Masters (dla statków do 500 gt),
2.    Certificate of Competency for Chief Engineers (dla statków o mocy napędowej do 750 kilowatów),
3.    Certificate of Competency for Electrotechnical Officers,
4.    Certificate of Proficiency for Able Seafarers (Deck),
5.    Certifiacte of Proficiency for Able Seafarers (Engine),
6.    Certificate of Proficiency for Electrotechnical Rating.

Zmiany weszły w życie w dniu ogłoszenia.

Aleksander Błahy, radca prawny
Paweł Bilicki, aplikant radcowski
„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego”
w Szczecinie